Pałac w Karwinach: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja oczekująca na przejrzenie]
(Bibliografia)
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Image: palac_karwiny_1.jpg|thumb|right|250px|Źródło: [http://www.marienburg.pl/viewtopic.php?t=3249 www.marienburg.pl] ]]
 
[[Image: palac_karwiny_2.jpg|thumb|right|250px| Fot. z lat 1925-1940.<br>Źródło: [http://www.it.mragowo.pl/szlakiem-posiadlosci-rodu-dohnow,8,1927,pl.html www.it.mragowo.pl] ]]
 
[[Image: palac_karwiny_3.jpg|thumb|right|250px| Dawna oficyna zarządcy dworu.<br>Źródło: [http://www.marienburg.pl/viewtopic.php?t=3249 www.marienburg.pl] ]]
 
[[Image: palac_karwiny_4.jpg|thumb|right|250px| Ruiny kaplicy podworskiej.<br>Źródło: [http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/gallery,1,2078.html www.polskaniezwykla.pl] ]]
 
 
 
Zabytek architektury istniejący od pierwszej ćwierci XVIII wieku do 1945 roku.  
 
Zabytek architektury istniejący od pierwszej ćwierci XVIII wieku do 1945 roku.  
  
 
==Lokalizacja==
 
==Lokalizacja==
Rezydencja została wybudowana na terenie wsi [[ewim:Karwiny|Karwiny]] (niem. Karwinden), w otoczeniu rozległego parku. Wieś położona jest w powiecie braniewskim, w gminie [[ewim:Wilczęta| Wilczęta]].  
+
Rezydencja została wybudowana na terenie wsi [[ewim:Karwiny|Karwiny]] (niem. Karwinden), w otoczeniu rozległego parku. Wieś położona jest w [[ewim:Powiat braniewski| powiecie braniewskim]], w [[ewim:Wilczęta (gmina wiejska)| gminie Wilczęta]].  
  
 
==Historia==
 
==Historia==
Majątek ziemski znajdował się tej miejscowości już w czasach krzyżackich. W 1514 roku wielki mistrz [[ewim: Heinrich von Plauen| Heinrich von Plauen]] nadał te dobra Peterowi zu Dohna, za zasługi w służbie Zakonu. Odtąd aż do 1945 roku majątek należał do tego rodu. Pałac został wzniesiony już w drugiej połowie XVII wieku. W latach 1713-1715 został gruntownie przebudowany według projektu Johna von Collasa. Z zachowanych dokumentów rodowych wynika, że udział w przedsięwzięciu mieli także dwaj inni architekci: Jean de Bodt i Johan Caspar Hindersin, znani z projektów innych rezydencji zu Dohnów w Prusach. Pałac odnowiono w XIX wieku. Z tego okresu pochodziły trójkątne szczyty ryzalitów. Rezydencja została zniszczona w 1945 roku. Zachowała się tylko oficyna zarządcy dworu, a także usytuowana przy dawnym wjeździe do pałacu, ruina kaplicy dworskiej, wybudowanej w latach 1623-1626 przez Achacego Dohnę.
+
Majątek ziemski znajdował się tej miejscowości już w czasach krzyżackich. W 1514 roku wielki mistrz [[ewim: Heinrich von Plauen| Heinrich von Plauen]] nadał te dobra Peterowi zu Dohna, za zasługi w służbie Zakonu. Odtąd aż do 1945 roku majątek należał do tego rodu. Pałac został wzniesiony już w drugiej połowie XVII wieku. W latach 1713-1715 został gruntownie przebudowany według projektu Johna von Collasa. Z zachowanych dokumentów rodowych wynika, że udział w przedsięwzięciu mieli także dwaj inni architekci: Jean de Bodt i Johan Caspar Hindersin, znani z projektów innych rezydencji Dohnów w Prusach. Pałac odnowiono w XIX wieku. Z tego okresu pochodziły trójkątne szczyty ryzalitów. Rezydencja została zniszczona w 1945 roku. Zachowała się tylko oficyna zarządcy dworu, a także usytuowana przy dawnym wjeździe do pałacu, ruina kaplicy dworskiej, wybudowanej w latach 1623-1626 przez Achacego Dohnę.
  
 
==Opis==
 
==Opis==
Linia 16: Linia 11:
  
 
==Ciekawostki==
 
==Ciekawostki==
*Pałac znajdował się na terenie jednego z kilku wielkich majątków należących do hrabiowskiego rodu zu Dohna, trwale związanego z historią Prus. Wśród najważniejszych wymienić można majątki i rezydencje w [[ewim:Słobity| Słobitach]], [[ewim:Gładysze| Gładyszach]], [[ewim:Markowo|Markowie]], a także nieistniejący w [[ewim:Ławki| Ławkach]].
+
*Pałac znajdował się na terenie jednego z kilku wielkich majątków należących do hrabiowskiego rodu Dohnów, trwale związanego z historią Prus. Wśród najważniejszych wymienić można majątki i rezydencje w [[ewim:Słobity| Słobitach]], [[ewim:Gładysze| Gładyszach]], [[ewim:Markowo|Markowie]], a także nieistniejący w [[ewim:Ławki| Ławkach]].
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
Linia 26: Linia 21:
 
*''Pałac w Karwinach i „Srebrna Biblioteka”'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://www.nimoz.pl/pl/wydawnictwa/czasopisma/cenne-bezcenne-utracone-archiwum/2000/nr-32000/palac-w-karwinach-i-srebrna-biblioteka www.nimoz.pl] [dostęp 07.03.2014 r.]
 
*''Pałac w Karwinach i „Srebrna Biblioteka”'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://www.nimoz.pl/pl/wydawnictwa/czasopisma/cenne-bezcenne-utracone-archiwum/2000/nr-32000/palac-w-karwinach-i-srebrna-biblioteka www.nimoz.pl] [dostęp 07.03.2014 r.]
  
[[Category:Obiekty architektury]]
+
[[Category:Pałace i dwory]]
[[Category:Historia kultury]]
+
[[Category:Wilczęta (gmina wiejska)]]
 
[[Category:Powiat braniewski]]  
 
[[Category:Powiat braniewski]]  
 
[[Category:1701-1800]]
 
[[Category:1701-1800]]

Aktualna wersja na dzień 11:35, 30 cze 2015

Zabytek architektury istniejący od pierwszej ćwierci XVIII wieku do 1945 roku.

Lokalizacja

Rezydencja została wybudowana na terenie wsi Karwiny (niem. Karwinden), w otoczeniu rozległego parku. Wieś położona jest w powiecie braniewskim, w gminie Wilczęta.

Historia

Majątek ziemski znajdował się tej miejscowości już w czasach krzyżackich. W 1514 roku wielki mistrz Heinrich von Plauen nadał te dobra Peterowi zu Dohna, za zasługi w służbie Zakonu. Odtąd aż do 1945 roku majątek należał do tego rodu. Pałac został wzniesiony już w drugiej połowie XVII wieku. W latach 1713-1715 został gruntownie przebudowany według projektu Johna von Collasa. Z zachowanych dokumentów rodowych wynika, że udział w przedsięwzięciu mieli także dwaj inni architekci: Jean de Bodt i Johan Caspar Hindersin, znani z projektów innych rezydencji Dohnów w Prusach. Pałac odnowiono w XIX wieku. Z tego okresu pochodziły trójkątne szczyty ryzalitów. Rezydencja została zniszczona w 1945 roku. Zachowała się tylko oficyna zarządcy dworu, a także usytuowana przy dawnym wjeździe do pałacu, ruina kaplicy dworskiej, wybudowanej w latach 1623-1626 przez Achacego Dohnę.

Opis

Z projektowanej trójskrzydłowej budowli zrealizowano korpus, prawe skrzydło i prawą oficynę, zamykającą dziedziniec od przodu (dom zarządcy). Była to rezydencja w stylu holenderskiego baroku o surowej bryle, pozbawionej prawie detalu, licowanej czerwoną cegłą. Budowla składała się z dwóch budynków, przekrytych wysokimi, dwuspadowymi dachami, które niemal stykały się narożnikami. Korpus był jednopiętrowy z dwupiętrowym, płytkim, dwustronnym, ryzalitem zwieńczonym trójkątnymi szczytami. Na tle innych rezydencji pruskich pałac wyróżniał się wielką sienią o sklepieniu krzyżowym wspartym na czterech filarach, Z sieni trzy klatki schodowe prowadziły do pomieszczeń na piętrze. Na osi sieni znajdował się owalny salon z bogatą klasycystyczną dekoracją sztukatorską na ścianach i suficie. Skrzydło boczne mieściło pokoje gościnne i gospodarcze. Pałac otaczał park ze stawami i przepływającą przezeń rzeką Baudą. Kompleks gospodarczy odsunięty był od założenia pałacowego.

Ciekawostki

  • Pałac znajdował się na terenie jednego z kilku wielkich majątków należących do hrabiowskiego rodu Dohnów, trwale związanego z historią Prus. Wśród najważniejszych wymienić można majątki i rezydencje w Słobitach, Gładyszach, Markowie, a także nieistniejący w Ławkach.

Bibliografia

  1. Jermakowicz, Stanisław: Mizeria zabytków: trójkąt śmierci / Stanisław Jermakowicz // „Gazeta Olsztyńska”. - 1991, nr 133, s. 3.
  2. Magdziarz, Tadeusz: Śladami rodu Dohnów: skarby utracone / Tadeusz Magdziarz // „Poznaj Swój Kraj”. - 2008, nr 7/9, s. 32-33.
  3. Rzempołuch, Andrzej: Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn : Remix 1992. – S. 123-124.

Zobacz też

  • Pałac w Karwinach i „Srebrna Biblioteka”, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.nimoz.pl [dostęp 07.03.2014 r.]