Otto Szulc

Źródło: P.N.: Izba Ottona Szulca. - Olsztyn: Wydawnictwo „Pojezierze”, [1970]

Źródło: P.N.: Izba Ottona Szulca. - Olsztyn: Wydawnictwo „Pojezierze”, [1970]

(1909-?) rzeźbiarz ludowy (materiał: drewno - najczęściej lipowe i osikowe)

Biografia

Ur. w 1909 r. we wsi Surówka na Mazurach - w rodzinie o głęboko zakorzenionych tradycjach polskich. Od dzieciństwa uzdolniony w kierunku rzeźby i majsterkowania. Ukończył szkołę podstawową w Biskupcu, następnie kontynuował naukę w Węgorzewie. Jako młody człowiek zaczął podróżować po Niemczech i Holandii i podczas tej wędrówki – odkąd pamiętał zafascynowany dziełami sztuki ludowej jako „przeżytymi reliktami dawnych czasów” - zwiedzał liczne muzea (m.in. w Lipsku i Dreźnie). Oglądane dzieła sztuki stały się dla rzeźbiarza inspiracją do własnej twórczości. Na początku lat 30-tych XX w. powrócił do kraju i zaczął tworzyć (wówczas jednak zajął się przede wszystkim malarstwem - rzeźbić zaczął później). Szulca określał siebie jako „kontynuatora pomnażającego spuściznę swoich mazurskich przodków o nowe wartościowe artystycznie wyroby” .

Twórczość

W swoich dziełach poruszał tematykę znaną z codzienności – portretował przede wszystkim przyrodę i życie wsi. Każdemu wizerunkowi jednak nadawał osobiste piętno. Przedstawiając własny świat - znanej dobrze wsi mazurskiej - wplatał w realia stare ludowe motywy dekoracyjne oraz wątki z legend i baśni. Jego sztuka stanowiła symbiozę tradycji i współczesności. Ogółem Szulc wyrzeźbił wiele drewniany figurek (w tym również świątków).
Innym, nie związanym ściśle z rzeźbą, zainteresowaniem Szulca jest mechanika. Artysta wykonał m.in. wielki stół zapełniony figurkami ludzi, zwierząt, modeli maszyn i zabudowań gospodarczych, które przy pomocy korby można było wprawić w ruch. To przestrzenny i ruchomy wizerunek tradycyjnych zajęć wiejskich, np. młocki, obrządku przy zwierzętach, obróbki lnu czy przędzenia.

• Rzeźby drewniane
  • Rzeźby figuratywne odnoszące się do codziennych czynności

„Kobieta niosąca dziecko”, „Kobieta robi masło”, „Chłop rąbie drzewo”, „Zbieracz odpoczywający”, „Kobieta z opałką”, „Kobieta zbiera kapustę”, „Kobieta przy kopaniu ogródka”, „Para tańcząca w strojach ludowych”, „Dzieci wspinające się na drzewo”, „Pastuch z psem”, „Pierwszy chleb”, „Ala i As”, „Modląca się”, „Dziewczyna z pieskiem”, „Kobieta z bochenkiem dożynkowym”, „Kobieta z prosiakiem”, „Siewca”, „Człowiek wchodzący na komin”

• • Świątki i motywy legendarne

„Św. Piotr z krzyżem”, „Rycerze na koniu”, „Anioł”, „Diabelskie skrzypce”, „Czarownica na miotle”, „Diabelskie skrzypce II” Prócz tego konstruował rzeźby ze sklejki, wikliny, sklejki i szkła, suporeksu („Kobieta niosąca I”, „Kobieta niosąca II”) oraz gipsu („Dziewczyna z gąską”, „Czerwony kapturek”, „Kobieta niosąca wodę”)

• Sztuka użytkowa

„Lichtarz z palącymi fajkę”, „Lichtarz z żołędziami”, „Świecznik z żołędziami”, „Świecznik z parą wieśniaków”, „Świecznik z wiewiórkami II”, koszyczki, żyrandole, „Balon” element dekoracyjny

• Zabawki i modele

„Makieta kościółka i wieży ze Skansenu”, „Gołąb składany z elementów”

• Malarstwo olejne
  • pejzaże

„Pejzaż mazurski – wrzosy”, „Przystań Sorkwity”, „Krajobraz mazurski – Mojtyny”, „Biskupiec po wojnie”, „Biskupiec odbudowany”

• • portrety

„Kobieta z krowami”, „Trzej królowie”, „Sarny”

• • martwe natury

„Martwa natura z kwiatami”, „Martwa natura z różami”, „Kompozycja kolorystyczna”

Muzeum

W domu rzeźbiarza w Parlezie Małej (pow. biskupiecki) – urządzono niewielką izbę regionalną, czyli mini-muzeum twórczości Szulca. Powstaniu izby patronowało Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pojezierze” w Olsztynie.

Wystawy

Szulc wystawiał swoje prace na ekspozycjach sztuki ludowej w Olsztynie, Lublinie i Reszlu. Brał również udział w konkursach pamiątkarskich.

Nagrody

Za całokształt twórczości rzeźbiarz otrzymał w Ministerstwie Kultury i Sztuki nagrodę. Był też laureatem nagrody wojewódzkiej za osiągnięcia w twórczości ludowej.

Bibliografia

1. Otto Szulc. – Olsztyn: Oficyna „Pojezierze”, [1970?]. (dokument życia społecznego)
2. P.N.: Izba Ottona Szulca. - Olsztyn: Wydawnictwo „Pojezierze”, [1970].