Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Rozogach

Źródło: www.archwarmia.pl/parafie

Fot. Mieczysław Wieliczko.
Źródło: Sanktuaria Archidiecezji Warmińskiej, red. J. Bosko, J. M. Wojtkowskiego, Olsztyn 2009, s. 174.

Fot. 1901/1915 rok.
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 58018.

Zabytek architektury sakralnej wzniesiony na początku XVIII wieku.

Lokalizacja

Kościół został wybudowany na terenie wsi Rozogi. Wieś położona jest w powiecie szczycieńskim.

Historia

Pierwszy drewniany kościół wzniesiono dla miejscowej parafii ewangelickiej w 1665 roku. Usytuowano go w miejscu, gdzie obecnie znajduje się budynek starej szkoły. Pierwszym pastorem kościoła był Martin Grabowius. Odprawiał on nabożeństwa w języku niemieckim i polskim. W 1700 roku świątynia całkowicie spłonęła. Kolejną świątynię, tym razem z muru pruskiego, z wieżą i plebanią, zaczęto wznosić jeszcze tego samego roku. Prace budowlane zakończono w 1705 roku, a ozdabianie i wyposażanie wnętrza kościoła trwało do końca XVIII wieku. W 1719 roku na wieży kościelnej zamontowano zegar słoneczny. Kolejny pożar kościoła z 25 czerwca 1867 roku udało się ugasić, jednak zniszczeniu uległa wieża i konstrukcja ścian obiektu. Kolejną odbudowę obiektu rozpoczęto 12 września 1882 roku, a poświęcono go 15 grudnia 1885 roku. Kościół służył wspólnocie ewangelickiej do 1974 roku. Trzy lata później budynek kupili katolicy. W dniu 22 lipca 1977 roku, biskup warmiński Józef Drzazga poświęcił świątynię ku czci św. Marii Magdaleny, a 29 czerwca 1982 roku ustanowiono tam samodzielną parafię. W 1999 roku w kościele przeprowadzono gruntowny remont, a w 2000 roku przebudowano prezbiterium i zagospodarowano otoczenie.

Opis

Jest to budowla neogotycka, zbudowana z żółtej cegły dziurawki. Fundamenty wykonano z kamienia ciosanego o grubości 70 cm. Mury mają przypory dwuschodkowe. Całość pokrywa dwuspadowy dach z łupku. Po stronie zachodniej znajduje się smukła wieża, postawiona na planie kwadratu. Dach na niej wykonano w formie ośmiobocznego ostrosłupa, nakrytego łupkiem i zwieńczonego kulą oraz krzyżem. W trzech ścianach wieży na wysokości dachu świątyni zamontowano tarcze zegarowe. Po przeciwnej stronie znajduje się prezbiterium, które tworzy pięcioboczna apsyda. Wewnątrz prezbiterium przykrywa półkoliste sklepienie ceglane, w wieży natomiast na wysokości chóru wykonano sklepienie krzyżowe. Okna w ścianach bocznych świątyni, u dołu małe a u góry większe, mają formę gotycką. Konstrukcję nośną nawy środkowej stanowią słupy drewniane, na których oparto więźbę dachową. Balkony boczne oraz strop zrobiono również z drewna. Wykorzystano strugane belki i deski. Trzy duże i dwa małe okna w prezbiterium zdobiły witraże; do dzisiaj zachowały się one jedynie w małych oknach po bokach i w dużym pośrodku.

Wyposażenie

Część dawnego, barokowego wyposażenia, m.in. ołtarz z obrazem Ukrzyżowania Chrystusa i ambonę wykonaną w Królewcu, przeniesiono w drugiej połowie XIX wieku do kościoła w Księżnym Lasku. Początkowo więc wyposażenie odbudowanej świątyni było bardzo skromne. W dniu dzisiejszym, w neogotyckim ołtarzu głównym znajduje się figura Matki Bożej Fatimskiej. W ołtarzach bocznych umieszczono obrazy: św. Marii Magdaleny klęczącej u stóp ukrzyżowanego Chrystusa (po lewej stronie) i obraz Bożego Miłosierdzia (po prawej stronie). Obok prawego ołtarza bocznego znajduje się ambona z XIX wieku. Przy wejściu znajduje się chrzcielnica, a na chórze zabytkowe organy. Droga Krzyżowa i konfesjonał podarowane zostały przez parafię z Białej Piskiej w 1978 roku. Na wieży wiszą dwa dzwony: jeden stary o wadze 200 kg i nowy – 100 kg.

Ciekawostki

• Na wysokości kościoła, przy drodze głównej, stoi obelisk zwieńczony krzyżem. W 1995 roku wyryto na nim inskrypcję: „Zmarłym i poległym w hołdzie mieszkańcy Rozóg 1645-1995”.

Bibliografia

1. Kopiczko, Andrzej: Porta Domini: kościoły jubileuszowe i sanktuaria Świętego Krzyża w archidiecezji warmińskiej / Andrzej Kopiczko. - Olsztyn : „Posłaniec Warmiński”, 2002. – S. 99-104.
2. Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej / pod red. Bronisława Magdziarza. T. 2. – Olsztyn : Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 212.
3. Sanktuaria Archidiecezji Warmińskiej / pod red. Janiny Bosko, Jacka Macieja Wojtkowskiego. – Olsztyn : Agencja Wydawnicza „Remix”, 2009. – S. 169-174.

Zobacz też

• Rozogi: kościół św. Marii Magdaleny, materiał zamieszczony na stronie internetowej, www.mojemazury.pl [dostęp 22.10.2013 r.]