Pałac w Karwinach: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja oczekująca na przejrzenie] |
(→Bibliografia) |
|||
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
Zabytek architektury istniejący od pierwszej ćwierci XVIII wieku do 1945 roku. | Zabytek architektury istniejący od pierwszej ćwierci XVIII wieku do 1945 roku. | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
− | Rezydencja została wybudowana na terenie wsi [[ewim:Karwiny|Karwiny]] (niem. Karwinden), w otoczeniu rozległego parku. Wieś położona jest w powiecie braniewskim, w | + | Rezydencja została wybudowana na terenie wsi [[ewim:Karwiny|Karwiny]] (niem. Karwinden), w otoczeniu rozległego parku. Wieś położona jest w [[ewim:Powiat braniewski| powiecie braniewskim]], w [[ewim:Wilczęta (gmina wiejska)| gminie Wilczęta]]. |
==Historia== | ==Historia== | ||
− | Majątek ziemski znajdował się tej miejscowości już w czasach krzyżackich. W 1514 roku wielki mistrz [[ewim: Heinrich von Plauen| Heinrich von Plauen]] nadał te dobra Peterowi zu Dohna, za zasługi w służbie Zakonu. Odtąd aż do 1945 roku majątek należał do tego rodu. Pałac został wzniesiony już w drugiej połowie XVII wieku. W latach 1713-1715 został gruntownie przebudowany według projektu Johna von Collasa. Z zachowanych dokumentów rodowych wynika, że udział w przedsięwzięciu mieli także dwaj inni architekci: Jean de Bodt i Johan Caspar Hindersin, znani z projektów innych rezydencji | + | Majątek ziemski znajdował się tej miejscowości już w czasach krzyżackich. W 1514 roku wielki mistrz [[ewim: Heinrich von Plauen| Heinrich von Plauen]] nadał te dobra Peterowi zu Dohna, za zasługi w służbie Zakonu. Odtąd aż do 1945 roku majątek należał do tego rodu. Pałac został wzniesiony już w drugiej połowie XVII wieku. W latach 1713-1715 został gruntownie przebudowany według projektu Johna von Collasa. Z zachowanych dokumentów rodowych wynika, że udział w przedsięwzięciu mieli także dwaj inni architekci: Jean de Bodt i Johan Caspar Hindersin, znani z projektów innych rezydencji Dohnów w Prusach. Pałac odnowiono w XIX wieku. Z tego okresu pochodziły trójkątne szczyty ryzalitów. Rezydencja została zniszczona w 1945 roku. Zachowała się tylko oficyna zarządcy dworu, a także usytuowana przy dawnym wjeździe do pałacu, ruina kaplicy dworskiej, wybudowanej w latach 1623-1626 przez Achacego Dohnę. |
==Opis== | ==Opis== | ||
Linia 16: | Linia 11: | ||
==Ciekawostki== | ==Ciekawostki== | ||
− | *Pałac znajdował się na terenie jednego z kilku wielkich majątków należących do hrabiowskiego rodu | + | *Pałac znajdował się na terenie jednego z kilku wielkich majątków należących do hrabiowskiego rodu Dohnów, trwale związanego z historią Prus. Wśród najważniejszych wymienić można majątki i rezydencje w [[ewim:Słobity| Słobitach]], [[ewim:Gładysze| Gładyszach]], [[ewim:Markowo|Markowie]], a także nieistniejący w [[ewim:Ławki| Ławkach]]. |
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
− | #Jermakowicz, Stanisław: Mizeria zabytków: trójkąt śmierci / Stanisław Jermakowicz // „Gazeta Olsztyńska”. - 1991, nr 133, s. 3. | + | #Jermakowicz, Stanisław: ''Mizeria zabytków: trójkąt śmierci'' / Stanisław Jermakowicz // „Gazeta Olsztyńska”. - 1991, nr 133, s. 3. |
#Magdziarz, Tadeusz: ''Śladami rodu Dohnów: skarby utracone'' / Tadeusz Magdziarz // „Poznaj Swój Kraj”. - 2008, nr 7/9, s. 32-33. | #Magdziarz, Tadeusz: ''Śladami rodu Dohnów: skarby utracone'' / Tadeusz Magdziarz // „Poznaj Swój Kraj”. - 2008, nr 7/9, s. 32-33. | ||
#Rzempołuch, Andrzej: ''Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich'' / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn : Remix 1992. – S. 123-124. | #Rzempołuch, Andrzej: ''Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich'' / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn : Remix 1992. – S. 123-124. | ||
Linia 26: | Linia 21: | ||
*''Pałac w Karwinach i „Srebrna Biblioteka”'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://www.nimoz.pl/pl/wydawnictwa/czasopisma/cenne-bezcenne-utracone-archiwum/2000/nr-32000/palac-w-karwinach-i-srebrna-biblioteka www.nimoz.pl] [dostęp 07.03.2014 r.] | *''Pałac w Karwinach i „Srebrna Biblioteka”'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://www.nimoz.pl/pl/wydawnictwa/czasopisma/cenne-bezcenne-utracone-archiwum/2000/nr-32000/palac-w-karwinach-i-srebrna-biblioteka www.nimoz.pl] [dostęp 07.03.2014 r.] | ||
− | [[Category: | + | [[Category:Pałace i dwory]] |
− | [[Category: | + | [[Category:Wilczęta (gmina wiejska)]] |
[[Category:Powiat braniewski]] | [[Category:Powiat braniewski]] | ||
[[Category:1701-1800]] | [[Category:1701-1800]] |
Aktualna wersja na dzień 11:35, 30 cze 2015
Zabytek architektury istniejący od pierwszej ćwierci XVIII wieku do 1945 roku.
Spis treści
Lokalizacja
Rezydencja została wybudowana na terenie wsi Karwiny (niem. Karwinden), w otoczeniu rozległego parku. Wieś położona jest w powiecie braniewskim, w gminie Wilczęta.
Historia
Majątek ziemski znajdował się tej miejscowości już w czasach krzyżackich. W 1514 roku wielki mistrz Heinrich von Plauen nadał te dobra Peterowi zu Dohna, za zasługi w służbie Zakonu. Odtąd aż do 1945 roku majątek należał do tego rodu. Pałac został wzniesiony już w drugiej połowie XVII wieku. W latach 1713-1715 został gruntownie przebudowany według projektu Johna von Collasa. Z zachowanych dokumentów rodowych wynika, że udział w przedsięwzięciu mieli także dwaj inni architekci: Jean de Bodt i Johan Caspar Hindersin, znani z projektów innych rezydencji Dohnów w Prusach. Pałac odnowiono w XIX wieku. Z tego okresu pochodziły trójkątne szczyty ryzalitów. Rezydencja została zniszczona w 1945 roku. Zachowała się tylko oficyna zarządcy dworu, a także usytuowana przy dawnym wjeździe do pałacu, ruina kaplicy dworskiej, wybudowanej w latach 1623-1626 przez Achacego Dohnę.
Opis
Z projektowanej trójskrzydłowej budowli zrealizowano korpus, prawe skrzydło i prawą oficynę, zamykającą dziedziniec od przodu (dom zarządcy). Była to rezydencja w stylu holenderskiego baroku o surowej bryle, pozbawionej prawie detalu, licowanej czerwoną cegłą. Budowla składała się z dwóch budynków, przekrytych wysokimi, dwuspadowymi dachami, które niemal stykały się narożnikami. Korpus był jednopiętrowy z dwupiętrowym, płytkim, dwustronnym, ryzalitem zwieńczonym trójkątnymi szczytami. Na tle innych rezydencji pruskich pałac wyróżniał się wielką sienią o sklepieniu krzyżowym wspartym na czterech filarach, Z sieni trzy klatki schodowe prowadziły do pomieszczeń na piętrze. Na osi sieni znajdował się owalny salon z bogatą klasycystyczną dekoracją sztukatorską na ścianach i suficie. Skrzydło boczne mieściło pokoje gościnne i gospodarcze. Pałac otaczał park ze stawami i przepływającą przezeń rzeką Baudą. Kompleks gospodarczy odsunięty był od założenia pałacowego.
Ciekawostki
- Pałac znajdował się na terenie jednego z kilku wielkich majątków należących do hrabiowskiego rodu Dohnów, trwale związanego z historią Prus. Wśród najważniejszych wymienić można majątki i rezydencje w Słobitach, Gładyszach, Markowie, a także nieistniejący w Ławkach.
Bibliografia
- Jermakowicz, Stanisław: Mizeria zabytków: trójkąt śmierci / Stanisław Jermakowicz // „Gazeta Olsztyńska”. - 1991, nr 133, s. 3.
- Magdziarz, Tadeusz: Śladami rodu Dohnów: skarby utracone / Tadeusz Magdziarz // „Poznaj Swój Kraj”. - 2008, nr 7/9, s. 32-33.
- Rzempołuch, Andrzej: Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn : Remix 1992. – S. 123-124.
Zobacz też
- Pałac w Karwinach i „Srebrna Biblioteka”, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.nimoz.pl [dostęp 07.03.2014 r.]