Kościół pw. bł. Karoliny Kózkówny w Biskupcu Reszelskim

Źródło: Dokumenty życia społecznego WBP w Olsztynie.

Źródło: Dokumenty życia społecznego WBP w Olsztynie.

Fot. około 1900 r.
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 55204.

Źródło: Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. T. 1, red. B. Magdziarz, Olsztyn 1999, s. 111.

Źródło: Dokumenty życia społecznego WBP w Olsztynie.

Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w drugiej połowie XIX wieku.

Lokalizacja

Kościół został wybudowany na terenie Biskupca Reszelskiego (niem. Bischofsburg), na zachód od rynku starego miasta. Znajduje się przy obecnej ulicy Warszawskiej.

Historia

Świątynia została zaprojektowana przez architekta królewskiego Friedricha Augusta Stulera (na dworze Fryderyka Wilhelma IV) i powstała w latach 1842-1846. Wieżę dobudowano w latach 1868-1872. W 1892 roku wnętrze kościoła zostało odnowione. Nabyto wówczas nową chrzcielnicę, ołtarz i żyrandole. W czasie I wojny światowej z wieży zdjęto dzwon, który następnie przetopiono. Nowe dwa dzwony zamontowano dopiero w 1924 roku. Obiekt służący wspólnocie ewangelickiej, po II wojnie światowej został opuszczony i zaczął podlegać procesowi niszczenia. Ostatecznie miał być przeznaczony na bibliotekę miejską. Wykonano już wstępne prace adaptacyjne, wybudowano kotłownię, wyburzono wnętrze wieży w celu wstawienia komina. W latach 80-tych XX wieku diecezja warmińska podjęła starania o pozyskanie tej budowli na potrzeby wiernych kościoła katolickiego. W efekcie, parafia rzymskokatolicka została tu erygowana w dniu 8 grudnia 1987 roku przez biskupa Edmunda Piszcza. Patronką kościoła została błogosławiona Karolina Kózkówna. W latach 1988-1992 wykupiono świątynię od państwa, a następnie przeprowadzono w niej gruntowny remont. W dniu 4 kwietnia 1998 roku arcybiskup Edmund Piszcz erygował tu sanktuarium Matki Boskiej Fatimskiej. Kościół jest siedzibą parafii w Biskupcu pod tym samym wezwaniem.

Opis

Jest to kościół trójnawowy, nie orientowany, o formie bazyliki (nawa główna jest wyższa od bocznych), z półkoliście zamkniętym prezbiterium. Wybudowano go w stylu neoromańskim o inspiracjach włoskich, nawiązujących do architektury Toskanii. Wrażenie to potęguje wolno stojąca dzwonnica w typie włoskiej campanili, przypominająca wysoki komin. Nawę główną przykryto dachem siodłowym, nawy boczne – pulpitowym. Elewacja zewnętrzna ozdobiona jest fryzami z glazurowej cegły. Na kamieniu węgielnym fasady wejściowej znajduje się data: 1842. Wnętrze świątyni jest charakterystyczne dla kościołów ewangelickich – z emporami bocznymi. Jego wyposażenie jest współczesne.

Ciekawostki

• Kościół powstał przy osobistym wsparciu i zaangażowaniu króla Prus, Fryderyka Wilhelma IV (okres panowania: 1840-1861). Jest to jeden z trzech kościołów ufundowanych przez niego, z czego tylko dwa zostały wybudowane w Prusach Wschodnich.
• W czerwcu 1854 roku podczas podróży król Fryderyk Wilhelm IV odwiedził kościół.

Bibliografia

1. Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. Tom 1 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn : Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 110.
2. Sanktuaria Archidiecezji Warmińskiej / pod red. Janiny Bosko, Jacka Macieja Wojtkowskiego. - Olsztyn : Agencja Wydawnicza "Remix", 2009. – S. 89-94.
3. Skurzyński, Piotr: Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny / Piotr Skurzyński. - Gdynia : Wydawnictwo Region, 2012. – S. 57-58.

Zobacz też

• O parafii, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.karolina-biskupiec.za.pl [dostęp 09.12.2013 r.]