Kościół pw. św. Rozalii w Suszu

Fot. sprzed 1939 roku.
Źródło: www.picasaweb.google.com

Źródło: www.panoramio.com

Fot A. Rzempouch.
Źródło: A. Rzempołuch, Parafialny kościół św. Rozalii. Wybrane zagadnienia, w: Susz : z dziejów miasta i okolic, red. J. Cygański, Olsztyn 2006, s. 105.

Zabytek architektury sakralnej wzniesiony na początku XX wieku.

Lokalizacja

Kościół został wybudowany na skraju ówczesnej zabudowy [ewim:Susz| Susza]] (niem. Resenberg) (obecna ulica Słowiańska). Miasto położone jest w północno-zachodniej części powiatu iławskiego.

Historia

Początkowo, dzięki wsparciu Towarzystwa św. Bonifacego i św. Wojciecha, wybudowano w tym miejscu kaplicę, którą poświęcono 29 września 1867 roku. Kaplicę powiększono w 1891 roku, a 21 lutego 1902 roku erygowano tu parafię p.w. św. Rozalii. Wkrótce przystąpiono do budowy nowego kościoła według projektu architekta Gebharda z Gdańska. W dniu 26 lipca 1904 roku poświęcono kamień węgielny, natomiast dwa lata później – 5 grudnia 1905 roku gotową budowlę. Uroczysta konsekracja świątyni miała miejsce 4 czerwca 1923 roku. Dokonał jej biskup warmiński Augustyn Bludau.

Opis

Jest to kościół neogotycki, murowany z cegły, jednonawowy, z wyodrębnionym wielobocznym prezbiterium i smukłą, kwadratową wieżą wysuniętą przed nawę. Po bokach prezbiterium usytuowano dwie zakrystie, natomiast po bokach wieży dwie kruchty – w efekcie do wnętrza prowadzą trzy profilowane portale. Wieżę zwieńczono ostrosłupową strzelistą iglicą nawiązującą do gotyckich sygnaturek, na szczycie której nad krzyżem osadzony został blaszany kur. Z blaszanego pokrycia dachu wieży zostały wyprowadzone narożne rzygacze. Elewacje budowli ozdobiono bogatym detalem, są tam profilowane okna z ceglanymi laskowaniami, okulusy w półszczytach nawy, pasy blend. Korpus zamknięto dachem dwuspadowym krytym dachówką. Wnętrze nawy nakryte zostało spłaszczonym sklepieniem kolebkowym, wspartym na osadzonych w murze belkach. W prezbiterium zastosowano sklepienie żebrowe. Prezbiterium oddzielone jest od nawy profilowanym łukiem tęczowym.

Wyposażenie

Wystrój i wyposażenie kościoła pochodzi z okresu jego budowy i utrzymane jest w stylu neogotyckim. Ołtarz główny, w formie tryptyku, zawiera płaskorzeźbione sceny Niesienia krzyża i Opłakiwania. W łuku tęczowym umieszczono pseudogotycką Grupę Ukrzyżowania. Organy zostały zbudowane w firmie Maxa Terletzkiego w Królewcu. W oknach znajdują się neogotyckie witraże figuralne, wykonane w pracowni Georga Schneidera w Ratyzbonie. Przedstawiają one patronkę kościoła, św. Rozalię (po środku), scenę Zmartwychwstania.(po lewej) i Wniebowstąpienia (po prawej). Trzy kościelne dzwony odlano w 1903 roku w olsztyńskiej filii firmy Franza Schillinga z Apoldy w Turyngii.

Bibliografia

1. Niesiobędzki, Wiesław: Zamki, pałace, dwory i inne zabytki powiatu iławskiego : przewodnik historyczno-krajoznawczy / Wiesław Niesiobędzki. - Iława : Wydawnictwo Tekst 2003. – S. 51-57.
2. Rzempołuch Andrzej: Parafialny kościół św. Rozalii. Wybrane zagadnienia / Andrzej Rzempołuch // W: Susz : z dziejów miasta i okolic / pod red. Janusza Cygańskiego. - Olsztyn : Muzeum Warmii i Mazur, 2006. – S. 104-107.

Zobacz też

• Początki parafii św. Rozalii, materiał zmieszczony na stronie internetowej www.susz.czk.pl [dostęp 28.02.2014 r.]
• Strona internetowa parafii św. Rozalii w Suszu [www.rozaliawsuszu.ovh.org [dostęp 26.02.2014 r.]