Janina Zakrzyńska-Paradowska: Różnice pomiędzy wersjami
Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
(Utworzył nową stronę „ thumb|right|300px|Fot. prywatne archiwum Marii Fiternickiej<br>Źródło: „Tydzień w Elblągu”. – 2009, nr 4, s. 26. (1899-1989) – akto…”) |
|||
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | [[Image: | + | [[Image:jzp.jpg|thumb|right|200px|Janina Zakrzyńska-Paradowska<br>Źródło: [http://www.e-teatr.pl/pl/zdjecia/biogramy/z/zakrzynska_janina.jpg http://www.e-teatr.pl/]]] |
− | + | (1899-1989) – aktorka [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie]] oraz [[Teatr im. Aleksandra Sewruka w Elblągu| Sceny w Elblągu]] | |
==Biografia== | ==Biografia== | ||
− | Urodziła się ur. 20 lipca 1899 r. W latach 20 XX w. pracowała w Teatrze Polskim w Wilnie. Po wojnie, w 1945 r. grała w lubelskim Teatrze Miejskim, zaś od 1947 r. – w ówczesnym [[Teatr | + | Urodziła się ur. 20 lipca 1899 r. W latach 20 XX w. pracowała w Teatrze Polskim w Wilnie. Po wojnie, w 1945 r. grała w lubelskim Teatrze Miejskim, zaś od 1947 r. – w ówczesnym [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze Miejskim im. Stefana Jaracza w Olsztynie]]. Określano ją jako „osobę niezwykłej dobroci i skromności, o wielkim intelekcie, pełną ciepła, gościnną, która żyła dla teatru, a grała z serca, ciepło, emocjami”. Aktorka pisała również wiersze oraz teksty piosenek do spektakli <ref>''Śpiąca Królewna'' Stanisława Płonki-Fiszera w reż. [[Eugenia Śnieżko-Szafnaglowa| Eugenii Śnieżko-Szafnaglowej]] (premiera 22 grudnia 1957 r. w [[Teatr Miejski im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]] ; ''Zaczarowana złotówka'' Heleny Bychowskiej w reż. [[Eugenia Śnieżko-Szafnaglowa| Eugenii Śnieżko-Szafnaglowej]] (premiera 19 grudnia 1959 r. w [[Teatr Miejski im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]]) ; ''Czerwone pantofelki'' Paula Kestera w reż. [[Eugenia Śnieżko-Szafnaglowa| Eugenii Śnieżko-Szafnaglowej]] (premiera 9 grudnia 1962 r. w [[Teatr Miejski im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]]) ; w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie - ''Czerwone pantofelki'' Hansa Christiana Andersena (reż.: Henryk Gońda) (premiera 27 stycznia 1963 r.).</ref>. Mieszkała w Elblągu przy ul. 1 Maja. Została wdową. Przyjaźniła się z [[Eugenia Śnieżko-Szafnaglowa| Eugenią Śnieżko-Szafnaglową]]. Zmarła 26 marca 1989 r. w [[ewim:Elbląg|Elblągu]]. |
==Kariera teatralna== | ==Kariera teatralna== | ||
− | *premiera 7 grudnia 1928 r. w Teatrze Polskim w Wilnie – Czarodziej Georgesa Berra, Louisa Verneuila (reż.: Karol Wyrwicz-Wichrowski) - postać: Alicja Grey | + | *premiera 7 grudnia 1928 r. w Teatrze Polskim w Wilnie – ''Czarodziej'' Georgesa Berra, Louisa Verneuila (reż.: Karol Wyrwicz-Wichrowski) - postać: Alicja Grey |
− | *premiera 8 maja 1945 r. w Teatrze Miejskim w Lublinie | + | *premiera 8 maja 1945 r. w Teatrze Miejskim w Lublinie - ''Matura'' Fodora Laszlo (reż.: Gustawa Błońska) - postać: Ludwika Waren |
− | *premiera 15 kwietnia 1947 r. w [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze Miejskim im. Stefana Jaracza w Olsztynie]] | + | *premiera 15 kwietnia 1947 r. w [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze Miejskim im. Stefana Jaracza w Olsztynie]] ''Stary dzwon'' Jana Brzozy (reż.: Marian Bogusławski)- postać: Julia |
− | postać: Julia | + | *premiera 5 grudnia 1947 r. w Teatrze Miejskim w Jeleniej Górze ''Szlachectwo duszy'' Jana Chęcińskiego (reż.: zespół) - postać: Aniela |
− | *premiera 5 grudnia 1947 r. w Teatrze Miejskim w Jeleniej Górze | + | *premiera 30 września 1949 r. w [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]] ''Wassa Żeleznowa'' Maksyma Gorkiego (reż.: Leonia Barwińska) - postać: Anna Onoszenko |
− | Jana Chęcińskiego (reż.: zespół) - postać: Aniela | + | *premiera 28 stycznia 1950 r. [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]] ''Odwety'' Leona Kruczkowskiego (reż.: Stanisław Milski) - postać: Sabina |
− | *premiera 30 września 1949 r. Teatr im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Wassa Żeleznowa | + | *premiera 21 października 1950 r. [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]] ''Kościuszko w Berville'' Janusza Teodora Dybowskiego (reż.: Stanisław Milski) - postać: Księżna Lubomirska |
− | Maksyma Gorkiego (reż.: Leonia Barwińska) - postać: Anna Onoszenko | + | *premiera 7 listopada 1952 r. [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]] ''Przystanek Dalekie'' Aleksandra Afinogenowa (reż.: Milski Stanisław) - postać: Wiera Nikołajewna |
− | *premiera 28 stycznia 1950 r. w | + | *premiera 26 czerwca 1954 r. w Państwowym Teatrze w Gnieźnie ''Śluby panieńskie'' Aleksandra Fredry (reż.: Maria D'Alphonse) - postać: Pani Dobrójska |
− | *premiera 21 października 1950 r. Teatr im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Kościuszko w Berville Janusza Teodora Dybowskiego (reż.: Stanisław Milski) - postać: Księżna Lubomirska | + | *premiera 2 listopada 1954 r. w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze ''Szczęście Frania'' Włodzimierza Perzyńskiego (reż.: Kazimierz Czyński) - postać: Lipowska |
− | *premiera 7 listopada 1952 r. Teatr im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Przystanek Dalekie | + | *premiera 29 czerwca 1957 r. w [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]] ''Seans'' Noela Cowarda (reż.: Zofia Modrzewska) - postać: Pani Bradman |
− | Aleksandra Afinogenowa (reż.: Milski Stanisław) - postać: Wiera Nikołajewna | + | *premiera 9 października 1958 r. w [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]] ''Balladyna'' Juliusza Słowackiego (reż.: Aleksander Długosz) - postać: Matka |
− | *premiera 26 czerwca 1954 r. w | + | *premiera 26 listopada 1960 r. w [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]] ''Wesele'' Stanisława Wyspiańskiego (reż.: Bugajski Stanisław) - postać: Radczyni |
− | Aleksandra Fredry (reż.: Maria D'Alphonse) - postać: Pani Dobrójska | + | *premiera 3 września 1961 r. w [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]] ''Nawrócony diabeł'' Miklosa Gyarfasa (reż.: Żuchniewski Tadeusz) - postać: Gospodyni |
− | *premiera 2 listopada 1954 r. | + | *premiera 7 grudnia 1961 r. w [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]] ''Książę Złotej Muszli'' E. Bernstein, Klemensa Oleksika (reż.: Tadeusz Żuchniewski) - postać: Matka |
− | *premiera 29 czerwca 1957 r. Teatr im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Seans Noela Cowarda (reż.: Zofia Modrzewska) - postać: Pani Bradman | + | *premiera 22 listopada 1962 r. w [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]] ''Pan Damazy'' Józefa Blizińskiego (reż.: Przemysław Zieliński) - postać: Pani Tykalska |
− | *premiera 9 października 1958 r. Teatr im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Balladyna Juliusza Słowackiego (reż.: Aleksander Długosz) - postać: Matka | + | *premiera 28 czerwca 1963 r. w [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]] ''Nie jesteśmy aniołami'' Klary Feher (reż.: Jowita Pieńkiewicz) - postać: Syliowa |
− | *premiera 26 listopada 1960 r. Teatr im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Wesele Stanisława Wyspiańskiego (reż.: Bugajski Stanisław) - postać: Radczyni | + | *premiera 29 lutego 1964 r. w [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]] ''Bracia'' Zdzisława Wróbla (reż.: Zygmunt Wojdan) - postać: Gabriela Miłosielska |
− | *premiera 3 września 1961 r. Teatr im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Nawrócony diabeł Miklosa Gyarfasa (reż.: Żuchniewski Tadeusz) - postać: Gospodyni | + | *premiera 7 listopada 1964 r. w [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]] ''Bohaterowie są niepotrzebni?'' Franka D. Gilroya (reż.: Bohdan Poręba) - postać: Pani Doyle |
− | *premiera 7 grudnia 1961 r. Teatr im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Książę Złotej Muszli | + | *premiera 27 marca 1968 r. w [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]] ''Danaidy'' Ajschylosa (reż.: Bohdan Głuszczak) - postać: Kobieta Stara |
− | E. Bernstein, Klemensa Oleksika (reż.: Tadeusz Żuchniewski) - postać: Matka | + | *premiera 9 czerwca 1968 r. w [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie| Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg]] ''200.000 i jeden'' Salvato Capelli (reż.: Lech Komarnicki). |
− | *premiera 22 listopada 1962 r. Teatr im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Pan Damazy Józefa Blizińskiego (reż.: Przemysław Zieliński) - postać: Pani Tykalska | ||
− | *premiera 28 czerwca 1963 r. Teatr im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Nie jesteśmy aniołami Klary Feher (reż.: Jowita Pieńkiewicz) - postać: Syliowa | ||
− | *premiera 29 lutego 1964 r. Teatr im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Bracia Zdzisława Wróbla (reż.: Zygmunt Wojdan) - postać: Gabriela Miłosielska | ||
− | *premiera 7 listopada 1964 r. Teatr im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Bohaterowie są niepotrzebni? Franka D. Gilroya (reż.: Bohdan Poręba) - postać: Pani Doyle | ||
− | *premiera 27 marca 1968 r. Teatr im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Danaidy Ajschylosa (reż.: Bohdan Głuszczak) - postać: Kobieta Stara | ||
− | *premiera 9 czerwca 1968 r. Teatr im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg 200.000 i jeden Salvato Capelli (reż.: Lech Komarnicki) | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
Linia 41: | Linia 35: | ||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
− | < | + | <references/> |
− | [[Category:Aktorzy | + | [[Category:Aktorzy i reżyserzy|Zakrzyńska-Paradowska,Janina]] [[Category:Teatr|Zakrzyńska-Paradowska,Janina]][[Category:Olsztyn|Zakrzyńska-Paradowska,Janina]] [[Category:Elbląg|Zakrzyńska-Paradowska,Janina]] [[Category:1945-1989|Zakrzyńska-Paradowska,Janina]] |
Aktualna wersja na dzień 08:30, 17 lut 2015
(1899-1989) – aktorka Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie oraz Sceny w Elblągu
Spis treści
Biografia
Urodziła się ur. 20 lipca 1899 r. W latach 20 XX w. pracowała w Teatrze Polskim w Wilnie. Po wojnie, w 1945 r. grała w lubelskim Teatrze Miejskim, zaś od 1947 r. – w ówczesnym Teatrze Miejskim im. Stefana Jaracza w Olsztynie. Określano ją jako „osobę niezwykłej dobroci i skromności, o wielkim intelekcie, pełną ciepła, gościnną, która żyła dla teatru, a grała z serca, ciepło, emocjami”. Aktorka pisała również wiersze oraz teksty piosenek do spektakli [1]. Mieszkała w Elblągu przy ul. 1 Maja. Została wdową. Przyjaźniła się z Eugenią Śnieżko-Szafnaglową. Zmarła 26 marca 1989 r. w Elblągu.
Kariera teatralna
- premiera 7 grudnia 1928 r. w Teatrze Polskim w Wilnie – Czarodziej Georgesa Berra, Louisa Verneuila (reż.: Karol Wyrwicz-Wichrowski) - postać: Alicja Grey
- premiera 8 maja 1945 r. w Teatrze Miejskim w Lublinie - Matura Fodora Laszlo (reż.: Gustawa Błońska) - postać: Ludwika Waren
- premiera 15 kwietnia 1947 r. w Teatrze Miejskim im. Stefana Jaracza w Olsztynie Stary dzwon Jana Brzozy (reż.: Marian Bogusławski)- postać: Julia
- premiera 5 grudnia 1947 r. w Teatrze Miejskim w Jeleniej Górze Szlachectwo duszy Jana Chęcińskiego (reż.: zespół) - postać: Aniela
- premiera 30 września 1949 r. w Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Wassa Żeleznowa Maksyma Gorkiego (reż.: Leonia Barwińska) - postać: Anna Onoszenko
- premiera 28 stycznia 1950 r. Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Odwety Leona Kruczkowskiego (reż.: Stanisław Milski) - postać: Sabina
- premiera 21 października 1950 r. Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Kościuszko w Berville Janusza Teodora Dybowskiego (reż.: Stanisław Milski) - postać: Księżna Lubomirska
- premiera 7 listopada 1952 r. Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Przystanek Dalekie Aleksandra Afinogenowa (reż.: Milski Stanisław) - postać: Wiera Nikołajewna
- premiera 26 czerwca 1954 r. w Państwowym Teatrze w Gnieźnie Śluby panieńskie Aleksandra Fredry (reż.: Maria D'Alphonse) - postać: Pani Dobrójska
- premiera 2 listopada 1954 r. w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze Szczęście Frania Włodzimierza Perzyńskiego (reż.: Kazimierz Czyński) - postać: Lipowska
- premiera 29 czerwca 1957 r. w Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Seans Noela Cowarda (reż.: Zofia Modrzewska) - postać: Pani Bradman
- premiera 9 października 1958 r. w Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Balladyna Juliusza Słowackiego (reż.: Aleksander Długosz) - postać: Matka
- premiera 26 listopada 1960 r. w Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Wesele Stanisława Wyspiańskiego (reż.: Bugajski Stanisław) - postać: Radczyni
- premiera 3 września 1961 r. w Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Nawrócony diabeł Miklosa Gyarfasa (reż.: Żuchniewski Tadeusz) - postać: Gospodyni
- premiera 7 grudnia 1961 r. w Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Książę Złotej Muszli E. Bernstein, Klemensa Oleksika (reż.: Tadeusz Żuchniewski) - postać: Matka
- premiera 22 listopada 1962 r. w Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Pan Damazy Józefa Blizińskiego (reż.: Przemysław Zieliński) - postać: Pani Tykalska
- premiera 28 czerwca 1963 r. w Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Nie jesteśmy aniołami Klary Feher (reż.: Jowita Pieńkiewicz) - postać: Syliowa
- premiera 29 lutego 1964 r. w Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Bracia Zdzisława Wróbla (reż.: Zygmunt Wojdan) - postać: Gabriela Miłosielska
- premiera 7 listopada 1964 r. w Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Bohaterowie są niepotrzebni? Franka D. Gilroya (reż.: Bohdan Poręba) - postać: Pani Doyle
- premiera 27 marca 1968 r. w Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg Danaidy Ajschylosa (reż.: Bohdan Głuszczak) - postać: Kobieta Stara
- premiera 9 czerwca 1968 r. w Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg 200.000 i jeden Salvato Capelli (reż.: Lech Komarnicki).
Bibliografia
- Adamiak, Irena: 90 lat ZASP / Irena Adamiak // „Tydzień w Elblągu”. – 2009, nr 4, s. 26.
- Janik, Agata: Teraz grają dla innej publiczności... / Agata Janik // http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/46282.html
- Segiet, Janusz: Zmarła Janina Zakrzyńska Janusz Segiet / „Gazeta Olsztyńska”. - 1989, nr 76, s. 6.
Przypisy
- ↑ Śpiąca Królewna Stanisława Płonki-Fiszera w reż. Eugenii Śnieżko-Szafnaglowej (premiera 22 grudnia 1957 r. w Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg ; Zaczarowana złotówka Heleny Bychowskiej w reż. Eugenii Śnieżko-Szafnaglowej (premiera 19 grudnia 1959 r. w Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg) ; Czerwone pantofelki Paula Kestera w reż. Eugenii Śnieżko-Szafnaglowej (premiera 9 grudnia 1962 r. w Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg) ; w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie - Czerwone pantofelki Hansa Christiana Andersena (reż.: Henryk Gońda) (premiera 27 stycznia 1963 r.).