Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Galinach: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Image: kosciolWNMP_galiny_1.jpg|thumb|right|200px|Źródło: ''Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. T. 1'', red. B. Magdziarz, Olsztyn 1999, s. 26.]]
+
[[image:kosc galiny.jpg|thumb|right|290px|Źródło: [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Galiny,_04.jpg Wikimedia Commons]]]
[[Image: kosciolWNMP_galiny_2.jpg|thumb|right|200px|Źródło: [http://sp-galiny.gmina-bartoszyce.pl/strona/galiny.htm www.sp-galiny.gmina-bartoszyce.pl] ]]
 
[[Image: kosciolWNMP_galiny_3.jpg|thumb|right|200px|Źródło: [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#782/pl/p/galiny_-_zabytkowy_kosciol_par._p.w._wniebowziecia_nmp www.ciekawemazury.pl] ]]
 
[[Image: kosciolWNMP_galiny_4.jpg|thumb|right|200px| Dawny ołtarz kazalnicowy. Fot. Anton Ulbrich. 1904/1909 rok.<br>Źródło: ''Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji'', Warszawa IS PAN, 2006, nr 55865.]]
 
  
 
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pod koniec XIV wieku.  
 
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pod koniec XIV wieku.  
  
 
==Lokalizacja==
 
==Lokalizacja==
Kościół został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Galiny|Galiny]] (niem. Gallinen). Wieś położona jest w [[ewim:Powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], przy drodze z [[ewim:Bartoszyce|Bartoszyc]] (10 km na południe od miasta) do [[ewim:Bisztynek|Bisztynka]].  
+
Kościół został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Galiny|Galiny]] (niem. Gallinen). Wieś położona jest w [[ewim:Powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[ewim:Bartoszyce (gmina wiejska)|gminie Bartoszyce]] przy drodze z [[ewim:Bartoszyce|Bartoszyc]] (10 km na południe od miasta) do [[ewim:Bisztynek|Bisztynka]].  
  
 
==Historia==
 
==Historia==
Linia 21: Linia 18:
 
*Od drugiej połowy XV wieku kościół znajdował się pod patronatem rodu Eulenburg. W 1726 roku Botho Henryk Eulenburg ufundował nad zakrystią bibliotekę, która w XIX wieku liczyła kilka tysięcy tomów. Portret fundatora z księgą, namalowany na blasze, przechowywany jest w [[Muzeum im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Kętrzynie|muzeum w Kętrzynie]].
 
*Od drugiej połowy XV wieku kościół znajdował się pod patronatem rodu Eulenburg. W 1726 roku Botho Henryk Eulenburg ufundował nad zakrystią bibliotekę, która w XIX wieku liczyła kilka tysięcy tomów. Portret fundatora z księgą, namalowany na blasze, przechowywany jest w [[Muzeum im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Kętrzynie|muzeum w Kętrzynie]].
 
*Kościół był też miejscem pochówków rodziny Eulenburg. Wśród nich, w drugiej połowie XVII wieku pochowano tu trzyletniego Botho Ernesta Eulenburg. Z tej okazji wykonano chorągiew nagrobną, która przechowywana jest w tym samym [[Muzeum im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Kętrzynie|muzeum]].
 
*Kościół był też miejscem pochówków rodziny Eulenburg. Wśród nich, w drugiej połowie XVII wieku pochowano tu trzyletniego Botho Ernesta Eulenburg. Z tej okazji wykonano chorągiew nagrobną, która przechowywana jest w tym samym [[Muzeum im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Kętrzynie|muzeum]].
 +
 +
==Zobacz też==
 +
*[[ewim:Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Galinach|parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Galinach]]
 +
*[[Muzeum im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Kętrzynie]]
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
Linia 27: Linia 28:
 
#Skurzyński, Piotr: ''Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny'' / Piotr Skurzyński. - Gdynia : Wydawnictwo Region, 2012. – S. 154.
 
#Skurzyński, Piotr: ''Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny'' / Piotr Skurzyński. - Gdynia : Wydawnictwo Region, 2012. – S. 154.
  
[[Category:Obiekty architektury]]
+
 
[[Category:Historia kultury]]
+
[[Category:Kościoły i kaplice]]
 +
 
 
[[Category:Powiat bartoszycki]]  
 
[[Category:Powiat bartoszycki]]  
 +
[[Category:Bartoszyce (gmina wiejska)]]
 
[[Category:1301-1400]]
 
[[Category:1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 09:36, 6 sie 2015

Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pod koniec XIV wieku.

Lokalizacja

Kościół został wybudowany na terenie wsi Galiny (niem. Gallinen). Wieś położona jest w powiecie bartoszyckim, w gminie Bartoszyce przy drodze z Bartoszyc (10 km na południe od miasta) do Bisztynka.

Historia

Świątynia w tej miejscowości, początkowo nieduża (identyczna z obecnym prezbiterium) powstała w drugiej połowie XIV wieku. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z dokumentu z 18 grudnia 1373 roku. Po 1466 roku powiększono ją o nawę i wieżę dzwonniczą – którą podwyższono około 1500 roku. Kościół został częściowo przebudowany i odrestaurowany w latach 1856-1858. Od roku 1525 do 1945 roku służył on ewangelikom. Po drugiej wojnie światowej przejęli go katolicy. Parafia została tu reaktywowana w 1962 roku.

Opis

Jest to kościół gotycki, orientowany, salowy z wydzielonym, prosto zamkniętym prezbiterium. Wzniesiono go na planie prostokąta z kamieni polnych (w korpusie nawowym od strony wschodniej ich warstwa sięga nawet powyżej okien, w przypadku wieży stanowi typową podmurówkę) i cegły. Od strony północnej znajduje się kruchta oraz kaplica, natomiast od zachodu – kwadratowa, czterokondygnacyjna wieża z kruchtą w przyziemiu, do której prowadzi ostrołukowy portal. Przy wejściu wmurowane zostały żelazne dyby. Wieżę ozdobiono tynkowanymi blendami i przecinającymi się łukami maswerków oraz neogotyckimi szczytami. Całość nakryto dachem siodłowym na osi równoległej do dachu wieży. Ściany korpusu nawowego podzielone zostały oknami ostrołukowymi (z wyjątkiem elewacji północnej) i wzmocnione szkarpami. Zwieńczono je uskokowymi szczytami. Wnętrze zostało otynkowane i nakryte drewnianym stropem płaskim.

Wyposażenie

Ołtarz główny, pierwotnie kazalny, wykonany został w 1744 roku przez snycerza Döberta z Bartoszyc. Ambona pochodzi z XVIII wieku. Cennymi zabytkami są: manierystyczna ława kolatorska z około 1600 roku, a także płyta nagrobna Botho Eulenburga (zm. w 1629 roku) i jego żony z Truchsessów von Waldburg (zm. w 1611 roku) z płaskorzeźbionymi postaciami obojga. Jest tutaj także płyta nagrobna Salomona von Kanitza z 1680 roku, stalle z przełomu XVI i XVII wieku oraz epitafium pastora Friedenhausa z 1740 roku.

Ciekawostki

  • Od drugiej połowy XV wieku kościół znajdował się pod patronatem rodu Eulenburg. W 1726 roku Botho Henryk Eulenburg ufundował nad zakrystią bibliotekę, która w XIX wieku liczyła kilka tysięcy tomów. Portret fundatora z księgą, namalowany na blasze, przechowywany jest w muzeum w Kętrzynie.
  • Kościół był też miejscem pochówków rodziny Eulenburg. Wśród nich, w drugiej połowie XVII wieku pochowano tu trzyletniego Botho Ernesta Eulenburg. Z tej okazji wykonano chorągiew nagrobną, która przechowywana jest w tym samym muzeum.

Zobacz też

Bibliografia

  1. Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. Tom 2 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn : Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 26-27.
  2. Rzempołuch, Andrzej: Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich / Andrzej Rzempołuch. - Olsztyn : Remix, 1992. – S. 6.
  3. Skurzyński, Piotr: Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny / Piotr Skurzyński. - Gdynia : Wydawnictwo Region, 2012. – S. 154.