Kościół pw. Matki Bożej Królowej Polski w Stradunach: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | [[Image: | + | [[Image: kosciol_straduny_1a.jpg|thumb|right|250px|Fot. Mieczysław Kalski]] |
| − | + | [[Image: kosciol_straduny_2a.jpg|thumb|right|250px|Fot. Mieczysław Kalski]] | |
| − | [[Image: | ||
| − | |||
| − | |||
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony pod koniec XVIII wieku. | Zabytek architektury sakralnej wzniesiony pod koniec XVIII wieku. | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
| − | Kościół został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Straduny |Straduny]] (niem. Stradaunen). Wieś położona jest w | + | Kościół został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Straduny |Straduny]] (niem. Stradaunen). Wieś położona jest w [[ewim:Ełk (gmina wiejska) |gminie Ełk]], w [[ewim:Powiat ełcki| powiecie ełckim]]. |
==Historia== | ==Historia== | ||
| − | Kościół pw. św. Leonarda istniał w tej miejscowości już w 1487 roku. Budowla ta została zniszczona w czasie pożaru w 1736 roku. W latach 1736-1738 odbudowano ją i wzmocniono kamienną wieżą. W takiej formie kościół przetrwał do dnia dzisiejszego. Od czasów reformacji do zakończenia II wojny światowej znajdował się on w posiadaniu ewangelików. Po 1945 roku przejęli go katolicy. Świątynia została poświęcona przez księdza [[ewim: J. Kącki |J. Kąckiego]] w dniu 3 maja 1946 roku, ku czci Matki Bożej Królowej Polski. | + | Kościół pw. św. Leonarda istniał w tej miejscowości już w 1487 roku. Budowla ta została zniszczona w czasie pożaru w 1736 roku. W latach 1736-1738 odbudowano ją i wzmocniono kamienną wieżą. W takiej formie kościół przetrwał do dnia dzisiejszego. Od czasów reformacji do zakończenia II wojny światowej znajdował się on w posiadaniu ewangelików. Po 1945 roku przejęli go katolicy. Świątynia została poświęcona przez księdza [[ewim: J. Kącki |J. Kąckiego]] w dniu 3 maja 1946 roku, ku czci Matki Bożej Królowej Polski. Kościół stanowi siedzibę [[ewim:Parafia pw. Matki Bożej Królowej Polski w Stradunach|parafii pod tym samym wezwaniem w Stradunach]]. |
==Opis== | ==Opis== | ||
| Linia 17: | Linia 14: | ||
==Wyposażenie== | ==Wyposażenie== | ||
| − | Ołtarz główny z obrazem Matki Bożej został wykonany przez [[ewim:Juliejus Iivensky |Juliejusa Iivensky'ego]] i [[ewim:August Auge |Augusta Auga]] w 1845 roku. Naprzeciw ołtarza znajduje się chór muzyczny z balustradą, wsparty na filarach. Umieszczono na nim organy zbudowane w 1742 roku przez [[ewim:Adam Gottlob Casparini |Adama Gottloba Caspariniego]]. W roku 1900 instrument został przebudowany przez [[ewim:B. Goebl |B. Goebla]] z [[ewim:Królewiec |Królewca]]. W kościele znajdują się cenne obrazy, w tym m.in. Ukrzyżowanie – namalowany na desce przez nieznanego artystę z XVI wieku (prawdopodobnie część dawnej kompozycji ołtarzowej) i Matka Boża Ostrobramska (na płótnie), wyrzeźbione kamienne epitafia przedstawiające rycerzy (umieszczone w ścianach), a także płyty nagrobne [[ewim:Krzysztof Glaubitz |Krzysztofa]] (zm. 1577 roku) i [[ewim:Anna Glaubitz |Anny]] (1582 roku) Glaubitzów oraz [[ewim: Krzysztof Joachim Packmohr |Krzysztofa Joachima Packmohra]] i [[ewim: Dorota Lehndorff |Doroty Lehndorff]] (zm. 1643 roku). W kruchcie podwieżowej znajduje się malowidło Ukrzyżowania z około 1570 roku, natomiast na ścianach i suficie nawy – nowa polichromia (z 1994 roku) nawiązująca do sakramentów, prawd wiary i przykazań Bożych. | + | Ołtarz główny z obrazem Matki Bożej został wykonany przez [[ewim:Juliejus Iivensky |Juliejusa Iivensky'ego]] i [[ewim:August Auge |Augusta Auga]] w 1845 roku. Naprzeciw ołtarza znajduje się chór muzyczny z balustradą, wsparty na filarach. Umieszczono na nim organy zbudowane w 1742 roku przez [[ewim:Adam Gottlob Casparini |Adama Gottloba Caspariniego]]. W roku 1900 instrument został przebudowany przez [[ewim:B. Goebl |B. Goebla]] z [[ewim:Królewiec |Królewca]]. W kościele znajdują się cenne obrazy, w tym m.in. Ukrzyżowanie – namalowany na desce przez nieznanego artystę z XVI wieku (prawdopodobnie część dawnej kompozycji ołtarzowej) i Matka Boża Ostrobramska (na płótnie), wyrzeźbione kamienne epitafia przedstawiające rycerzy (umieszczone w ścianach), a także płyty nagrobne [[ewim:Krzysztof Glaubitz |Krzysztofa]] (zm. w 1577 roku) i [[ewim:Anna Glaubitz |Anny]] (1582 roku) Glaubitzów oraz [[ewim: Krzysztof Joachim Packmohr |Krzysztofa Joachima Packmohra]] i [[ewim: Dorota Lehndorff |Doroty Lehndorff]] (zm. 1643 roku). W kruchcie podwieżowej znajduje się malowidło Ukrzyżowania z około 1570 roku, natomiast na ścianach i suficie nawy – nowa polichromia (z 1994 roku) nawiązująca do sakramentów, prawd wiary i przykazań Bożych. |
| + | |||
| + | ==Zobacz też== | ||
| + | *[[ewim:Parafia pw. Matki Bożej Królowej Polski w Stradunach|parafia pw. Matki Bożej Królowej Polski w Stradunach]] | ||
| + | *[[ewim:Juliejus Iivensky |Juliejus Iivensky]] | ||
| + | *[[ewim:August Auge |August Auge]] | ||
| + | *[[ewim:Adam Gottlob Casparini |Adam Gottlob Casparini]] | ||
| + | *[[ewim:B. Goebl |B. Goebl]] | ||
| + | *[[ewim:Krzysztof Glaubitz |Krzysztof Glaubitz]] | ||
| + | *[[ewim:Anna Glaubitz |Anna Glaubitz]] | ||
| + | *[[ewim: Krzysztof Joachim Packmohr |Krzysztof Joachim Packmohr]] | ||
| + | *[[ewim: Dorota Lehndorff |Dorota Lehndorff]] | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| Linia 23: | Linia 31: | ||
#Rzempołuch, Andrzej: ''Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich'' / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn: Remix, 1992. – S. 46. | #Rzempołuch, Andrzej: ''Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich'' / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn: Remix, 1992. – S. 46. | ||
| − | == | + | ==Linki== |
*''Parafie Diecezji Ełckiej: Straduny – parafia p.w. Matki Bożej Królowej Polski'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://diecezjaelk.pl/parafie.html?sobi2Task=sobi2Details&catid=4&sobi2Id=48 www.diecezjaelk.pl] [dostęp 09.12.2013 r.] | *''Parafie Diecezji Ełckiej: Straduny – parafia p.w. Matki Bożej Królowej Polski'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://diecezjaelk.pl/parafie.html?sobi2Task=sobi2Details&catid=4&sobi2Id=48 www.diecezjaelk.pl] [dostęp 09.12.2013 r.] | ||
*''Straduny: zabytkowy barokowy kościół'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://mojemazury.pl/8610,Straduny-zabytkowy-barokowy-kosciol.html#axzz2mxI7Hjj0 www.mojemazury.pl] [dostęp 09.12.2013 r.] | *''Straduny: zabytkowy barokowy kościół'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://mojemazury.pl/8610,Straduny-zabytkowy-barokowy-kosciol.html#axzz2mxI7Hjj0 www.mojemazury.pl] [dostęp 09.12.2013 r.] | ||
| − | [[Category: | + | [[Category:Kościoły i kaplice]] |
| − | + | ||
[[Category:Powiat ełcki]] | [[Category:Powiat ełcki]] | ||
| + | [[Category:Ełk (gmina wiejska)]] | ||
[[Category:1701-1800]] | [[Category:1701-1800]] | ||
Aktualna wersja na dzień 10:41, 19 cze 2015
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony pod koniec XVIII wieku.
Lokalizacja
Kościół został wybudowany na terenie wsi Straduny (niem. Stradaunen). Wieś położona jest w gminie Ełk, w powiecie ełckim.
Historia
Kościół pw. św. Leonarda istniał w tej miejscowości już w 1487 roku. Budowla ta została zniszczona w czasie pożaru w 1736 roku. W latach 1736-1738 odbudowano ją i wzmocniono kamienną wieżą. W takiej formie kościół przetrwał do dnia dzisiejszego. Od czasów reformacji do zakończenia II wojny światowej znajdował się on w posiadaniu ewangelików. Po 1945 roku przejęli go katolicy. Świątynia została poświęcona przez księdza J. Kąckiego w dniu 3 maja 1946 roku, ku czci Matki Bożej Królowej Polski. Kościół stanowi siedzibę parafii pod tym samym wezwaniem w Stradunach.
Opis
Jest to kościół orientowany, jednonawowy z transeptem, zbudowany z cegły i kamienia na rzucie prostokąta (o wymiarach: 25 m długość, 19 m szerokość). Po stronie zachodniej znajduje się trójkondygnacyjna wieża (wysokość 15 m), wzniesiona z kamieni polnych, z kruchtą i głównym wejściem. Ponad portalem głównym (zamkniętym półkoliście) znajdują się trzy prostokątne okna, po jednym prześwicie z każdej strony oraz tarcze zegara. Całość zwieńczono iglicą, z chorągiewką, na której widnieje data 1738 (rok odbudowy). Do prezbiterium od północy przylega zbudowana na rzucie prostokąta zakrystia, nakryta dachem dwuspadowym, a od strony południa kaplica Najświętszego Serca Jezusowego. Nawę główną i prezbiterium przykryto dachem dwuspadowym. W ścianach znajdują się duże okna prostokątne zakończone półkoliście z witrażami. Kościół otoczony jest murem z kamienia polnego o wysokości 1,5 m.
Wyposażenie
Ołtarz główny z obrazem Matki Bożej został wykonany przez Juliejusa Iivensky'ego i Augusta Auga w 1845 roku. Naprzeciw ołtarza znajduje się chór muzyczny z balustradą, wsparty na filarach. Umieszczono na nim organy zbudowane w 1742 roku przez Adama Gottloba Caspariniego. W roku 1900 instrument został przebudowany przez B. Goebla z Królewca. W kościele znajdują się cenne obrazy, w tym m.in. Ukrzyżowanie – namalowany na desce przez nieznanego artystę z XVI wieku (prawdopodobnie część dawnej kompozycji ołtarzowej) i Matka Boża Ostrobramska (na płótnie), wyrzeźbione kamienne epitafia przedstawiające rycerzy (umieszczone w ścianach), a także płyty nagrobne Krzysztofa (zm. w 1577 roku) i Anny (1582 roku) Glaubitzów oraz Krzysztofa Joachima Packmohra i Doroty Lehndorff (zm. 1643 roku). W kruchcie podwieżowej znajduje się malowidło Ukrzyżowania z około 1570 roku, natomiast na ścianach i suficie nawy – nowa polichromia (z 1994 roku) nawiązująca do sakramentów, prawd wiary i przykazań Bożych.
Zobacz też
- parafia pw. Matki Bożej Królowej Polski w Stradunach
- Juliejus Iivensky
- August Auge
- Adam Gottlob Casparini
- B. Goebl
- Krzysztof Glaubitz
- Anna Glaubitz
- Krzysztof Joachim Packmohr
- Dorota Lehndorff
Bibliografia
- Guzewicz, Wojciech: Kościoły i parafie Ziemi Ełckiej / Wojciech Guzewicz. – Ełk : Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum, 2008. – S. 163-166.
- Rzempołuch, Andrzej: Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn: Remix, 1992. – S. 46.
Linki
- Parafie Diecezji Ełckiej: Straduny – parafia p.w. Matki Bożej Królowej Polski, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.diecezjaelk.pl [dostęp 09.12.2013 r.]
- Straduny: zabytkowy barokowy kościół, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.mojemazury.pl [dostęp 09.12.2013 r.]
