Marian Dziumowicz

Źródło: „Folia Fromborcensia”, 1999, t. II, s. 209-210.

(1910-1995) - muzyk, nauczyciel, historyk sztuki, przewodnik turystyczny, działacz społeczny na rzecz ochrony i opieki nad zabytkami

Biografia

Urodził się 4 kwietnia 1910 r. w Krakowie. Ojciec był maszynistą na kolei. W 1920 r. ukończył klasę czwartą szkoły powszechnej w Nowym Targu. Naukę kontynuował w gimnazjum. Egzamin dojrzałości zdał w 1929 r. W latach 1923-1929 uczył się gry na skrzypcach w Instytucie Muzycznym w Nowym Sączu. Od 1928 r. doskonalił grę pod okiem prof. Józefa Celnera. W 1929 r. rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim na wydziale Filozoficznym (sekcja matematyki). Po wypadku, któremu uległ ojciec pogorszył się stan materialny rodziny. Zmuszony do przerwania studiów podjął pracę zarobkową jako praktykant finansowy oraz prywatny nauczyciel. W 1955 r. ukończył Państwowy Kurs Nauczycielski w Olsztynie, otrzymując dyplom nauczyciela szkół średnich i ogólnokształcących, i zakładów kształcenia nauczycieli. W 1958 r. zdobył dyplom uprawniający do nauczania gry na skrzypcach w szkołach muzycznych drugiego stopnia. W 1975 r. ukończył w trybie eksternistycznym studia magisterskie z historii sztuki w Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu (pracę magisterską pt. Architektura kościoła i zabudowań kapitulnych w Dobrym Mieście napisał pod kierunkiem prof. Alicji Karłowskiej-Kamzowej). W latach 1974-1975 ukończył Studium Ekonomiki i Organizacji Turystyki dla pilotów wycieczek zagranicznych, organizowane w Krakowie przez Polskie Towarzystwo Ekonomiczne. Od początku lat 50-tych związał się z Olsztynem, gdzie mieszkał i pracował. Po ciężkiej chorobie zmarł w Olsztynie 14 grudnia 1995 r. Jest pochowany na cmentarzu komunalnym w Dywitach.

Działalność

W czasie II wojny światowej pracował w Nowym Targu, gdzie jednocześnie w tajnym nauczaniu uczył się zasad muzyki i solfeżu. Od 1945 do 1949 r. pracował jako kierownik banku w Nowym Targu, a następnie w Tarnowie. Grał również w miejskiej orkiestrze w Tarnowie. W roku szkolnym 1950/1951 uczył gry na skrzypcach w Prywatnej Szkole Muzycznej Powiatowej Rady Związków Zawodowych w Tarnowie. Do Olsztyna trafił dzięki muzyce. Od 1951 do 1954 r. grał w Orkiestrze Symfonicznej w Olsztynie jako pierwszy skrzypek koncertmistrz. l września 1951 r. podjął pracę jako nauczyciel w klasie skrzypiec w Państwowej Szkole Muzycznej w Olsztynie. Stamtąd, po prawie dwudziestu latach, 31 sierpnia 1970 r. przeszedł na zasłużoną emeryturę. Poświęcił się wówczas pracy społecznej i pracy w olsztyńskim PTTK. Był współzałożycielem Klubu Turystyki Górskiej „Grań”, przodownikiem turystyki górskiej w PTTK na wszystkie góry polskie i Tatry Słowackie, instruktorem krajoznawstwa Polski, przewodniczącym referatu klasyfikacyjnego Górskiej Odznaki Turystycznej (GOT), przewodniczącym Komisji Turystyki Górskiej przy zarządzie wojewódzkim PTTK w Olsztynie. Od 22 lutego 1987 r. był instruktorem kształcenia kadr. Prowadził wykłady na kursach dla przewodników. Na potrzeby koła przewodników PTTK w Olsztynie opracował przed 1986 r. tematy: Zabytki północnej Warmii, Witraże w prokatedrze pod wezwaniem św. Jakuba w Olsztynie. Opracowanie i ikonografia. Dzięki bogatej wiedzy na temat regionu, biegłej znajomości języka niemieckiego i francuskiego, działał jako przewodnik i pilotem zagranicznych wycieczek po Warmii i Mazurach. Od 1975 r. był także społecznym opiekunem zabytków. Wygłaszał również prelekcje na temat zabytków i historii Warmii i Mazur. Ostatnia prelekcja odbyła się w izbie tradycji w Brąswałdzie 8 marca 1995 r. Tematem było życie i działalność ks. Walentego Barczewskiego.

Udział w organizacjach

• Polskie Towarzystwo Turystyki Krajoznawczej w Olsztynie – członkostwo od 1956 r., od 1975 r. - przewodniczący Wojewódzkiej Komisji Opieki nad Zabytkami przy PTTK w Olsztynie; w latach późniejszych był także członkiem Komisji Opieki na Zabytkami w Zarządzie Głównym PTTK
• Stowarzyszenie Historyków Sztuki (od 1987 r.)

Nagrody i odznaczenia

Otrzymał między innymi:

• Złotą odznakę Ministra Kultury i Sztuki za opiekę nad zabytkami (1978)
• Złote odznaki „Zasłużony Działacz Turystyki” i „Turysta Przyrodnik” (1982)

oraz szereg innych odznak i wyróżnień honorowych PTTK. l października 1979 r. został wpisany do Księgi Zasłużonych Działaczy PTTK województwa olsztyńskiego za wieloletnie zasługi w rozpowszechnianiu turystyki i krajoznawstwa.

Bibliografia

1. Rabczewska, Nadzieja: Marian Dziumowicz : In memoriam / Nadzieja Rabczewska // „Folia Fromborcensia”. – 1999, t. II, s. 209-210.