Kazimierz Orłoś

Źródło: [1]Ze strony internetowej pisarza

Źródło: Mazurska książka pisarza

(1935- ) – pisarz, publicysta, scenarzysta filmowy, dramaturg. Pseud. Maciej Jordan

Biografia

Urodził się 26 grudnia 1935 roku w Warszawie. Syn Henryka Orłosia i Seweryny z Mackiewiczów, siostry Stanisława Cata i Józefa Mackiewiczów. W czasie II wojny światowej mieszkał w Warszawie, w Dąbrówkach pod Łańcutem, od 1944 roku ponownie w Warszawie oraz Rawie Mazowieckiej. Ukończył Gimnazjum i Liceum im. T. Reytana. W 1953 roku zdał maturę. W latach 1955-1960 studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim. W 1961 roku pracował jako referent prawny w Kombinacie Górniczo-Energetycznym „Turów” w Turoszowie, od 1963 roku jako radca prawny na budowie elektrowni wodnej „Solina” w Bieszczadach. W 1968 roku odbył podróż morską szlakiem: Antwerpia, Dunkierka, Trypolis, Chalkis, Aterny, Konstantynopol, Izmir, Cypr, Bejrut, Tangier, Lizbona. Na przełomie 1968-1969, kilka miesięcy pracował jako radca prawny budowy elektrowni Kozienice. W 1969 roku był w Stanach Zjednoczonych: Nowym Jorku i Bostonie. W latach 1970-1973 redaktor w Naczelnej Redakcji Literackiej Polskiego Radia, w latach 1972-1973 zatrudniony w redakcji „Literatury”. W 1973 zwiedził: Genewę, Paryż, Monachium, Moskwę. W 1973 roku z powodu wydania w Paryżu pod własnym nazwiskiem książki „Cudowna melina” (w kraju zatrzymanej przez cenzurę) został objęty represjami, całkowitym zakazem druku oraz zwolniony z Polskiego Radia i redakcji Literatury. W latach 1973-1976 pracował jako referent prawny Warszawskiego Przedsiębiorstwa Robót Drogowych, budującego trasę szybkiego ruchu Warszawa-Katowice. Mieszkał w Piotrkowie Trybunalskim i Ignacowie. Od 1977 poświęcił się wyłącznie twórczości literackiej. W latach 1977-1981 współredagował wydawany w tzw. drugim obiegu kwartalnik Zapis, 1982-1983 członek zespołu redakcyjnego Nowego Zapisu, 1988-1994 współpracował z Rozgłośnią Polskiego Radia Wolna Europa. W 2001-2006 członek jury nagrody literackiej im. J. Mackiewicza. Mieszka w Warszawie, od 1978 roku ma też dom w Krutyńskim Piecku, na terenie Mazurskiego Parku Krajobrazowego, nad rzeką Krutynią. Na Mazury przyjechał po raz pierwszy w 1948 roku z rodzicami jako trzynastoletni chłopiec, później przyjeżdżał sam oraz z rodziną. Kazimierz Orłoś przyznaje „Jestem z tym miejscem związany (…) Traktuję dom jako mój azyl. Tutaj mogę izolować się od zgiełku i różnych spraw (…) Nie mam telewizji, nie słucham radia (…) To jest miejsce gdzie piszę książki . Zaangażował się w starania o utworzenie Mazurskiego Parku Narodowego. Ojciec dziennikarza i prezentera telewizyjnego Macieja Orłosia.

Działalność

Od 1966 roku członek Związku Literatów Polskich. Od 1970 członek Polskiego PEN Clubu. W latach 1981-1983 członek Zarządu Głównego ZLP. Od 1989 roku w Stowarzyszeniu Pisarzy Polskich, również w składzie zarządu.

Twórczość

Debiutował w 1958 roku opowiadaniem Dziewczyna z łódki na łamach Twórczości. Opowiadania, reportaże, utwory dramatyczne publikował w Twórczości, Współczesności, Życiu Literackim, Tygodniku Kulturalnym, Literaturze. W latach osiemdziesiątych XX wieku publikował prozę, recenzje, artykuły w czasopismach poza cenzurą Nowy Zapis, Kultura Niezależna, londyński Puls. W latach dziewięćdziesiątych publikował recenzje w Nowych Książkach oraz prozę w Rzeczpospolitej, Życiu, Gazecie Polskiej. Autor licznych słuchowisk radiowych. Wojciech Kass napisał „Wątki mazurskie w dorobku pisarza rozrzucone są w różnych zbiorach jego opowiadań, od debiutanckiego tomu z 1961 roku pt. Między brzegami, poprzez Historię Cudownej meliny, a kończąc na opowiadaniach z tomów Zimna Elka, Drewniane mosty i chyba najbardziej jednorodnym mazurskim zbiorze (…)Dziewczyna z ganku . Jest autorem książek:

• Między brzegami [Opowiadania] (Warszawa, 1961)
• Między brzegami. Scenariusz filmowy na podstawie własnych opowiadań, 1963
• Koniec zabawy [Opowiadania] (Warszawa, 1965)
• Ruchome piaski. Scenariusz filmowy (współaut. W. Ślesicki, 1968)
• Ciemne drzewa [Opowiadania] (Warszawa, 1970)
• Cudowna melina [Powieść] (Paryż, 1973; Warszawa 1989, 1989) [!] Przekł. na jęz. francuski i rosyjski.
• Trzecie kłamstwo. Powieść. (Paryż, 1980; Warszawa 1990)
• Opowiadania wojenne (współaut. M. Nowakowski) (Białystok, 1982)
• Pustynia Gobi. Opowiadania (Londyn, 1983; Warszawa 1983, 1989)
• Gałązka bzu [Opowiadanie] (B. m., 1981)
• Przechowalnia [Powieść] (Londyn, 1985; Warszawa, 1985, 1990)
• Historia Cudownej meliny (Paryż, 1987; Warszawa, 1988 ; Białystok 1990; Warszawa, 1997)
• Drugie wrota w las [Wybór opowiadań] (Warszawa, 1992)
• Zimna Elka [Opowiadania] (Warszawa, 1995)
• Niebieski szklarz [Opowiadania] (Kraków, 1996)
• Święci tańczą na łąkach [Opowiadanie] (Lublin, 1996)
• Drewniane mosty [Opowiadania] (Kraków, 2001)
• „”Wielbłąd” i inne opowiadania filmowe” (Izabelin, 2001)
• Dziewczyna z ganku [Opowiadania] (Kraków, 2006, 2007)
• Letnik z mierzei [Opowiadania] (Kraków, 2008)
• Bez ciebie nie mogę żyć [Nowele] (Kraków, 2010)

Nagrody i odznaczenia

• 1966 – Nagroda im. S. Piętaka za tom Koniec zabawy
• 1970 – Nagroda Fundacji im. Kościelskich za tom Ciemne drzewa
• 1972 – Wyróżnienie w konkursie Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych ze Wrocławiu
• 1974 – Niezależna Nagroda Literacka Prozaików za powieść Cudowna melina
• 1988 – Nagroda „Solidarności” przyznana przez Komitet Kultury Niezależnej za tom Historia Cudownej meliny
• 2001 - nagroda jury Poznańskiego Przeglądu Nowości Wydawniczych Jesień 2001
• 2006 - Nagroda Nowych Książek za tom Dziewczyna z ganku
• 2007 - „Wawrzyn” - Literacka Nagroda Warmii i Mazur za tom Dziewczyna z ganku
• 2007 - Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

Bibliografia

1. A.Sz.: Orłoś Kazimierz ur. 1935 / A.Sz. // W : Współcześni polscy pisarze i badacze literatury : słownik biobibliograficzny. T. 6, N-P / oprac. zespół pod red. Jadwigi Czachowskiej i Alicji Szałagan. – Warszawa : Wydawnictwa Szkole i Pedagogiczne, 1999. – S. 167-169.
2. A.Sz.: Orłoś Kazimierz / A.Sz. // Współcześni pisarze i badacze literatury : słownik biobibliograficzny. T. 10, Ż i uzupełnienia do tomów 1-9 / oprac. zespół pod red. Jadwigi Czachowskiej i Alicji Szałaban. – Warszawa : Fundacja Akademia Humanistyczna : Instytut Badań Literackich PAN, 2007. – S. 653-654.

Zobacz też

• Strona domowa autora