Kościół ewangelicki w Olsztynku: Różnice pomiędzy wersjami
Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
[[Image: kosciol_ewangelicki_olsztynek_2.jpg|thumb|right|250px| Fot. A. Romulewicz. 2013 rok.]] | [[Image: kosciol_ewangelicki_olsztynek_2.jpg|thumb|right|250px| Fot. A. Romulewicz. 2013 rok.]] | ||
[[Image: kosciol_ewangelicki_olsztynek_3.jpg|thumb|right|250px| Fot. A. Romulewicz. 2013 rok.]] | [[Image: kosciol_ewangelicki_olsztynek_3.jpg|thumb|right|250px| Fot. A. Romulewicz. 2013 rok.]] | ||
| − | |||
| − | |||
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w połowie XIV wieku. | Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w połowie XIV wieku. | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
| − | Kościół został wybudowany na terenie [[ewim:Olsztynek |Olsztynka]], w północno-zachodniej części starego miasta, w sąsiedztwie [[Zamek w Olsztynku|zamku]]. Obecnie znajduje się przy ulicy Rynek. | + | Kościół został wybudowany na terenie [[ewim:Olsztynek |Olsztynka]], w północno-zachodniej części starego miasta, w sąsiedztwie [[Zamek w Olsztynku|zamku]]. Obecnie znajduje się przy ulicy Rynek, w pobliżu [[ewim:Dom Mrongowiusza w Olsztynku |Domu Mrongowiusza]]. |
==Historia== | ==Historia== | ||
| − | Świątynia została wybudowana w połowie XIV wieku W 1359 roku wymieniano ją jako siedzibę parafii. W 1685 roku została ona całkowicie zniszczona w wyniku pożaru. W trakcie odbudowy z lat 1690-1691 nadano jej barokowy charakter. W 1710 roku, od strony północno-zachodniej, do korpusu budowli dostawiono wieżę. Po kilkudziesięciu latach rozebrano. ją i w 1796 roku wzniesiono obecną, z fasadą w stylu renesansowym. Drugi raz kościół uległ zniszczeniu podczas pożaru miasta w 1804 roku. W kolejnych latach stopniowo go odbudowano. W 1880 roku wieżę dzwonniczą przykryto hełmem. W 1914 roku uległo zniszczeniu sklepienie budowli. Po roku 1918 nawę główną przykryto wysokim dachem o konstrukcji drewnianej. W 1933 roku dokonano gruntownej renowacji kościoła, połączonej z przebudową wschodniej części oraz zmianą wystroju wnętrza. Pod koniec II wojny światowej dach i całe wnętrze spłonęło, zniszczeniu uległa też górna część wieży. Odbudowę kościoła podjęto dopiero w latach 1974-1977. Jednak nie przywrócono mu funkcji sakralnej, lecz zaadaptowano na cele kulturalne. Obecnie znajduje się tam galeria sztuki [[Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku |Muzeum Budownictwa Ludowego]]. | + | Świątynia została wybudowana w połowie XIV wieku W 1359 roku wymieniano ją jako siedzibę parafii. W 1685 roku została ona całkowicie zniszczona w wyniku pożaru. W trakcie odbudowy z lat 1690-1691 nadano jej barokowy charakter. W 1710 roku, od strony północno-zachodniej, do korpusu budowli dostawiono wieżę. Po kilkudziesięciu latach rozebrano. ją i w 1796 roku wzniesiono obecną, z fasadą w stylu renesansowym. Drugi raz kościół uległ zniszczeniu podczas pożaru miasta w 1804 roku. W kolejnych latach stopniowo go odbudowano. W 1880 roku wieżę dzwonniczą przykryto hełmem. W 1914 roku uległo zniszczeniu sklepienie budowli. Po roku 1918 nawę główną przykryto wysokim dachem o konstrukcji drewnianej. W 1933 roku dokonano gruntownej renowacji kościoła, połączonej z przebudową wschodniej części oraz zmianą wystroju wnętrza. Pod koniec II wojny światowej dach i całe wnętrze spłonęło, zniszczeniu uległa też górna część wieży. Odbudowę kościoła podjęto dopiero w latach 1974-1977. Jednak nie przywrócono mu funkcji sakralnej, lecz zaadaptowano na cele kulturalne. Obecnie znajduje się tam [[Galeria Sztuki w Olsztynku|galeria sztuki]] [[Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku |Muzeum Budownictwa Ludowego]]. |
==Opis== | ==Opis== | ||
Pierwotnie był to kościół jednonawowy, bez wieży i wyodrębnionego prezbiterium, zamknięty trójbocznie. Wzniesiono go na planie prostokąta o wymiarach 31 x 11 m. Do budowy wykorzystano kamienie polne, w dolnych partiach i cegłę ceramiczną na zaprawie wapiennej, w górnych. W późniejszym okresie podniesiono dach i dobudowano wysoką wieżę. Budowlę otoczono także kamiennym murem. W takiej formie świątynia była częścią miejskiego założenia obronnego. W trakcie odbudowy, przeprowadzonej w latach z lat 70-tych XX wieku, nadano jej formę długiego, niskiego, ceglanego budynku, wyróżniającego się bieloną kruchtą u ściany południowej i niepozorną wieżą z neogotyckimi elewacjami. | Pierwotnie był to kościół jednonawowy, bez wieży i wyodrębnionego prezbiterium, zamknięty trójbocznie. Wzniesiono go na planie prostokąta o wymiarach 31 x 11 m. Do budowy wykorzystano kamienie polne, w dolnych partiach i cegłę ceramiczną na zaprawie wapiennej, w górnych. W późniejszym okresie podniesiono dach i dobudowano wysoką wieżę. Budowlę otoczono także kamiennym murem. W takiej formie świątynia była częścią miejskiego założenia obronnego. W trakcie odbudowy, przeprowadzonej w latach z lat 70-tych XX wieku, nadano jej formę długiego, niskiego, ceglanego budynku, wyróżniającego się bieloną kruchtą u ściany południowej i niepozorną wieżą z neogotyckimi elewacjami. | ||
| + | |||
| + | ==Zobacz też== | ||
| + | *[[Zamek w Olsztynku]] | ||
| + | *[[Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku]] | ||
| + | *[[Galeria Sztuki w Olsztynku]] | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| Linia 19: | Linia 22: | ||
#Skurzyński, Piotr: ''Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny'' / Piotr Skurzyński. – Gdynia : Wydawnictwo Region, 2012. – S. 77. | #Skurzyński, Piotr: ''Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny'' / Piotr Skurzyński. – Gdynia : Wydawnictwo Region, 2012. – S. 77. | ||
| − | == | + | ==Linki== |
*''Dawny kościół ewangelicko-augsburski w Olsztynku'', materiał zamieszczony na stronie internetowej, [http://www.polskieszlaki.pl/dawny-kosciol-ewangelicko-augsburski-w-olsztynku.htm www.polskieszlaki.pl] [dostęp 05.11.2013 r.] | *''Dawny kościół ewangelicko-augsburski w Olsztynku'', materiał zamieszczony na stronie internetowej, [http://www.polskieszlaki.pl/dawny-kosciol-ewangelicko-augsburski-w-olsztynku.htm www.polskieszlaki.pl] [dostęp 05.11.2013 r.] | ||
*Miller, Krzysztof: ''Dawny kościół ewangelicko – augsburski'', materiał zamieszczony na stronie internetowej, [http://www.olsztynek.pl/strona-2486-dawny_kosciol_ewangelicko_augsburski+dawny_kosciol_ewangelicko_augsburski.html www.olsztynek.pl] [dostęp 05.11.2013 r.] | *Miller, Krzysztof: ''Dawny kościół ewangelicko – augsburski'', materiał zamieszczony na stronie internetowej, [http://www.olsztynek.pl/strona-2486-dawny_kosciol_ewangelicko_augsburski+dawny_kosciol_ewangelicko_augsburski.html www.olsztynek.pl] [dostęp 05.11.2013 r.] | ||
*Materiał zamieszczony na stronie internetowej, [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#189/pl/i/olsztynek_-_zabytkowy_kosciol,_ob._galeria_mbl www.ciekawemazury.pl] [dostęp 05.11.2013 r.] | *Materiał zamieszczony na stronie internetowej, [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#189/pl/i/olsztynek_-_zabytkowy_kosciol,_ob._galeria_mbl www.ciekawemazury.pl] [dostęp 05.11.2013 r.] | ||
| − | [[Category: | + | |
| − | [[Category: | + | [[Category:Kościoły i kaplice]] |
| + | [[Category:Olsztynek (gmina miejsko-wiejska)]] | ||
[[Category:Powiat olsztyński]] | [[Category:Powiat olsztyński]] | ||
[[Category:1301-1400]] | [[Category:1301-1400]] | ||
Aktualna wersja na dzień 10:06, 19 cze 2015
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w połowie XIV wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Kościół został wybudowany na terenie Olsztynka, w północno-zachodniej części starego miasta, w sąsiedztwie zamku. Obecnie znajduje się przy ulicy Rynek, w pobliżu Domu Mrongowiusza.
Historia
Świątynia została wybudowana w połowie XIV wieku W 1359 roku wymieniano ją jako siedzibę parafii. W 1685 roku została ona całkowicie zniszczona w wyniku pożaru. W trakcie odbudowy z lat 1690-1691 nadano jej barokowy charakter. W 1710 roku, od strony północno-zachodniej, do korpusu budowli dostawiono wieżę. Po kilkudziesięciu latach rozebrano. ją i w 1796 roku wzniesiono obecną, z fasadą w stylu renesansowym. Drugi raz kościół uległ zniszczeniu podczas pożaru miasta w 1804 roku. W kolejnych latach stopniowo go odbudowano. W 1880 roku wieżę dzwonniczą przykryto hełmem. W 1914 roku uległo zniszczeniu sklepienie budowli. Po roku 1918 nawę główną przykryto wysokim dachem o konstrukcji drewnianej. W 1933 roku dokonano gruntownej renowacji kościoła, połączonej z przebudową wschodniej części oraz zmianą wystroju wnętrza. Pod koniec II wojny światowej dach i całe wnętrze spłonęło, zniszczeniu uległa też górna część wieży. Odbudowę kościoła podjęto dopiero w latach 1974-1977. Jednak nie przywrócono mu funkcji sakralnej, lecz zaadaptowano na cele kulturalne. Obecnie znajduje się tam galeria sztuki Muzeum Budownictwa Ludowego.
Opis
Pierwotnie był to kościół jednonawowy, bez wieży i wyodrębnionego prezbiterium, zamknięty trójbocznie. Wzniesiono go na planie prostokąta o wymiarach 31 x 11 m. Do budowy wykorzystano kamienie polne, w dolnych partiach i cegłę ceramiczną na zaprawie wapiennej, w górnych. W późniejszym okresie podniesiono dach i dobudowano wysoką wieżę. Budowlę otoczono także kamiennym murem. W takiej formie świątynia była częścią miejskiego założenia obronnego. W trakcie odbudowy, przeprowadzonej w latach z lat 70-tych XX wieku, nadano jej formę długiego, niskiego, ceglanego budynku, wyróżniającego się bieloną kruchtą u ściany południowej i niepozorną wieżą z neogotyckimi elewacjami.
Zobacz też
- Zamek w Olsztynku
- Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku
- Galeria Sztuki w Olsztynku
Bibliografia
- Rzempołuch, Andrzej: Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn : Remix, 1992. – S. 117.
- Skurzyński, Piotr: Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny / Piotr Skurzyński. – Gdynia : Wydawnictwo Region, 2012. – S. 77.
Linki
- Dawny kościół ewangelicko-augsburski w Olsztynku, materiał zamieszczony na stronie internetowej, www.polskieszlaki.pl [dostęp 05.11.2013 r.]
- Miller, Krzysztof: Dawny kościół ewangelicko – augsburski, materiał zamieszczony na stronie internetowej, www.olsztynek.pl [dostęp 05.11.2013 r.]
- Materiał zamieszczony na stronie internetowej, www.ciekawemazury.pl [dostęp 05.11.2013 r.]
