Żelazny krzyż w Olsztynie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
(Utworzył nową stronę „thumb|right|200px|Fot. K. Romulewicz. 2013 rok. [[Image: zelazny_krzyz_olsztyn_2.jpg|thumb|right|200px|Fot. K. Romulewicz. 2013 …”) |
m (Zastępowanie tekstu - "Category:Pomniki" na "Category:Pomniki, rzeźby, figury") |
||
| (Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
| − | Pierwotnie krzyż ustawiono przy wylocie ówczesnej drogi do Olsztynka (niem. Hohensteinerstraβe, dzisiejsza ul. Warszawska). W 1967 roku, w związku z budową obiektów Olsztyńskiego Przedsiębiorstwa Instalacji Sanitarnych i Elektrycznych, na polecenie władz miejskich przeniesiono go na skwer przy [[Kaplica Jerozolimska | + | Pierwotnie krzyż ustawiono przy wylocie ówczesnej drogi do [[ewim:Olsztynek|Olsztynka]] (niem. Hohensteinerstraβe, dzisiejsza ul. Warszawska). W 1967 roku, w związku z budową obiektów Olsztyńskiego Przedsiębiorstwa Instalacji Sanitarnych i Elektrycznych, na polecenie władz miejskich przeniesiono go na skwer przy [[Kaplica Jerozolimska pw. Krzyża Świętego w Olsztynie|Kaplicy Jerozolimskiej]] (przy ulicy Grunwaldzkiej), gdzie znajduje się do dziś. |
==Historia== | ==Historia== | ||
| − | Pierwszy krzyż intencyjny wykonany był z drewna. Postawiony został z inicjatywy burmistrza miasta Rarkowskiego, w intencji ochrony przed epidemią cholery. W 1831 roku Olsztyn szczęśliwie uniknął niebezpieczeństwa masowego zachorowania, jednak już od 1855 roku choroba ponownie dziesiątkowała ludność. Do 1866 roku epidemia nękała również mieszkańców Olsztyna. Tylko w 1866 roku zmarło 215 osób. Mieszkańcy miasta wznosili wówczas modły o oddalenie zarazy i wznieśli drewniany krzyż przebłagalny.<ref>S. Achremczyk, ''Olsztyn dzieje miasta'', Wrocław 2004, s. 99-100.</ref> Gdy dwadzieścia lat później pierwszy krzyż uległ zniszczeniu (spróchniał), w 1886 roku został on zastąpiony krzyżem żelaznym na betonowym postumencie. | + | Pierwszy krzyż intencyjny wykonany był z drewna. Postawiony został z inicjatywy burmistrza miasta [[ewim:Jakub Rarkowski|Jakuba Rarkowskiego]], w intencji ochrony przed epidemią cholery. W 1831 roku Olsztyn szczęśliwie uniknął niebezpieczeństwa masowego zachorowania, jednak już od 1855 roku choroba ponownie dziesiątkowała ludność. Do 1866 roku epidemia nękała również mieszkańców Olsztyna. Tylko w 1866 roku zmarło 215 osób. Mieszkańcy miasta wznosili wówczas modły o oddalenie zarazy i wznieśli drewniany krzyż przebłagalny.<ref>S. Achremczyk, ''Olsztyn dzieje miasta'', Wrocław 2004, s. 99-100.</ref> Gdy dwadzieścia lat później pierwszy krzyż uległ zniszczeniu (spróchniał), w 1886 roku został on zastąpiony krzyżem żelaznym na betonowym postumencie. |
==Opis== | ==Opis== | ||
| Linia 17: | Linia 17: | ||
''Od powietrza, głodu, ognia i wojny zachowaj nas Panie''. | ''Od powietrza, głodu, ognia i wojny zachowaj nas Panie''. | ||
<br> | <br> | ||
| + | |||
| + | ==Zobacz też== | ||
| + | *[[ewim:Parafia współkatedralna pw. św. Jakuba w Olsztynie|Parafia współkatedralna pw. św. Jakuba w Olsztynie]] | ||
| + | *[[Kaplica Jerozolimska pw. Krzyża Świętego w Olsztynie]] | ||
| + | *[[ewim:Jakub Rarkowski|Jakub Rarkowski]] | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | #Krystyna Banasiuk, Zbigniew Sadza: ''Historia w kamień zaklęta. O olsztyńskich pomnikach'' // | + | #Krystyna Banasiuk, Zbigniew Sadza: ''Historia w kamień zaklęta. O olsztyńskich pomnikach'' // „Warmińsko-Mazurski Biuletyn Konserwatorski”. – R. 3 (2001), s. 191. |
#Piechocki, Stanisław: ''Dzieje olsztyńskich ulic'' / Stanisław Piechocki. - Olsztyn : Remix, 1998. – S. 66. | #Piechocki, Stanisław: ''Dzieje olsztyńskich ulic'' / Stanisław Piechocki. - Olsztyn : Remix, 1998. – S. 66. | ||
#Piechocki, Stanisław: ''Olsztyn nie tylko magiczny'' / Stanisław Piechocki. - Olsztyn : Remix, 2005. – S. 20-21. | #Piechocki, Stanisław: ''Olsztyn nie tylko magiczny'' / Stanisław Piechocki. - Olsztyn : Remix, 2005. – S. 20-21. | ||
| Linia 29: | Linia 34: | ||
*''Warnija - pogodowam po naszemu. Od powietrza, głodu, ognia i wojny zachowaj nas'', materiał na stronie [http://forum.gazeta.pl/forum/w,38446,42948459,43162920,Re_Od_powietrza_glodu_ognia_i_wojny_zachowaj_na.html?wv.x=1 forum.gazeta.pl] [dostęp 02.12.2013 r.] | *''Warnija - pogodowam po naszemu. Od powietrza, głodu, ognia i wojny zachowaj nas'', materiał na stronie [http://forum.gazeta.pl/forum/w,38446,42948459,43162920,Re_Od_powietrza_glodu_ognia_i_wojny_zachowaj_na.html?wv.x=1 forum.gazeta.pl] [dostęp 02.12.2013 r.] | ||
| − | [[Category:Pomniki | + | [[Category:Pomniki, rzeźby, figury]] |
| − | |||
| − | |||
[[Category:Olsztyn]] | [[Category:Olsztyn]] | ||
| − | [[Category:1801- | + | [[Category:1801-1918]] |
Aktualna wersja na dzień 07:11, 19 maj 2015
Krzyż postawiony w 1866 roku w Olsztynie w intencji ochrony społeczności miasta przed nieszczęściami oraz ku pamięci ofiar epidemii cholery.
Lokalizacja
Pierwotnie krzyż ustawiono przy wylocie ówczesnej drogi do Olsztynka (niem. Hohensteinerstraβe, dzisiejsza ul. Warszawska). W 1967 roku, w związku z budową obiektów Olsztyńskiego Przedsiębiorstwa Instalacji Sanitarnych i Elektrycznych, na polecenie władz miejskich przeniesiono go na skwer przy Kaplicy Jerozolimskiej (przy ulicy Grunwaldzkiej), gdzie znajduje się do dziś.
Historia
Pierwszy krzyż intencyjny wykonany był z drewna. Postawiony został z inicjatywy burmistrza miasta Jakuba Rarkowskiego, w intencji ochrony przed epidemią cholery. W 1831 roku Olsztyn szczęśliwie uniknął niebezpieczeństwa masowego zachorowania, jednak już od 1855 roku choroba ponownie dziesiątkowała ludność. Do 1866 roku epidemia nękała również mieszkańców Olsztyna. Tylko w 1866 roku zmarło 215 osób. Mieszkańcy miasta wznosili wówczas modły o oddalenie zarazy i wznieśli drewniany krzyż przebłagalny.[1] Gdy dwadzieścia lat później pierwszy krzyż uległ zniszczeniu (spróchniał), w 1886 roku został on zastąpiony krzyżem żelaznym na betonowym postumencie.
Opis
Krzyż ma formę ażurową, bogato dekorowaną formami roślinnymi rozmieszczonymi symetrycznie, z centralnie umieszczoną figurą konającego Chrystusa. W zakończeniach ramion krzyża znajdują się elementy z motywem lilii. Krzyż osadzony został na cokole z cegieł, w którym znajduje się, kuty w kamiennej płycie, napis w języku polskim:
Od powietrza, głodu, ognia i wojny zachowaj nas Panie.
Zobacz też
- Parafia współkatedralna pw. św. Jakuba w Olsztynie
- Kaplica Jerozolimska pw. Krzyża Świętego w Olsztynie
- Jakub Rarkowski
Bibliografia
- Krystyna Banasiuk, Zbigniew Sadza: Historia w kamień zaklęta. O olsztyńskich pomnikach // „Warmińsko-Mazurski Biuletyn Konserwatorski”. – R. 3 (2001), s. 191.
- Piechocki, Stanisław: Dzieje olsztyńskich ulic / Stanisław Piechocki. - Olsztyn : Remix, 1998. – S. 66.
- Piechocki, Stanisław: Olsztyn nie tylko magiczny / Stanisław Piechocki. - Olsztyn : Remix, 2005. – S. 20-21.
Przypisy
- ↑ S. Achremczyk, Olsztyn dzieje miasta, Wrocław 2004, s. 99-100.
Zobacz też
- Warnija - pogodowam po naszemu. Od powietrza, głodu, ognia i wojny zachowaj nas, materiał na stronie forum.gazeta.pl [dostęp 02.12.2013 r.]
