Ambona w Bazylice w Dobrym Mieście: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| (Nie pokazano 2 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
[[Image: ambona _dobre miasto_1.jpg|thumb|right|200px| Fot. A. Ulbrich. Fragment ambony. 1904/1909.<br>Źródło: ''Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji'', Warszawa IS PAN, 2006, nr 55421.]] | [[Image: ambona _dobre miasto_1.jpg|thumb|right|200px| Fot. A. Ulbrich. Fragment ambony. 1904/1909.<br>Źródło: ''Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji'', Warszawa IS PAN, 2006, nr 55421.]] | ||
| Linia 9: | Linia 7: | ||
==Historia== | ==Historia== | ||
| − | Dzieło powstało w 1693 roku ze wspólnej fundacji [[ewim:biskupi warmińscy|biskupa warmińskiego]] [[ewim:Jan Zbąski|Jana Stanisława Zbąskiego]] oraz [[ewim:Jerzy | + | Dzieło powstało w 1693 roku ze wspólnej fundacji [[ewim:biskupi warmińscy|biskupa warmińskiego]] [[ewim:Jan Zbąski|Jana Stanisława Zbąskiego]] oraz [[ewim:Jerzy Teschner |Jerzego Ignacego Teschnera]], dziekana i proboszcza dobromiejskiej świątyni. Świadczą o tym herby fundatorów, z których pierwszy umieszczono po wewnętrznej stronie w zwieńczeniu bramki na ozdobnym barokowym kartuszu w otoczeniu inicjałów, drugi analogicznie po stronie zewnętrznej. Ambona wykonana została najprawdopodobniej w królewieckim warsztacie [[ewim:Jan Krzysztof Döbel| Jana Krzysztofa Döbla]]. |
==Opis== | ==Opis== | ||
| Linia 19: | Linia 17: | ||
#''Kolegiata pw. Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście = Kollegiatkirche Sanctissimi Salvatoris et Omnium Sanctorum in Dobre Miasto. Przewodnik'' / tekst Andrzej Rzempołuch ; tłum. Aniela Konopacka. - Dobre Miasto : Parafia NZiWS, [2004]. - S. 10. | #''Kolegiata pw. Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście = Kollegiatkirche Sanctissimi Salvatoris et Omnium Sanctorum in Dobre Miasto. Przewodnik'' / tekst Andrzej Rzempołuch ; tłum. Aniela Konopacka. - Dobre Miasto : Parafia NZiWS, [2004]. - S. 10. | ||
| − | [[Category: | + | [[Category:Rzeźba]] |
[[Category:Historia kultury]] | [[Category:Historia kultury]] | ||
[[Category:Powiat olsztyński]] | [[Category:Powiat olsztyński]] | ||
[[Category: Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)]] | [[Category: Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)]] | ||
[[Category:1601-1700]] | [[Category:1601-1700]] | ||
Aktualna wersja na dzień 22:24, 22 sty 2015
XVII-wieczny zabytek sztuki sakralnej, stanowiący wyposażenie Bazyliki Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście.
Historia
Dzieło powstało w 1693 roku ze wspólnej fundacji biskupa warmińskiego Jana Stanisława Zbąskiego oraz Jerzego Ignacego Teschnera, dziekana i proboszcza dobromiejskiej świątyni. Świadczą o tym herby fundatorów, z których pierwszy umieszczono po wewnętrznej stronie w zwieńczeniu bramki na ozdobnym barokowym kartuszu w otoczeniu inicjałów, drugi analogicznie po stronie zewnętrznej. Ambona wykonana została najprawdopodobniej w królewieckim warsztacie Jana Krzysztofa Döbla.
Opis
Ambona należy do wyjątkowych dzieł sztuki rzeźbiarskiej i malarskiej. Wykonana została w drewnie. Wyróżnia się pod względem ikonograficznym spośród wszystkich tego typu realizacji na Warmii. W bogatej dekoracji dominuje cykl rzeźb czterech Ewangelistów, Ojców Kościoła, umieszczony po bokach drzwiczek i figura Jana Chrzciciela nad nimi. W zwieńczeniu hełmu znajduje się cykl rzeźb aniołów z „Chrystusem tryumfującym w chwale niebios”. Ponadto ambonę zdobią: obraz Siewcy (w płycinie drzwiczek) i Dobrego Pasterza (na zaplecku korpusu). Spójną wymowę symboliczną przypisuje się pozostałym obrazowaniom (cykl: Sen Jakuba), rzeźbie Chrystusa Zmartwychwstałego (Tryumfującego) oraz licznym figurom aniołów umieszczonych na baldachimie. Wszystkie te elementy mają symbolizować tryumf nauki Kościoła. Kazalnica wykonana została w stylu manierystycznym i jest mocno ornamentyzowana oraz grubo złocona. Cechy barokowe noszą natomiast spiralne kolumienki i bujny, plastyczny ornament roślinny.
Bibliografia
- Dobre Miasto : Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych. - Wrocław : Wydawnictwo AGA, 2006. - S. 23.
- Rzempołuch, Andrzej: Zespół kolegiacki w Dobrym Mieście / Andrzej Rzempołuch. - Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1989. - S. 94-96
- Kolegiata pw. Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście = Kollegiatkirche Sanctissimi Salvatoris et Omnium Sanctorum in Dobre Miasto. Przewodnik / tekst Andrzej Rzempołuch ; tłum. Aniela Konopacka. - Dobre Miasto : Parafia NZiWS, [2004]. - S. 10.
