Henryk Elizeusz Czepułkowski

(1911-2004) – zakonnik, kapłan, pedagog, dziennikarz, wydawca, harcmistrz, tłumacz, pisarz, kanonik Dobromiejskiej Kapituły Kolegiackiej

Biografia

Urodzony 16 kwietnia 1911 r. w Daszkunach (powiat wileńsko-trocki – Litwa). Syn drobnych rolników, Antoniego i Moniki (z domu Rondomańskiej). W l. 1918-1924 ukończył szkołę powszechną i cztery klasy gimnazjum w Wilnie. Następnie uczył się w Gimnazjum Księży Salezjanów w Różanymstoku k. Grodna. W 1926 r. wstąpił do Zgromadzenia Salezjańskiego, w 1927 r. złożył pierwsze śluby zakonne i wyjechał do Krakowa, aby studiować filozofię . W 1930 r. ukończył studia z wynikiem celującym. W tym samym roku otrzymał też świadectwo dojrzałości (ogólny wynik – bardzo dobry). W kolegium salezjański w Aleksandrowie Kujawskim odbył praktykę wychowawczą. Następnie praktykował w redakcji wydawnictw salezjańskich w Warszawie, prowadząc jednocześnie świetlicę dla 100 chłopców. Ostatecznie został wychowawcą kleryków w tzw. studentacie filozoficznym w Marszałkach. W l. 1933-1937 studiował teologię w Salezjańskim Instytucie Teologicznym Krakowie. Ukończył je z wynikiem celującym. W 1936 r., podczas studiów, zdobył stopień podharcmistrza Związku Harcerstwa Polskiego, i założył krąg starszoharcerski dla współbraci ze zgromadzenia.

W tym samym czasie zaczął drukować swoje pierwsze utwory literackie: wiersze, nowele oraz powieść dla młodzieży pt. Mężne serca, drukowaną w poznańskim „Przewodniku Katolickim”, w 1935 r. 24 czerwca 1937 r. w Krakowie otrzymał święcenia kapłańskie z rąk biskupa Stanisława Rosponda. Przez dwa lata, do wybuchu wojny w 1929 r., był redaktorem naczelnym wydawnictw salezjańskich w Warszawie. Jednocześnie od 1937 r., kiedy otrzymał w Głównej Kwaterze Harcerzy referat drużyn harcerskich w zakładach wychowawczych zamkniętych, zaczął prowadzić obozy podharcmistrzowskie dla księży, kleryków i braci ze zgromadzenia salezjańskiego. W 1939 r. uzyskał tytuł harcmistrza. W czasie wojny pracował w podziemnym harcerstwie Ziemi Wileńskiej, organizując tam Szare Szeregi, jednocześnie pełnił obowiązki duszpasterskie w kościele św. Stefana w Wilnie (prócz okresu, kiedy musiał się ukrywać przed gestapo). W 1946 r. opuścił Wilno i wyjechał do Warszawy, gdzie został mianowany dyrektorem Zakładu Salezjańskiego im. Księdza Siemca, który odbudował ze zniszczeń wojennych. Jednocześnie rozwinął tamtejszą drukarnię i zorganizował szkołę graficzną. Prowadził też świetlicę i drużynę harcerską dla młodzieży.

Gdy w 1950 r. Zakład został zawłaszczony przez władzę, Czepułkowski zajął się pracą naukową oraz literacką. W tym samym roku zdobył w Krakowie magisterium z teologii, zajął się też przekładami z języków francuskiego i włoskiego. W 1952 r. został dyrektorem studentatu filozoficznego w Lądzie nad Wartą (ówczesne woj. wielkopolskie). W 1954 r. Zgromadzenie Salezjanów otworzyło tam Studium Teologii, kapłan otrzymał profesurę Historii Kościoła i stanowisko administratora seminarium. Zajmował się wówczas budownictwem oraz ogrodnictwem dekoracyjnym. Pracował jednocześnie jako duszpasterz, m.in. prowadząc rekolekcje.

W 1957 r. został członkiem Prymasowskiej Komisji Duszpasterstwa Młodzieży. 30 kwietnia 1959 r. odszedł ze zgromadzenia, aby zaopiekować się rodzicami, znajdującymi się w ciężkich warunkach materialnych. Wówczas niecały rok (do 1960 r.) pracował jako wikariusz Parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Olsztynie, zaś w l. 1960-1976 był administratorem w olsztyńskiej parafii św. Józefa w Olsztynie. Od 1960 r. został wicedziekanem Dekanatu Olsztyn II Północ, w 1964 r. – Sędzią Posynodalnym (w międzyczasie, w 1962 r. został inkardynowany do diecezji warmińskiej), zaś w 1968 r. stał się członkiem Diecezjalnej Komisji Artystycznej. W 1972 r. mianowany dziekanem Dekanatu Olsztyn II Północ, zaś w 1974 r. – kanonikiem honorowym Kapituły Kolegiackiej w Dobrym Mieście. 1 lipca 1976 r. przeszedł na emeryturę i zamieszkał w Piasecznie k. Warszawy. Jednak w 1983 r. został kanonikiem gremialnym, zaś w 2003 r. – honorowym Dobromiejskiej Kapituły Kolegiackiej. Na emeryturze (pod pseudonimem Paweł Kalina) zajmował się przekładami, głosił też wykłady o tematyce społeczno-kulturalnej. Zmarł 13 kwietnia 2004 r. w Szpitalu Czerniakowskim w Warszawie. Pochowany 17 kwietnia 2004 r. w Olsztynie.

Bibliografia

1. Wojtkowski, Julian: Śp. ksiądz Henryk Elizeusz Czepułkowski (1911-2004) / Julian Wojtkowski // „Rocznik Archidiecezji Warmińskiej”, s. 468-469.