Dwór w Pielach: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Linia 4: | Linia 4: | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
− | Dwór został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Piele|Piele]] (niem. Pellen). Wieś położona jest w [[ewim:Powiat braniewski| powiecie braniewskim]], w [[ewim: | + | Dwór został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Piele|Piele]] (niem. Pellen). Wieś położona jest w [[ewim:Powiat braniewski| powiecie braniewskim]], w [[ewim: Lelkowo (gmina wiejska)| gminie Lelkowo]], 16 km na północ od [[ewim:Pieniężno|Pieniężna]]. |
==Historia== | ==Historia== | ||
Linia 17: | Linia 17: | ||
#Wojnowska, Weronika: ''Piele mała wieś z wielką historią'' / Weronika Wojnowska // „Cenne, Bezcenne, Utracone”. - 2001, nr 5, s. 18-21. | #Wojnowska, Weronika: ''Piele mała wieś z wielką historią'' / Weronika Wojnowska // „Cenne, Bezcenne, Utracone”. - 2001, nr 5, s. 18-21. | ||
− | [[Category: | + | [[Category:Pałace i dwory]] |
− | [[Category: | + | [[Category:Lelkowo (gmina wiejska)]] |
[[Category:Powiat braniewski]] | [[Category:Powiat braniewski]] | ||
[[Category:1701-1800]] | [[Category:1701-1800]] |
Wersja z 15:14, 9 sie 2014
Zabytek architektury wzniesiony w drugiej połowie XVIII wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Dwór został wybudowany na terenie wsi Piele (niem. Pellen). Wieś położona jest w powiecie braniewskim, w gminie Lelkowo, 16 km na północ od Pieniężna.
Historia
Już na przełomie XIV i XV wieku istniał w tej miejscowości majątek ziemski i dwór krzyżacki. W 1527 roku w ich posiadanie wszedł Klaus von Auer. Jego potomkowie mieli tu swoją siedzibę przez następnych 240 lat. W XVIII wieku majątek przejął Otton von Gaudi, a następnie Carl von Groeben. W 1827 roku posiadłość nabył Albrecht von Brandt. W rękach tej rodziny majątek pozostał do 1945 roku. Ostatnim właścicielem był Hans Hugo von Brandt. Sam dwór wzniesiono w połowie XVIII wieku na kamiennych fundamentach krzyżackiej siedziby (w latach 1470-1527 siedziba komornictwa). W XIX wieku został rozbudowany, a w 1905 roku dobudowano do niego boczne skrzydła. Pod drugiej wojnie światowej na terenie majątku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, natomiast dwór zaadoptowano na biura i mieszkania pracownicze. Jeszcze pod koniec lat 70-tych XX wieku czytelny był układ całego założenia. Wprawdzie korpus główny zachowany był już tylko fragmentarycznie, ale zamieszkane były oba boczne skrzydła. Do dziś zachowało się tylko skrzydło lewe, z prawego pozostały piwnice.
Opis
Dwór, zwrócony fasadą frontową ku południowi, położony był pomiędzy szerokim podjazdem, a rozległym parkiem. (obecnie zaniedbany z kilkoma okazami drzew pomnikowych). Składał się z korpusu głównego i krótkich skrzydeł bocznych. Budynek był parterowy, z piętrowym obustronnym ryzalitem w części głównej. W szczycie, od frontu znajdował się herb von Brandtów. Zarówno od strony podjazdu, jak i od strony elewacji parkowej były drewniane werandy. Całość wieńczyły dachy mansardowe. Obiekt był murowany i otynkowany. Wzniesiono go na planie podkowy.
Bibliografia
- Katalog zabytków sztuki. T. 2: Województwo elbląskie. Braniewo, Frombork, Orneta i okolice. Z. 1: tekst / pod red. Mariana Arszyńskiego i Mariana Kutznera. - Warszawa : Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 1980. - S. 167.
- Jackiewicz-Garniec, Małgorzata: Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich : dobra utracone czy ocalone? / Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec. – Olsztyn : Studio Wydawnicze Arta Mirosław Garniec, 2001. - S. 328-329.
- Wojnowska, Weronika: Piele mała wieś z wielką historią / Weronika Wojnowska // „Cenne, Bezcenne, Utracone”. - 2001, nr 5, s. 18-21.