Kościół pw. św. Katarzyny w Lubominie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
(Utworzył nową stronę „[[Image: kosciol_lubomino_1.jpg|thumb|right|200px| Fot. Beata Gida.<br>Źródło: [http://www.it.mragowo.pl/zwiedzajac-warmie-lubomino,1,2070,pl.html www.it.mragowo.pl]…”) |
m (dodanie zdjęcia z 2022 roku) |
||
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | [[ | + | [[image:lubomino.jpg|thumb|right|500px|Fot. Janusz Gerszberg, 2022 rok]] |
− | + | [[image:kosc lubomino.jpg|thumb|right|290px|Źródło: [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lubomino.jpg Wikimedia Commons]]] | |
− | [[ | + | Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w drugiej połowie XIV wieku. |
− | |||
− | |||
− | |||
− | Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w drugiej połowie XIV wieku | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
− | Kościół został wybudowany w centrum wsi [[ewim:Lubomino|Lubomino]] (niem. Arnsdorf). Wieś położona jest | + | Kościół został wybudowany w centrum wsi [[ewim:Lubomino|Lubomino]] (niem. Arnsdorf). Wieś położona jest w [[ewim:Powiat lidzbarski| powiecie lidzbarskim]], przy trasie [[ewim:Olsztyn|Olsztyn]] – [[ewim:Orneta|Orneta]]. |
==Historia== | ==Historia== | ||
Linia 17: | Linia 13: | ||
==Wyposażenie== | ==Wyposażenie== | ||
− | W kościele znajdują się barokowe ołtarze z około 1730 roku, pochodzące z dawnego [[Kościół jezuitów w Braniewie |kościoła jezuitów w Braniewie]] (zburzonego w 1809 roku). Przed ich ustawieniem na nowym miejscu, w 1816 roku, zostały one jednakże znacznie przekształcone. Późnoklasycystyczna ambona została wykonana w pracowni Biereichela w 1815 roku i zwieńczona jest na baldachimie figurą Mojżesza z tablicami przykazań. W kościele znajduje się także granitowa chrzcielnica pochodząca prawdopodobnie z połowy XIV wieku, a także późnogotycki krucyfiks z około 1520-1530 roku. Chór muzyczny i prospekt organowy są barokowe i pochodzą z około połowy XIX wieku. Wiele przedmiotów, mających wartość zabytkową i artystyczną, znajduje się także w kościelnym skarbcu. Są tam m.in.: | + | W kościele znajdują się barokowe ołtarze z około 1730 roku, pochodzące z dawnego [[Kościół jezuitów w Braniewie |kościoła jezuitów w Braniewie]] (zburzonego w 1809 roku). Przed ich ustawieniem na nowym miejscu, w 1816 roku, zostały one jednakże znacznie przekształcone. Późnoklasycystyczna ambona została wykonana w pracowni Biereichela w 1815 roku i zwieńczona jest na baldachimie figurą Mojżesza z tablicami przykazań. W kościele znajduje się także granitowa chrzcielnica pochodząca prawdopodobnie z połowy XIV wieku, a także późnogotycki krucyfiks z około 1520-1530 roku. Chór muzyczny i prospekt organowy są barokowe i pochodzą z około połowy XIX wieku. Wiele przedmiotów, mających wartość zabytkową i artystyczną, znajduje się także w kościelnym skarbcu. Są tam m.in.: monstrancja wieżyczkowa z 1606 roku, relikwiarz rokokowy z drugiej połowy XVIII wieku czy srebrna tacka, wykonana w pierwszej połowie XVIII wieku przez złotnika z [[ewim:Dobre Miasto |Dobrego Miasta]] [[ewim:Jerzy Mittag |Jerzego Mittaga]]. |
==Ciekawostki== | ==Ciekawostki== | ||
*Z kościołem tym wiąże się historia nietypowego wyroku wydanego w połowie XVII wieku przez sąd biskupi na jedną z parafianek. Przyłapana na cudzołóstwie, musiała przez pięć kolejnych niedziel stać w kościele z zapaloną świecą, a przez cztery lata nie wolno jej było wyjść za mąż. | *Z kościołem tym wiąże się historia nietypowego wyroku wydanego w połowie XVII wieku przez sąd biskupi na jedną z parafianek. Przyłapana na cudzołóstwie, musiała przez pięć kolejnych niedziel stać w kościele z zapaloną świecą, a przez cztery lata nie wolno jej było wyjść za mąż. | ||
− | *Niegdyś na wieży kościelnej znajdował się duży [[Dzwon z kościoła | + | *Niegdyś na wieży kościelnej znajdował się duży [[Dzwon z kościoła pw. św. Katarzyny w Lubominie |dzwon]] spiżowy, odlany w [[ewim:Królewiec |Królewcu]] w 1843 roku. W 1942 roku został on zdemontowany i miał być przeznaczony na cele wojenne. Obecnie znajduje się w Niemczech. |
+ | |||
+ | ==Zobacz też== | ||
+ | *[[ewim:Parafia pw. św. Katarzyny w Lubominie|Parafia pw. św. Katarzyny w Lubominie]] | ||
+ | *[[Dzwon z kościoła pw. św. Katarzyny w Lubominie]] | ||
+ | *[[ewim:Filip Krementz|Filip Krementz]] | ||
+ | *[[ewim:Jerzy Mittag |Jerzy Mittag]] | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
Linia 29: | Linia 31: | ||
#Skurzyński, Piotr: ''Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny'' / Piotr Skurzyński. - Gdynia: Wydawnictwo Region, 2012. – S. 113. | #Skurzyński, Piotr: ''Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny'' / Piotr Skurzyński. - Gdynia: Wydawnictwo Region, 2012. – S. 113. | ||
− | == | + | ==Linki== |
*''Lubomino - zabytkowy kościół par. p.w. św. Katarzyny'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#651/pl/i/lubomino_-_zabytkowy_kosciol_par._p.w._sw._katarzyny www.ciekawemazury.pl] [dostęp 07.112013 r.] | *''Lubomino - zabytkowy kościół par. p.w. św. Katarzyny'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#651/pl/i/lubomino_-_zabytkowy_kosciol_par._p.w._sw._katarzyny www.ciekawemazury.pl] [dostęp 07.112013 r.] | ||
− | + | ||
− | [[Category: | + | [[Category:Kościoły i kaplice]] |
[[Category:Powiat lidzbarski]] | [[Category:Powiat lidzbarski]] | ||
+ | [[Category:Lubomino (gmina wiejska)]] | ||
[[Category:1301-1400]] | [[Category:1301-1400]] |
Aktualna wersja na dzień 18:17, 26 gru 2022
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w drugiej połowie XIV wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Kościół został wybudowany w centrum wsi Lubomino (niem. Arnsdorf). Wieś położona jest w powiecie lidzbarskim, przy trasie Olsztyn – Orneta.
Historia
Pierwsza wzmianka o uposażeniu kościoła w tym miejscu pochodzi z dokumentu lokacyjnego wsi, z 1320 roku. Pierwotna budowla, przypuszczalnie drewniana, została zastąpiona obecną, wzniesioną w latach 1340-1370. Wieżę zbudowano wówczas tylko w dolnej kondygnacji. Podwyższono ją około 1480 roku. W 1807 roku świątynia została zniszczona w wyniku pożaru – zachowały się jedynie mury obwodowe. Odbudowana w kolejnych latach, została konsekrowana w 1875 roku przez biskupa Filipa Krementza ku czci św. Katarzyny i Przemienienia Pańskiego. W 1922 roku przeprowadzono w niej gruntowną renowację.
Opis
Jest to kościół orientowany, salowy, murowany z cegły, wzniesiony na rzucie wydłużonego prostokąta. Do korpusu budowli przylegają: zakrystia od północy, kruchta od południa i kwadratowa wieża od zachodu. W przyziemiu wieży znajduje się kruchta z ostrołukowym portalem. Wyższe kondygnacje zostały ozdobione ślepymi arkadami ostrołukowymi i oddzielone od siebie wgłębionymi fryzami. Górna kondygnacja wieży ma przekrój ośmioboczny. Wieńczy ją namiotowy dach. Przed wejściem do wieży znajduje się płyta kamienna z datą „1771”. Naroża korpusu nawowego ujęte są szkarpami, a ściany dzielone na przemian oknami i ostrołukowymi blendami. Górą przebiega tynkowany fryz opaskowy. Na kalenicy dachu umieszczono wieżyczkę na sygnaturkę wraz z chorągiewką, na której widnieje data „1922”. Wnętrze nakrywa strop płaski.
Wyposażenie
W kościele znajdują się barokowe ołtarze z około 1730 roku, pochodzące z dawnego kościoła jezuitów w Braniewie (zburzonego w 1809 roku). Przed ich ustawieniem na nowym miejscu, w 1816 roku, zostały one jednakże znacznie przekształcone. Późnoklasycystyczna ambona została wykonana w pracowni Biereichela w 1815 roku i zwieńczona jest na baldachimie figurą Mojżesza z tablicami przykazań. W kościele znajduje się także granitowa chrzcielnica pochodząca prawdopodobnie z połowy XIV wieku, a także późnogotycki krucyfiks z około 1520-1530 roku. Chór muzyczny i prospekt organowy są barokowe i pochodzą z około połowy XIX wieku. Wiele przedmiotów, mających wartość zabytkową i artystyczną, znajduje się także w kościelnym skarbcu. Są tam m.in.: monstrancja wieżyczkowa z 1606 roku, relikwiarz rokokowy z drugiej połowy XVIII wieku czy srebrna tacka, wykonana w pierwszej połowie XVIII wieku przez złotnika z Dobrego Miasta Jerzego Mittaga.
Ciekawostki
- Z kościołem tym wiąże się historia nietypowego wyroku wydanego w połowie XVII wieku przez sąd biskupi na jedną z parafianek. Przyłapana na cudzołóstwie, musiała przez pięć kolejnych niedziel stać w kościele z zapaloną świecą, a przez cztery lata nie wolno jej było wyjść za mąż.
- Niegdyś na wieży kościelnej znajdował się duży dzwon spiżowy, odlany w Królewcu w 1843 roku. W 1942 roku został on zdemontowany i miał być przeznaczony na cele wojenne. Obecnie znajduje się w Niemczech.
Zobacz też
- Parafia pw. św. Katarzyny w Lubominie
- Dzwon z kościoła pw. św. Katarzyny w Lubominie
- Filip Krementz
- Jerzy Mittag
Bibliografia
- Chrzanowski, Tadeusz: Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii / Tadeusz Chrzanowski. - Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1978. – S. 99-102.
- Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. Tom 1 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn: Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 233-234.
- Rzempołuch, Andrzej: Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich / Andrzej Rzempołuch. - Olsztyn: Remix, 1992. – S. 78.
- Skurzyński, Piotr: Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny / Piotr Skurzyński. - Gdynia: Wydawnictwo Region, 2012. – S. 113.
Linki
- Lubomino - zabytkowy kościół par. p.w. św. Katarzyny, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.ciekawemazury.pl [dostęp 07.112013 r.]