Pomnik Gustawa Gizewiusza w Ostródzie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| (Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | + | ||
Ostródzki monument, poświęcony postaci mazurskiego pastora, [[ewim:Gustaw Gizewiusz| Gustawa Gizewiusza]] (1810-1848), wykonany przez olsztyńskiego rzeźbiarza, [[Wiesław Kaczmarek| Wiesława Kaczmarka]]. | Ostródzki monument, poświęcony postaci mazurskiego pastora, [[ewim:Gustaw Gizewiusz| Gustawa Gizewiusza]] (1810-1848), wykonany przez olsztyńskiego rzeźbiarza, [[Wiesław Kaczmarek| Wiesława Kaczmarka]]. | ||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
| − | Monument znajduje się na mogile Gizewiusza (stanowi więc nagrobek pastora) – na cmentarzu Polska Górka w | + | Monument znajduje się na mogile Gizewiusza (stanowi więc nagrobek pastora) – na cmentarzu Polska Górka w [[ewim:Ostróda|Ostródzie]]. |
| − | [[ | + | |
==Historia== | ==Historia== | ||
Pomnik Gizewiusza zmieniał swój wygląd wielokrotnie na przestrzeni XIX i XX w. Pierwszy raz opis grobu duchownego przedstawił w swojej rozprawce (1880 r.) [[Wojciech Kętrzyński]]. Na pomniku znajdowała się wówczas rzeźba otwartej księgi – niewielkich rozmiarów. W 1903 r. grób został odnowiony, wtedy też polscy działacze ufundowali dodatkowo tablicę z polskim napisem „Tutaj spoczywają doczesne szczątki księdza Gustawa Gizewiusza, urodzonego w roku 1810, zmarłego w 1848”. Ten napis w języku polskim przyczynił się do zniszczenia grobu przez nazistów w czasie II wojny światowej.<br> | Pomnik Gizewiusza zmieniał swój wygląd wielokrotnie na przestrzeni XIX i XX w. Pierwszy raz opis grobu duchownego przedstawił w swojej rozprawce (1880 r.) [[Wojciech Kętrzyński]]. Na pomniku znajdowała się wówczas rzeźba otwartej księgi – niewielkich rozmiarów. W 1903 r. grób został odnowiony, wtedy też polscy działacze ufundowali dodatkowo tablicę z polskim napisem „Tutaj spoczywają doczesne szczątki księdza Gustawa Gizewiusza, urodzonego w roku 1810, zmarłego w 1848”. Ten napis w języku polskim przyczynił się do zniszczenia grobu przez nazistów w czasie II wojny światowej.<br> | ||
| Linia 20: | Linia 20: | ||
<references/> | <references/> | ||
| − | [[Category:Pomniki]] [[Category: Powiat ostródzki]] [[Category: | + | [[Category:Pomniki, rzeźby, figury]] [[Category: Powiat ostródzki]] [[Category: Ostróda]] [[Category: Rzeźba]] [[Category: 1945-1989]] [[Category: 1990-]] |
Aktualna wersja na dzień 10:00, 1 wrz 2015
Ostródzki monument, poświęcony postaci mazurskiego pastora, Gustawa Gizewiusza (1810-1848), wykonany przez olsztyńskiego rzeźbiarza, Wiesława Kaczmarka.
Spis treści
Opis
Pomnik przedstawia stojącą pionowo otwartą Biblię większych rozmiarów – z wyrytymi napisami: z lewej strony widnieją daty urodzin i śmierci duchownego, z prawej zaś cytat „Nie brzydźcie dzieciom polskim pięknej mowy ich matek”. Niżej umieszczono (czcionką przypominającą pismo ręczne) podpis „G. Gisevius”. Na dolnej płycie usytuowano mniejszej wielkości kamienną księgę z pomnika z 1948 r. Całość, lekko wyniesioną na gruncie, otacza ogrodzenie z małych kamiennych obelisków, połączonych łańcuchami – w środku rodzaj drogi tworzą stopnie.
Lokalizacja
Monument znajduje się na mogile Gizewiusza (stanowi więc nagrobek pastora) – na cmentarzu Polska Górka w Ostródzie.
Historia
Pomnik Gizewiusza zmieniał swój wygląd wielokrotnie na przestrzeni XIX i XX w. Pierwszy raz opis grobu duchownego przedstawił w swojej rozprawce (1880 r.) Wojciech Kętrzyński. Na pomniku znajdowała się wówczas rzeźba otwartej księgi – niewielkich rozmiarów. W 1903 r. grób został odnowiony, wtedy też polscy działacze ufundowali dodatkowo tablicę z polskim napisem „Tutaj spoczywają doczesne szczątki księdza Gustawa Gizewiusza, urodzonego w roku 1810, zmarłego w 1848”. Ten napis w języku polskim przyczynił się do zniszczenia grobu przez nazistów w czasie II wojny światowej.
W 1947 r. Emilia Sukertowa-Biedrawina na podstawie fotografii wykonanej przez Reingholda Barcza odnalazła miejsce pochówku Gizewiusza. 16 maja 1948 r. uroczyście odsłonięto na mogile duchownego tablicę pamiątkową z napisem „Tu spoczywa X. Gustaw Gizewiusz 21 V 1810 +7 V 1848. Bojownik o polskość i ludowładztwo na Mazurach. W setną rocznicę wiosny ludów. Rodacy”. Uroczystość miała charakter wiecu politycznego. Pomnik w takiej postaci dotrwał do 1979 r.[1], kiedy staraniem Towarzystwa Miłośników Ziemi Ostródzkiej wystawiono Gizewiuszowi pomnik zamiast mogiły. Sama mogiła została usunięta.
Inicjatorem obecnego pomnika było Towarzystwo Miłośników Ziemi Ostródzkiej „Grunwald”. Każdego roku w rocznice urodzin i śmierci pastora przy pomniku odbywają się uroczystości obchodowe z udziałem delegacji władz samorządowych, instytucji i szkół.
Bibliografia
- Gudaczewski, Wojciech: Pomnik Gizewiusza w Ostródzie // W: Panorama Powiatu Ostródzkiego 2010 : rok wielkich rocznic powiatu ostródzkiego. – Ostróda: Starostwo Powiatowe, [2009]. – S. [10-11].
- Gudaczewski, Wojciech: Pomniki dawnej Ostródy / Wojciech Gudaczewski // „Ostródzki Museion”. - 2001, z. 2, s. 1, 8-13.
Przypisy
- ↑ W 1954 r. Lizelotta Lenciewska i Ewa Kaiser odnalazły pierwszą płytą nagrobną z grobu Gizewiusza. Tablica została zabrana do Powiatowego Domu Kultury w Ostródzie – lecz jej dalsze losy nie są znane.
