Ołtarz Trójcy Świętej w Bazylice w Dobrym Mieście: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
(Utworzył nową stronę „[[Image:oltarz trojcy_dobre miasto.jpg|thumb|right|200px|Fot. A. Ulbrich. Ołtarz boczny Świętej Trójcy w 1904/1909 r.<br>Źródło: ''Prusy Wschodnie - dokumentacja…”)
 
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
[[Image:oltarz trojcy_dobre miasto.jpg|thumb|right|200px|Fot. A. Ulbrich. Ołtarz boczny Świętej Trójcy w 1904/1909 r.<br>Źródło: ''Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji'', Warszawa, IS PAN, 2006, nr inwent. 55417.]]
+
[[Image: tron.jpg|thumb|right|290px|Rzeźba "Tron Łaski".<br>Źródło: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kolegiata_Dobre_Miasto_4.jpg]]
 
 
[[Image: tron_dobre miasto_1.jpg|thumb|right|200px| Fot. R. Czerwiński, A. Guski.<br>Źródło: ''Kolegiata pw. Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście'', Dobre Miasto, [2004], s. 8.]]
 
  
 
Barokowy zabytek sakralny w [[Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście|Bazylice w Dobrym Mieście]].  
 
Barokowy zabytek sakralny w [[Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście|Bazylice w Dobrym Mieście]].  
  
 
==Historia==
 
==Historia==
Ołtarz Świętej Trójcy znajduje się przy pierwszym filarze od ołtarza głównego dobromiejskiej Bazyliki. Pochodzi z końca XVII wieku. Pierwotne retabulum wykonane zostało w 1672 roku jako ołtarz św. Bartłomieja, sumptem kapituły i rady miejskiej, przez nieznanego artystę królewieckiego. Dzieło wzorowano na obecnym w tymże kościele [[Ołtarz św. Sebastiana w Bazylice w Dobrym Mieście|ołtarzu św. Sebastiana]]. Obecne wezwanie ołtarz otrzymał po 1872 roku w wyniku regotyzacji kościoła. Wtedy też dodano znajdujące się dziś w środku nastawy rzeźbione przedstawienie nazywane „Tronem Łaski”, wykonane po 1500 roku. Dotychczasowy ołtarz Trójcy Świętej przeniesiono natomiast do [[Kościół p.w. św. Mikołaja w Jezioranach|kościoła św. Mikołaja w Jezioranach]]. Pod koniec II wojny światowej „Tron Łaski” został wyrzucony na plac przykościelny. Odpadła wówczas korona zdobiąca głowę Boga Ojca, zniszczeniu uległy: gołębica oraz ręka. Dopiero po konserwacji, przeprowadzonej w latach 1946-1947 pod nadzorem prof. Bohdana Marconiego, dzieło wróciło do dawnej świetności. Obecny na ołtarzu symbol Ducha Świętego jest współczesną repliką dodaną w 2005 roku.
+
Ołtarz Świętej Trójcy znajduje się przy pierwszym filarze od ołtarza głównego dobromiejskiej Bazyliki. Pochodzi z końca XVII wieku. Pierwotne retabulum wykonane zostało w 1672 roku jako ołtarz św. Bartłomieja, sumptem kapituły i rady miejskiej, przez nieznanego artystę królewieckiego. Dzieło wzorowano na obecnym w tymże kościele [[Ołtarz św. Sebastiana w Bazylice w Dobrym Mieście|ołtarzu św. Sebastiana]]. Obecne wezwanie ołtarz otrzymał po 1872 roku w wyniku regotyzacji kościoła. Wtedy też dodano znajdujące się dziś w środku nastawy rzeźbione przedstawienie nazywane „Tronem Łaski”, wykonane po 1500 roku. Dotychczasowy ołtarz Trójcy Świętej przeniesiono natomiast do [[Kościół pw. św. Bartłomieja w Jezioranach|kościoła św. Bartłomieja w Jezioranach]]. Pod koniec II wojny światowej „Tron Łaski” został wyrzucony na plac przykościelny. Odpadła wówczas korona zdobiąca głowę Boga Ojca, zniszczeniu uległy: gołębica oraz ręka. Dopiero po konserwacji, przeprowadzonej w latach 1946-1947 pod nadzorem prof. Bohdana Marconiego, dzieło wróciło do dawnej świetności. Obecny na ołtarzu symbol Ducha Świętego jest współczesną repliką dodaną w 2005 roku.
  
 
==Opis==
 
==Opis==
Linia 15: Linia 13:
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
#Dobre Miasto : Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych. - Wrocław : Wydawnictwo AGA, 2006. - S. 19.
+
#''Dobre Miasto : Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych''. - Wrocław : Wydawnictwo AGA, 2006. - S. 19.
#Kolegiata pw. Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście = Kollegiatkirche Sanctissimi Salvatoris et Omnium Sanctorum in Dobre Miasto. Przewodnik / tekst Andrzej Rzempołuch ; tłum. Aniela Konopacka. - Dobre Miasto : Parafia NZiWS, [2004]. - S. 6-7.
+
#''Kolegiata pw. Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście = Kollegiatkirche Sanctissimi Salvatoris et Omnium Sanctorum in Dobre Miasto. Przewodnik'' / tekst Andrzej Rzempołuch ; tłum. Aniela Konopacka. - Dobre Miasto : Parafia NZiWS, [2004]. - S. 6-7.
#Rzempołuch, Andrzej: Zespół kolegiacki w Dobrym Mieście / Andrzej Rzempołuch. - Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1989. - S. 90-93.
+
#Rzempołuch, Andrzej: ''Zespół kolegiacki w Dobrym Mieście'' / Andrzej Rzempołuch. - Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1989. - S. 90-93.
  
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
*Fot. z archiwum Manfreda Schwarza: Guttstadt, Pfarrkirche mit Gnadenstuhlaltar und Gnadenstuhl von 1520 = Dobre Miasto, kościół farny i ołtarz Trójcy Świętej z rzeźbą Tron Łaski [http://www.bildarchiv-ostpreussen.de/suche/index.html.pl#!start=1 www.bildarchiv-ostpreussen.de]
+
*Fot. z archiwum Manfreda Schwarza: ''Guttstadt, Pfarrkirche mit Gnadenstuhlaltar und Gnadenstuhl von 1520 = Dobre Miasto, kościół farny i ołtarz Trójcy Świętej z rzeźbą Tron Łaski'' [http://www.bildarchiv-ostpreussen.de/suche/index.html.pl#!start=1 www.bildarchiv-ostpreussen.de]
  
[[Category:Obiekty architektury]]
+
[[Category:Rzemiosło artystyczne]]
 +
[[Category:Rzeźba]]
 
[[Category:Historia kultury]]
 
[[Category:Historia kultury]]
 
[[Category:Powiat olsztyński]]  
 
[[Category:Powiat olsztyński]]  
 
[[Category:1601-1700]]
 
[[Category:1601-1700]]

Aktualna wersja na dzień 07:47, 13 kwi 2015

Barokowy zabytek sakralny w Bazylice w Dobrym Mieście.

Historia

Ołtarz Świętej Trójcy znajduje się przy pierwszym filarze od ołtarza głównego dobromiejskiej Bazyliki. Pochodzi z końca XVII wieku. Pierwotne retabulum wykonane zostało w 1672 roku jako ołtarz św. Bartłomieja, sumptem kapituły i rady miejskiej, przez nieznanego artystę królewieckiego. Dzieło wzorowano na obecnym w tymże kościele ołtarzu św. Sebastiana. Obecne wezwanie ołtarz otrzymał po 1872 roku w wyniku regotyzacji kościoła. Wtedy też dodano znajdujące się dziś w środku nastawy rzeźbione przedstawienie nazywane „Tronem Łaski”, wykonane po 1500 roku. Dotychczasowy ołtarz Trójcy Świętej przeniesiono natomiast do kościoła św. Bartłomieja w Jezioranach. Pod koniec II wojny światowej „Tron Łaski” został wyrzucony na plac przykościelny. Odpadła wówczas korona zdobiąca głowę Boga Ojca, zniszczeniu uległy: gołębica oraz ręka. Dopiero po konserwacji, przeprowadzonej w latach 1946-1947 pod nadzorem prof. Bohdana Marconiego, dzieło wróciło do dawnej świetności. Obecny na ołtarzu symbol Ducha Świętego jest współczesną repliką dodaną w 2005 roku.

Opis

Manierystyczna nastawa ołtarza Trójcy Świętej wykonana jest z drewna, podobnie jak centralnie umieszczona późnogotycka rzeźba Tronu Łaski, przedstawiająca pełną powagi i majestatu tronującą postać Boga Ojca, trzymającego Ukrzyżowanego Jezusa. Główną treścią tej sceny nie jest jednak wyobrażenie Trójcy Świętej, lecz tajemnica odkupienia. Bóg objawia światu prawdę, że w Chrystusie pojednał ze sobą świat. Ołtarz w górnej kondygnacji zwieńcza dynamicznie ukazany Chrystus Zmartwychwstały oraz wyjątkowe, dekoracyjne figury Mojżesza, św. Ignacego Loyoli oraz św. Dyzmy, tzw. Dobrego Łotra, wszystkie bliżej nieznanego autorstwa. W II połowie XVIII wieku zmieniona została kolorystyka ołtarza poprzez przemalowanie figur na biały kolor, imitujący alabaster na ołtarzu św. Sebastiana.

Ciekawostki

Przez dłuższy czas dopatrywano się w artyzmie „Tronu Łaski” wpływu warsztatu Wita Stwosza, a nawet autorstwa jego uczniów. Obecnie przypisuje się wykonanie nieznanemu mistrzowi gdańskiemu.

Bibliografia

  1. Dobre Miasto : Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych. - Wrocław : Wydawnictwo AGA, 2006. - S. 19.
  2. Kolegiata pw. Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście = Kollegiatkirche Sanctissimi Salvatoris et Omnium Sanctorum in Dobre Miasto. Przewodnik / tekst Andrzej Rzempołuch ; tłum. Aniela Konopacka. - Dobre Miasto : Parafia NZiWS, [2004]. - S. 6-7.
  3. Rzempołuch, Andrzej: Zespół kolegiacki w Dobrym Mieście / Andrzej Rzempołuch. - Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1989. - S. 90-93.

Zobacz też

  • Fot. z archiwum Manfreda Schwarza: Guttstadt, Pfarrkirche mit Gnadenstuhlaltar und Gnadenstuhl von 1520 = Dobre Miasto, kościół farny i ołtarz Trójcy Świętej z rzeźbą Tron Łaski www.bildarchiv-ostpreussen.de