Portret Krzysztofa Delfikusa Dohny z pałacu w Markowie

Źródło: M. Bartoś, K. Wróblewska, Portret holenderski w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, Olsztyn 1993, s. 63.

Zabytek sztuki malarskiej z XVII wieku pochodzący z pałacu w Markowie koło Morąga.

Historia

Obraz został namalowany w 1654 roku przez Gerarda van Honthorsta (1590-1656), cenionego portrecistę na dworze praskim, malarza książąt orańskich w Hadze oraz artystę na usługach szlacheckich rodów związanych z regionem - Dohnów (niem. zu Dohna) i van Brederode. Obecnie portret znajduje się w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie i stanowi jedno z cennych dzieł w ocalałej po II wojnie światowej kolekcji malarstwa holenderskiego z majątków rodowych zu Dohna.

Opis

Obraz wykonany został na płótnie techniką olejną. Dzieło ma wymiary: 73 x 60 cm. Obraz pochodzi z pałacu w Markowie. Jego replika istniała także w zbiorach w pałacu w Słobitach. Zachowała się natomiast nieco zmodyfikowana wersja tego obrazu, pochodząca z około 1654 roku z Karkajm (inna tonacja kolorystyczna, nieco wydłużona postać, włosy mocniej ufryzowane). Oba obrazy poddane były zabiegom konserwatorskim w 1985 roku. Na obrazie z Markowa widoczna jest w lewym dolnym roku sygnatura: „G. Honthorst 1654” odsłonięta przez konserwatorkę Marię Bojarską.

Charakterystyka

Obraz przedstawia Krzysztofa Delfikusa (Delphiciusza) zu Dohna, urodzonego w Delft w 1628 roku, syna Christopha zu Dohna i Ursuli zu Solms-Braunfels, późniejszego męża Anny Oxenstierna z Wazów i ojca trójki dzieci (przedstawionych na portrecie Pietera Nasona). Mężczyzna na obrazie został namalowany w wieku 26 lat, czyli w okresie, kiedy po zdobyciu wykształcenia na dworze książąt orańskich i udziale w bitwach przeciwko Hiszpanom, zmuszony został do opuszczenia Holandii i udania się na dwór Szwecji, jako zaufany doradca królowej Krystyny. Postać na obrazie ma jasną, różową karnację, ciemnoszare oczy, pełne usta i wydatny podbródek. Włosy matowe, w kolorze brązowym sięgają ramion. Krzysztof Delfikus Dohna zaprezentowany został w stroju z elementami uzbrojenia. Na gładkiej szacie widać nitowane, pancerzowe naramienniki (ciemnoszare, w odcieniu granatu). Pod szyją mężczyzna ma zawiązaną srebrzystobiałą kokardę z niebieskimi refleksami, ozdobioną dwoma chwostami, przewiązaną wąską tasiemką. Po prawej stronie widnieje fragment turkusowej szarfy. Postać ukazana została do pasa w pozycji en trios quarts, w oliwkowym owalu wtopionym w ciemne tło.

Ciekawostki

• W zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie zachował się także późniejszy portret Krzysztofa Delfikusa Dohny z pałacu w Gładyszach.

Bibliografia

1. Bartoś Magdalena, Wróblewska Kamila: Portret holenderski w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie / Magdalena Bartoś, Kamila Wróblewska. - Olsztyn : Muzeum Warmii i Mazur, 1993. - S. 19-20, il. 10.