Rzeźba „Dobry Łotr” z Bazyliki w Dobrym Mieście

Źródło: "Spotkania z Zabytkami", 2005, nr 5, s. 16.

Figura o charakterze sakralnym, stanowiąca element ołtarza Świętej Trójcy w Bazylice w Dobrym Mieście.

Historia

Rzeźba przedstawia św. Dyzmę (Dismasa), patrona nawracających się grzeszników, osób konających i skazańców. Wykonana jest z drewna. Jej autorem jest anonimowy twórca działający od końca XVII do lat 30-tych XVIII wieku na Warmii i w Prusach Książęcych. Jego pochodzenie nie jest do końca zbadane, jednak sposób artystycznego wyrazu prezentowanego w pracach wskazywać może na związki ze szkołą śląską lub czeską. Rzeźbiarza tego nazywa się umownie Mistrzem Figur Dobromiejskich, ponieważ większość z zachowanych jego prac znajduje się właśnie w dobromiejskiej kolegiacie.

Opis

Figura przedstawia nagiego mężczyznę osłoniętego na biodrach drapowaniem, przywiązanego sznurami do krzyża. Postać św. Dyzmy rzadziej występuje jako samodzielne przedstawienie plastyczne. Najczęściej bowiem stanowi element sceny z Golgoty. Postać z kościoła w Dobrym Mieście wyróżnia typowy dla późnego baroku, pełen ekspresji sposób przedstawiania. Zarówno w charakterystycznej pozie postaci, jak i wyraźnej ekspozycji cech anatomicznych ciała ludzkiego, zawiera się dramat umierającego i cierpiącego człowieka. Dynamizm podkreśla przekątna kompozycja ułożenia ciała, liczne fałdowania okalające postać, mocno zaznaczone grymasy twarzy, napięcie mięśni całego ciała. W pracy widoczne są wyraźne wpływy sztuki włoskiej, szczególnie zaś twórczości Michała Anioła.

Bibliografia

1. Wagner, Arkadiusz: Dobry Łotr z Dobrego Miasta / Arkadiusz Wagner // "Spotkania z Zabytkami". – 2005, nr 5, s. 16-17.