Ambona w Bazylice w Dobrym Mieście: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Image: ambona _dobre miasto_0.jpg|thumb|right|200px| Fot. M. Wieliczko.<br>Źródło: ''Kościoły Warmii'', Olsztyn 1991, poz.. 40.]]
 
 
 
[[Image: ambona _dobre miasto_1.jpg|thumb|right|200px| Fot. A. Ulbrich. Fragment ambony. 1904/1909.<br>Źródło: ''Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji'', Warszawa IS PAN, 2006, nr 55421.]]
 
[[Image: ambona _dobre miasto_1.jpg|thumb|right|200px| Fot. A. Ulbrich. Fragment ambony. 1904/1909.<br>Źródło: ''Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji'', Warszawa IS PAN, 2006, nr 55421.]]
  
Linia 6: Linia 4:
  
  
XVII-wieczny zabytek sztuki sakralnej, stanowiący wyposażenie [[Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście| Bazyliki Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście]]
+
XVII-wieczny zabytek sztuki sakralnej, stanowiący wyposażenie [[Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście| Bazyliki Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych]] w [[ewim:Dobre Miasto|Dobrym Mieście]].
  
 
==Historia==
 
==Historia==
Dzieło powstało w 1693 roku ze wspólnej fundacji biskupa warmińskiego [[ewim:Jan Stanisław Zbąski|Jana Stanisława Zbąskiego]] oraz [[ewim:Jerzy Ignacy Teschner |Jerzego Ignacego Teschnera]], dziekana i proboszcza dobromiejskiej świątyni. Świadczą o tym herby fundatorów, z których pierwszy umieszczono po wewnętrznej stronie w zwieńczeniu bramki na ozdobnym barokowym kartuszu w otoczeniu inicjałów, drugi analogicznie po stronie zewnętrznej. Ambona wykonana została najprawdopodobniej w królewieckim warsztacie [[ewim:Jan Krzysztof Döbel| Jana Krzysztofa Döbla]].  
+
Dzieło powstało w 1693 roku ze wspólnej fundacji [[ewim:biskupi warmińscy|biskupa warmińskiego]] [[ewim:Jan Zbąski|Jana Stanisława Zbąskiego]] oraz [[ewim:Jerzy Teschner |Jerzego Ignacego Teschnera]], dziekana i proboszcza dobromiejskiej świątyni. Świadczą o tym herby fundatorów, z których pierwszy umieszczono po wewnętrznej stronie w zwieńczeniu bramki na ozdobnym barokowym kartuszu w otoczeniu inicjałów, drugi analogicznie po stronie zewnętrznej. Ambona wykonana została najprawdopodobniej w królewieckim warsztacie [[ewim:Jan Krzysztof Döbel| Jana Krzysztofa Döbla]].  
  
 
==Opis==
 
==Opis==
Linia 19: Linia 17:
 
#''Kolegiata pw. Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście = Kollegiatkirche Sanctissimi Salvatoris et Omnium Sanctorum in Dobre Miasto. Przewodnik'' / tekst Andrzej Rzempołuch ; tłum. Aniela Konopacka. - Dobre Miasto : Parafia NZiWS, [2004]. - S. 10.
 
#''Kolegiata pw. Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście = Kollegiatkirche Sanctissimi Salvatoris et Omnium Sanctorum in Dobre Miasto. Przewodnik'' / tekst Andrzej Rzempołuch ; tłum. Aniela Konopacka. - Dobre Miasto : Parafia NZiWS, [2004]. - S. 10.
  
[[Category:Rzemiosło artystyczne]]
 
 
[[Category:Rzeźba]]
 
[[Category:Rzeźba]]
 
[[Category:Historia kultury]]
 
[[Category:Historia kultury]]
[[Category:Powiat olsztyński]]  
+
[[Category:Powiat olsztyński]]
 +
[[Category: Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)]]  
 
[[Category:1601-1700]]
 
[[Category:1601-1700]]

Aktualna wersja na dzień 22:24, 22 sty 2015

Fot. A. Ulbrich. Fragment ambony. 1904/1909.
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 55421.
Fot. A. Ulbrich. Bramka ambony. 1904/1909.
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 55419.


XVII-wieczny zabytek sztuki sakralnej, stanowiący wyposażenie Bazyliki Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście.

Historia

Dzieło powstało w 1693 roku ze wspólnej fundacji biskupa warmińskiego Jana Stanisława Zbąskiego oraz Jerzego Ignacego Teschnera, dziekana i proboszcza dobromiejskiej świątyni. Świadczą o tym herby fundatorów, z których pierwszy umieszczono po wewnętrznej stronie w zwieńczeniu bramki na ozdobnym barokowym kartuszu w otoczeniu inicjałów, drugi analogicznie po stronie zewnętrznej. Ambona wykonana została najprawdopodobniej w królewieckim warsztacie Jana Krzysztofa Döbla.

Opis

Ambona należy do wyjątkowych dzieł sztuki rzeźbiarskiej i malarskiej. Wykonana została w drewnie. Wyróżnia się pod względem ikonograficznym spośród wszystkich tego typu realizacji na Warmii. W bogatej dekoracji dominuje cykl rzeźb czterech Ewangelistów, Ojców Kościoła, umieszczony po bokach drzwiczek i figura Jana Chrzciciela nad nimi. W zwieńczeniu hełmu znajduje się cykl rzeźb aniołów z „Chrystusem tryumfującym w chwale niebios”. Ponadto ambonę zdobią: obraz Siewcy (w płycinie drzwiczek) i Dobrego Pasterza (na zaplecku korpusu). Spójną wymowę symboliczną przypisuje się pozostałym obrazowaniom (cykl: Sen Jakuba), rzeźbie Chrystusa Zmartwychwstałego (Tryumfującego) oraz licznym figurom aniołów umieszczonych na baldachimie. Wszystkie te elementy mają symbolizować tryumf nauki Kościoła. Kazalnica wykonana została w stylu manierystycznym i jest mocno ornamentyzowana oraz grubo złocona. Cechy barokowe noszą natomiast spiralne kolumienki i bujny, plastyczny ornament roślinny.

Bibliografia

  1. Dobre Miasto : Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych. - Wrocław : Wydawnictwo AGA, 2006. - S. 23.
  2. Rzempołuch, Andrzej: Zespół kolegiacki w Dobrym Mieście / Andrzej Rzempołuch. - Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1989. - S. 94-96
  3. Kolegiata pw. Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście = Kollegiatkirche Sanctissimi Salvatoris et Omnium Sanctorum in Dobre Miasto. Przewodnik / tekst Andrzej Rzempołuch ; tłum. Aniela Konopacka. - Dobre Miasto : Parafia NZiWS, [2004]. - S. 10.