Bruno Schwark: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Image:schwark_bruno.jpg|thumb|right|200px|Źródło: Aloys Marquardt, ''Domhern Dr. Bruno Schwark'', „Ermlandbriefe”, 1964, nr 70, s. 9.]] | [[Image:schwark_bruno.jpg|thumb|right|200px|Źródło: Aloys Marquardt, ''Domhern Dr. Bruno Schwark'', „Ermlandbriefe”, 1964, nr 70, s. 9.]] | ||
| − | (1883-1964) – kanonik warmiński, badacz historii Warmii | + | (1883-1964) – kanonik warmiński, badacz historii [[ewim:Warmia|Warmii]] |
==Biografia== | ==Biografia== | ||
| − | Urodził się 29 grudnia 1883 r. w Runowie koło Lidzbarka Warmińskiego, w rodzinie kupca Karla Schwarka. Wykształcenie zdobywał w Collegium Fridericianum w Królewcu, a następnie w gimnazjum w Braniewie. Tam też w 1903 r. zdał maturę. Podjął studia w Liceum Hosianum. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1907 r. Początkowo był wikarym w Zwierznie. W 1908 r. został skierowany na dalsze studia do Bonn i Rzymu. Ukończył je doktoratem z teologii przyznanym na Uniwersytecie w Bonn za rozprawę ''Bischof Ratler von Nerona als Theologe''. Po powrocie ze studiów kontynuował pracę wikarego, tym razem we Franknowie. Zastępował również proboszcza w Bartoszycach, gdzie podczas I wojny światowej służył w jednostce sanitarnej. Był kapelanem w Gąbinie (od 1915 r.) oraz w Tylży (od 1916 r.). 7 sierpnia 1919 r. został administratorem parafii w Gołdapi. Od października 1926 r. został duszpasterzem w Kwiecewie. 20 grudnia 1932 r. został mianowany proboszczem i dziekanem w Ornecie. W 1943 r. został mianowany kanonikiem katedralnym. Po wkroczeniu wojsk rosyjskich w styczniu 1945 r. pozostał w Ornecie. Do Niemiec wyjechał w sierpniu 1946 r. Został duszpasterzem w Marxzell, a następnie w Liebfrauenhöhe. Jedenaście lat później otrzymał godność prałata. Zmarł 17 października 1964 r. w Liebfrauenhöhe w Niemczech. | + | Urodził się 29 grudnia 1883 r. w [[ewim:Runowo|Runowie]] koło [[ewim:Lidzbark Warmiński|Lidzbarka Warmińskiego]], w rodzinie kupca Karla Schwarka. Wykształcenie zdobywał w [[ewim:Collegium Fridericianum w Królewcu|Collegium Fridericianum w Królewcu]], a następnie w gimnazjum w [[ewim:Braniewo|Braniewie]]. Tam też w 1903 r. zdał maturę. Podjął studia w [[ewim:Liceum Hosianum w Braniewie|Liceum Hosianum]]. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1907 r. Początkowo był wikarym w Zwierznie. W 1908 r. został skierowany na dalsze studia do Bonn i Rzymu. Ukończył je doktoratem z teologii przyznanym na Uniwersytecie w Bonn za rozprawę ''Bischof Ratler von Nerona als Theologe''. Po powrocie ze studiów kontynuował pracę wikarego, tym razem w [[Kościół pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika we Franknowie|kościele we Franknowie]]. Zastępował również proboszcza w [[ewim:Bartoszyce|Bartoszycach]], gdzie podczas [[ewim:I wojna światowa na Warmii i Mazurach|I wojny światowej]] służył w jednostce sanitarnej. Był kapelanem w Gąbinie (od 1915 r.) oraz w Tylży (od 1916 r.). 7 sierpnia 1919 r. został administratorem parafii w [[ewim:Gołdap|Gołdapi]]. Od października 1926 r. został duszpasterzem w [[ewim:Kwiecewo|Kwiecewie]]. 20 grudnia 1932 r. został mianowany proboszczem i dziekanem w [[ewim:Orneta|Ornecie]]. W 1943 r. został mianowany kanonikiem katedralnym. Po wkroczeniu wojsk rosyjskich w styczniu 1945 r. pozostał w Ornecie. Do Niemiec wyjechał w sierpniu 1946 r. Został duszpasterzem w Marxzell, a następnie w Liebfrauenhöhe. Jedenaście lat później otrzymał godność prałata. Zmarł 17 października 1964 r. w Liebfrauenhöhe w Niemczech. |
==Działalność== | ==Działalność== | ||
| − | Podczas pobytu w Ornecie objął opieką religijną polskich robotników przymusowych. Z tego powodu zakazano mu nauczania religii. Był prześladowany i inwigilowany przez gestapo za odczytanie listów pasterskich biskupa warmińskiego [[Maksymilian Kaller|Maksymiliana | + | Podczas pobytu w Ornecie objął opieką religijną polskich robotników przymusowych. Z tego powodu zakazano mu nauczania religii. Był prześladowany i inwigilowany przez gestapo za odczytanie listów pasterskich biskupa warmińskiego [[ewim:Maksymilian Kaller|Maksymiliana Kallera]]. Opublikował wiele artykułów na temat kościoła na Warmii na łamach pism „[[Ermlandischer Hauskalender]]” oraz „[[Heimatbriefe]]”. W 1915 r. wydał książkę ''Der Feind im Land. Berichte ermlandischer Deistlicher uber Ostrpreussens Russenzeit 1914/1915''. Stanowiła ona zebrane przez niego wspomnienia warmińskich księży z okresu I wojny światowej. W 1958 r. wydał opracowanie biograficzne o księżach warmińskich zmarłych i zamordowanych w czasie II wojny światowej. Życiorysy duchownych oparł na wywiadach, prowadzonej korespondencji oraz wspomnieniach osób trzecich. Dokument nosi tytuł: ''Ihr Name lept. Ermlandische Priester in Leben, Leid und Tod''. |
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| Linia 15: | Linia 15: | ||
[[Category:Badacze historii i kultury|Schwark,Bruno]] | [[Category:Badacze historii i kultury|Schwark,Bruno]] | ||
| + | [[Category:Duchowni rzymskokatoliccy|Schwark,Bruno]] | ||
[[Category:Powiat lidzbarski|Schwark,Bruno]] | [[Category:Powiat lidzbarski|Schwark,Bruno]] | ||
| − | [[Category:1945- | + | [[Category:Orneta (gmina miejsko-wiejska)|Schwark,Bruno]] |
| + | [[Category:1919-1944|Schwark,Bruno]] | ||
| + | [[Category:1945-1989|Schwark,Bruno]] | ||
Aktualna wersja na dzień 09:14, 21 sty 2015
(1883-1964) – kanonik warmiński, badacz historii Warmii
Biografia
Urodził się 29 grudnia 1883 r. w Runowie koło Lidzbarka Warmińskiego, w rodzinie kupca Karla Schwarka. Wykształcenie zdobywał w Collegium Fridericianum w Królewcu, a następnie w gimnazjum w Braniewie. Tam też w 1903 r. zdał maturę. Podjął studia w Liceum Hosianum. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1907 r. Początkowo był wikarym w Zwierznie. W 1908 r. został skierowany na dalsze studia do Bonn i Rzymu. Ukończył je doktoratem z teologii przyznanym na Uniwersytecie w Bonn za rozprawę Bischof Ratler von Nerona als Theologe. Po powrocie ze studiów kontynuował pracę wikarego, tym razem w kościele we Franknowie. Zastępował również proboszcza w Bartoszycach, gdzie podczas I wojny światowej służył w jednostce sanitarnej. Był kapelanem w Gąbinie (od 1915 r.) oraz w Tylży (od 1916 r.). 7 sierpnia 1919 r. został administratorem parafii w Gołdapi. Od października 1926 r. został duszpasterzem w Kwiecewie. 20 grudnia 1932 r. został mianowany proboszczem i dziekanem w Ornecie. W 1943 r. został mianowany kanonikiem katedralnym. Po wkroczeniu wojsk rosyjskich w styczniu 1945 r. pozostał w Ornecie. Do Niemiec wyjechał w sierpniu 1946 r. Został duszpasterzem w Marxzell, a następnie w Liebfrauenhöhe. Jedenaście lat później otrzymał godność prałata. Zmarł 17 października 1964 r. w Liebfrauenhöhe w Niemczech.
Działalność
Podczas pobytu w Ornecie objął opieką religijną polskich robotników przymusowych. Z tego powodu zakazano mu nauczania religii. Był prześladowany i inwigilowany przez gestapo za odczytanie listów pasterskich biskupa warmińskiego Maksymiliana Kallera. Opublikował wiele artykułów na temat kościoła na Warmii na łamach pism „Ermlandischer Hauskalender” oraz „Heimatbriefe”. W 1915 r. wydał książkę Der Feind im Land. Berichte ermlandischer Deistlicher uber Ostrpreussens Russenzeit 1914/1915. Stanowiła ona zebrane przez niego wspomnienia warmińskich księży z okresu I wojny światowej. W 1958 r. wydał opracowanie biograficzne o księżach warmińskich zmarłych i zamordowanych w czasie II wojny światowej. Życiorysy duchownych oparł na wywiadach, prowadzonej korespondencji oraz wspomnieniach osób trzecich. Dokument nosi tytuł: Ihr Name lept. Ermlandische Priester in Leben, Leid und Tod.
Bibliografia
- Kopiczko, Andrzej: Duchowieństwo katolickie diecezji warmińskiej w latach 1821-1945. Część 2: Słownik / Andrzej Kopiczko. – Olsztyn : Wydział Duszpasterski Kurii Metropolitalnej Archidiecezji Warmińskiej, 2003. – S. 262.
- Chłosta, Jan: Biografie Niemców z Prus Wschodnich : Leksykon / Jan Chłosta. – Olsztyn : SQL, 2010. – S. 148, 150.
- Chłosta, Jan: Słownik Warmii / Jan Chłosta. – Olsztyn : Litera, 2002. – S. 312.
