Kamienica Roberta Mrzyka przy placu Bema w Olsztynie: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
 
(Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Image: kamienica_mrzyka_olsztyn_1.jpg|thumb|right|200px|Fot. z około 1915 roku.<br>Źródło: C. Grabowska, ''Olsztyn na starych pocztówkach'', Olsztyn 2003, s. 363.]]
 
  
 
[[Image: kamienica_mrzyka_olsztyn_2.jpg|thumb|right|200px|Fot. A. Romulewicz. 2013 rok.]]
 
[[Image: kamienica_mrzyka_olsztyn_2.jpg|thumb|right|200px|Fot. A. Romulewicz. 2013 rok.]]
Linia 29: Linia 28:
 
#Wakar, Marcin: ''Gwiazda razem z półksiężycem: kamienica przy pl. Bema'' / Marcin Wakar // „Gazeta Wyborcza”. – 2003, nr 121, dod. „Olsztyn”, s. 5.
 
#Wakar, Marcin: ''Gwiazda razem z półksiężycem: kamienica przy pl. Bema'' / Marcin Wakar // „Gazeta Wyborcza”. – 2003, nr 121, dod. „Olsztyn”, s. 5.
 
#Wojciechowska, Joanna: ''Obrazy na klatce: secesyjne malowidła ukryte pod olejną farbą'' / Joanna Wojciechowska // „Gazeta Wyborcza”. – 2003, nr 232, dod. „Olsztyn”, s. 3.
 
#Wojciechowska, Joanna: ''Obrazy na klatce: secesyjne malowidła ukryte pod olejną farbą'' / Joanna Wojciechowska // „Gazeta Wyborcza”. – 2003, nr 232, dod. „Olsztyn”, s. 3.
 +
#Wawrynkiewicz, Leszek: ''Architektura secesji i modernizmu'' / Leszek Wawrynkiewicz // „Renowacje i Zabytki”. – 2013, nr 4, s. 91-100.
 +
 +
[[Category:Inne obiekty architektury]]
  
[[Category:Obiekty architektury]]
 
[[Category:Malarstwo]]
 
[[Category:Historia kultury]]
 
 
[[Category:Olsztyn]]  
 
[[Category:Olsztyn]]  
[[Category:1901-1944]]
+
[[Category:1801-1918]]

Aktualna wersja na dzień 09:19, 24 mar 2015

Fot. A. Romulewicz. 2013 rok.
Fot. A. Romulewicz. 2013 rok.
Fot. A. Romulewicz. 2013 rok.
Fot. A. Romulewicz. 2013 rok.
Fot. A. Romulewicz. 2013 rok.

Zabytek architektury wzniesiony w latach 1902-1903.

Lokalizacja

Kamienicę wzniesiono w Olsztynie, przy ówczesnym placu Kopernika (niem. Coppernicusplatz, obecnie Plac Generała Józefa Bema).

Historia

Kamienica została wzniesiona przez przedsiębiorcę budowlanego i miejskiego radnego Roberta Mrzyka. W latach 1905-1911 r. budynek wynajmowano na siedzibę nowo utworzonej rejencji pruskiej. W pozostałej części budynku znajdowało się osiem mieszkań, które wynajmowali oficerowie, urzędnicy i pracownicy kolei. Po przeniesieniu rejencji do nowo wybudowanego gmachu przy ul. Klebarskiej (obecnie al. Marszałka Józefa Piłsudskiego), pomieszczenia budynku wynajmowało wojsko niemieckie. Tu mieściła się komendantura powstałego w 1912 r. 20 Korpusu Armii i sady wojskowe. W 1919 r. jednostki zostały rozwiązane. Kamienicę przejął wówczas kupiec Gustav Boguschewski, a następnie jego brat Fritz. Urządzili oni w kamienicy 28 mieszkań czynszowych, które wynajmowali głównie oficerowie, urzędnicy i przedstawiciele wolnych zawodów. Taką funkcję pełniła kamienica do zakończenia II wojny światowej. Po 1945 r. w budynku znalazły siedzibę różne jednostki służby zdrowia kolejarzy, w tym przychodnia specjalistyczna, ambulatorium, przychodnia psychologii pracy, Fundacja Zdrowia Kolejarzy. Tylko w jednej klatce (oznaczonej dzisiaj 4a) zachowane zostały mieszkania lokatorskie.

Opis

Kamienica składa się z dwóch domów połączonych w architektoniczną całość. Wzniesiono ją w stylu eklektycznym na planie złamanego wieloboku. Posiada 29-osiową elewację i trzy kondygnacyjne wykusze przypominające zamkowe wieżyczki, zwieńczone krytymi blachą spiczastymi hełmami. Całość przykrywa dwuspadowy dach nad użytkowym poddaszem z dyskretnie dekorowanymi lukarnami w części frontowej. Na budynku znajdują się oryginalne dekoracje:

  • muszle otoczone girlandami, które umieszczono nad wejściami do klatek schodowych, *tarcze herbowe na wieżyczkach,
  • gwiazdy Dawida oraz półksiężyce obleczone w girlandy widoczne na elewacji, pomiędzy kondygnacjami budynku.



Zachowały się także inne elementy jego pierwotnego wystroju: sztukatorsko zdobiona sień klatki, rzeźbione poręcze i drzwi wejściowe.

Bibliografia

  1. Bętkowski, Rafał: Olsztyn jakiego nie znacie: obraz miasta na dawnej pocztówce / Rafał Bętkowski. – Olsztyn : Edytor Wers, 2003. – S. 104.
  2. Piechocki, Stanisław: Olsztyn magiczny / Stanisław Piechocki. – Olsztyn : Remix, 2002. – S. 72-74.
  3. Wakar, Marcin: Gwiazda razem z półksiężycem: kamienica przy pl. Bema / Marcin Wakar // „Gazeta Wyborcza”. – 2003, nr 121, dod. „Olsztyn”, s. 5.
  4. Wojciechowska, Joanna: Obrazy na klatce: secesyjne malowidła ukryte pod olejną farbą / Joanna Wojciechowska // „Gazeta Wyborcza”. – 2003, nr 232, dod. „Olsztyn”, s. 3.
  5. Wawrynkiewicz, Leszek: Architektura secesji i modernizmu / Leszek Wawrynkiewicz // „Renowacje i Zabytki”. – 2013, nr 4, s. 91-100.