Kościół pw. św. Michała Archanioła w Blankach: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
 
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Image: kosciol_michal_blanki_1.jpg|thumb|right|200px|Źródło: [http://gminalidzbark.pnet.pl/zabytki/kosciol_Blankimn.jpg www.gminalidzbark.pnet.pl] ]]
+
[[Image: kosciol_michal_blanki_1a.jpg|thumb|right|250px|Fot. Mieczysław Kalski]]
[[Image: kosciol_michal_blanki_2.jpg|thumb|right|200px| Fot. Mieczysław Wieliczko.<br>Źródło: ''Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. T. 1'', red. B. Magdziarz, Olsztyn 1999, s. 184.]]
+
[[Image: kosciol_michal_blanki_2a.jpg|thumb|right|250px| Fot. Mieczysław Kalski]]
[[Image: kosciol_michal_blanki_3.jpg|thumb|right|200px| Fot. Anton Ulbrich. Ołtarz główny. 1905/1909 rok.<br>Źródło: ''Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji'', Warszawa IS PAN, 2006, nr 055259.]]
 
  
 
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w drugiej połowie XIV wieku.  
 
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w drugiej połowie XIV wieku.  
  
 
==Lokalizacja==
 
==Lokalizacja==
Kościół został wybudowany na wyniesieniu, w centrum wsi [[ewim:Blanki|Blanki]] (niem. Blankensee). Wieś znajduje się  powiecie lidzbarskim, w gminie [[ewim:Lidzbark Warmiński|Lidzbark Warmiński]].  
+
Kościół został wybudowany na wyniesieniu, w centrum wsi [[ewim:Blanki|Blanki]] (niem. Blankensee). Wieś znajduje się  [[ewim:Powiat lidzbarski|powiecie lidzbarskim]], w [[ewim:Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)| gminie Lidzbark Warmiński]].  
  
 
==Historia==
 
==Historia==
Linia 16: Linia 15:
 
==Wyposażenie==
 
==Wyposażenie==
 
W kościele zachowały się cenne elementy wyposażenia. Znajdują się tam trzy ołtarze: barokowy ołtarz główny z 1730 roku i dwa boczne z drugiej połowy XVIII wieku, zbudowane w stylu rokokowym. Ambona pochodzi z około 1660 roku. W drugiej połowie XVII wieku powstał chór muzyczny, na jego parapecie wymalowano postacie muzykujących aniołów. Prospekt organowy zbudowano w wieku XVIII. Na wieży kościoła znajduje się dzwon z XV wieku. W kościele znajdują się także cenne zabytki sztuki złotniczej, w tym m.in.: barokowa monstrancja, wykonana przez złotnika dobromiejskiego [[ewim:Michał Bartolomowicz |Michała Bartolomowicza]], a także kielich srebrny, także z okresu baroku.  
 
W kościele zachowały się cenne elementy wyposażenia. Znajdują się tam trzy ołtarze: barokowy ołtarz główny z 1730 roku i dwa boczne z drugiej połowy XVIII wieku, zbudowane w stylu rokokowym. Ambona pochodzi z około 1660 roku. W drugiej połowie XVII wieku powstał chór muzyczny, na jego parapecie wymalowano postacie muzykujących aniołów. Prospekt organowy zbudowano w wieku XVIII. Na wieży kościoła znajduje się dzwon z XV wieku. W kościele znajdują się także cenne zabytki sztuki złotniczej, w tym m.in.: barokowa monstrancja, wykonana przez złotnika dobromiejskiego [[ewim:Michał Bartolomowicz |Michała Bartolomowicza]], a także kielich srebrny, także z okresu baroku.  
 +
 +
==Zobacz też==
 +
*[[ewim:Parafia pw. św. Michała Archanioła w Blankach|Parafia pw. św. Michała Archanioła w Blankach]]
 +
*[[ewim:Henryk Luter |Henryk Luter]]
 +
*[[Kościół pw. św. Jana w Żegotach]]
 +
*[[ewim:Michał Bartolomowicz |Michała Bartolomowicza]]
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
Linia 21: Linia 26:
 
#Chrzanowski, Tadeusz: ''Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii'' / Tadeusz Chrzanowski. - Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1978. – S. 12-13.  
 
#Chrzanowski, Tadeusz: ''Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii'' / Tadeusz Chrzanowski. - Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1978. – S. 12-13.  
  
==Zobacz też==
+
==Linki==
 
*''Kościół p.w. św. Michała Archanioła – Blanki'', materiał zamieszczony na stronie internetowej, [http://gminalidzbark.pnet.pl/pl/zabytki/5-kocio-pw-w-michaa-archanioa-blanki.html www.gminalidzbark.pnet.pl] [dostęp 31.10.2013 r.]
 
*''Kościół p.w. św. Michała Archanioła – Blanki'', materiał zamieszczony na stronie internetowej, [http://gminalidzbark.pnet.pl/pl/zabytki/5-kocio-pw-w-michaa-archanioa-blanki.html www.gminalidzbark.pnet.pl] [dostęp 31.10.2013 r.]
 
*''Kościoły Warmii – Gmina Lidzbark Warmiński'', materiał zamieszczony na stronie internetowej, [http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=781 www.domwarminski.pl] [dostęp 31.10.2013 r.]
 
*''Kościoły Warmii – Gmina Lidzbark Warmiński'', materiał zamieszczony na stronie internetowej, [http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=781 www.domwarminski.pl] [dostęp 31.10.2013 r.]
  
[[Category:Obiekty architektury]]
+
 
[[Category:Historia kultury]]
+
[[Category:Kościoły i kaplice]]
 
[[Category:Powiat lidzbarski]]  
 
[[Category:Powiat lidzbarski]]  
 +
[[Category:Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)]]
 
[[Category:1301-1400]]
 
[[Category:1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 12:25, 10 sie 2015

Fot. Mieczysław Kalski
Fot. Mieczysław Kalski

Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w drugiej połowie XIV wieku.

Lokalizacja

Kościół został wybudowany na wyniesieniu, w centrum wsi Blanki (niem. Blankensee). Wieś znajduje się powiecie lidzbarskim, w gminie Lidzbark Warmiński.

Historia

Pierwsze wzmianki o planowaniu budowy kościoła w Blankach pochodzą z czasu lokacji wsi w 1363 roku. Budowa została podjęta z inicjatywy jej założyciela, wójta krajowego Henryka Lutra. Z zachowanych informacji wiadomo, że w 1437 roku świątynia stała się kościołem parafialnym, a jej patronem został św. Michał. Ponownej jej konsekracji dokonano w 1868 roku. Wówczas też dodano jej tytuł św. Apolonii. Około 1870 roku do korpusu budowli dostawiono wieżę dzwonniczą. Wnętrze restaurowano w latach 1892, 1964 i 1974. Obecnie jest on filią kościoła parafialnego w Żegotach. W 2000 roku, w trakcie prac konserwatorskich, odkryto na ścianach i stropie świątyni średniowieczne polichromie.

Opis

Jest to kościół orientowany, salowy, wzniesiony na rzucie prostokąta. Do jego budowy wykorzystano kamienie polne (w dolnej części) i wypalane cegły (w górnej). Z zewnątrz został otynkowany. Do jego korpusu przylegają dobudówki: zakrystia od wschodu, kaplica od południa i wieża od zachodu. Murowaną z cegły kaplicę boczną, dawną kaplicę chrzcielną, wzniesiono na planie kwadratu. Podobnej konstrukcji jest zakrystia. Kwadratowa wieża dzwonnicza została posadowiona na kamiennym cokole. W dolnej części jest murowana z cegły, nie tynkowana, w górnej – drewniana. Wieńczy ją iglicą. Korpus, zakrystię i kaplicę boczną przykryto oddzielnymi dachami dwuspadowymi. Czterospadowy dach wieży pokryto blachą ocynkowaną. Wcześniej dzwonnica posiadała gont. Elewacje nawy i przybudówek ozdobiono prostym fryzem opaskowym wykonanym w tynku. W ścianie szczytowej, zachodniej zachowały się gotyckie ostrołukowe otwory okienne i blendy. We wnętrzach zastosowano strop deskowy płaski. W zachodniej części świątyni znajduje się drewniany chór muzyczny. Odsłonięte w 2000 roku gotyckie malowidła (na ścianach i stropie) przedstawiają ornamenty ze stylizowaną wicią roślinną, geometryczne, krzyże, gwiazdki, i draperie.

Wyposażenie

W kościele zachowały się cenne elementy wyposażenia. Znajdują się tam trzy ołtarze: barokowy ołtarz główny z 1730 roku i dwa boczne z drugiej połowy XVIII wieku, zbudowane w stylu rokokowym. Ambona pochodzi z około 1660 roku. W drugiej połowie XVII wieku powstał chór muzyczny, na jego parapecie wymalowano postacie muzykujących aniołów. Prospekt organowy zbudowano w wieku XVIII. Na wieży kościoła znajduje się dzwon z XV wieku. W kościele znajdują się także cenne zabytki sztuki złotniczej, w tym m.in.: barokowa monstrancja, wykonana przez złotnika dobromiejskiego Michała Bartolomowicza, a także kielich srebrny, także z okresu baroku.

Zobacz też

Bibliografia

  1. Birezowska, Małgorzata: Odkrycie późnogotyckich malowideł ściennych w kościele filialnym w Blankach / Małgorzata Birezowska // „Warmińsko-Mazurski Biuletyn Konserwatorski”. – R. 2 (2000), s. 168-177.
  2. Chrzanowski, Tadeusz: Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii / Tadeusz Chrzanowski. - Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1978. – S. 12-13.

Linki

  • Kościół p.w. św. Michała Archanioła – Blanki, materiał zamieszczony na stronie internetowej, www.gminalidzbark.pnet.pl [dostęp 31.10.2013 r.]
  • Kościoły Warmii – Gmina Lidzbark Warmiński, materiał zamieszczony na stronie internetowej, www.domwarminski.pl [dostęp 31.10.2013 r.]