Kościół pw. św. Szczepana w Rożyńsku Wielkim: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| Linia 7: | Linia 7: | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
| − | Kościół został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Rożyńsk Wielki |Rożyńsk Wielki]] (niem. Groß Rosinsko). Wieś położona jest w [[ewim:Powiat ełcki|powiecie ełckim]], w [[ewim: | + | Kościół został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Rożyńsk Wielki |Rożyńsk Wielki]] (niem. Groß Rosinsko). Wieś położona jest w [[ewim:Powiat ełcki|powiecie ełckim]], w [[ewim:Prostki (gmina wiejska) |gminie Prostki]]. |
==Historia== | ==Historia== | ||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
*W 1656 roku w czasie wojny polsko-szwedzkiej wieś została najechana przez Tatarów. Kronika kościelna podaje, że na widok witraża przedstawiającego św. Erazma żołnierze ugasili już rozniecony ogień, dzięki czemu świątynia przetrwała najazd w przeciwieństwie do większości zabudowań wsi. | *W 1656 roku w czasie wojny polsko-szwedzkiej wieś została najechana przez Tatarów. Kronika kościelna podaje, że na widok witraża przedstawiającego św. Erazma żołnierze ugasili już rozniecony ogień, dzięki czemu świątynia przetrwała najazd w przeciwieństwie do większości zabudowań wsi. | ||
*Dawny ołtarz główny z XVII wieku znajduje się obecnie w [[Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku |Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku]]. | *Dawny ołtarz główny z XVII wieku znajduje się obecnie w [[Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku |Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku]]. | ||
| + | |||
| + | ==Zobacz też== | ||
| + | *[[ewim:Parafia pw. św. Szczepana w Rożyńsku Wielkim|parafia pw. św. Szczepana w Rożyńsku Wielkim]] | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
#Guzewicz, Wojciech: ''Kościoły i parafie Ziemi Ełckiej'' / Wojciech Guzewicz. – Ełk : Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum, 2008. – S. 147-151. | #Guzewicz, Wojciech: ''Kościoły i parafie Ziemi Ełckiej'' / Wojciech Guzewicz. – Ełk : Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum, 2008. – S. 147-151. | ||
| − | == | + | ==Linki== |
#''Historia powstania naszej parafii'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://rozynsk.diecezja.elk.pl/historia.html www.rozynsk.diecezja.elk.pl] [dostęp 09.12.2013 r.] | #''Historia powstania naszej parafii'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://rozynsk.diecezja.elk.pl/historia.html www.rozynsk.diecezja.elk.pl] [dostęp 09.12.2013 r.] | ||
#''Rożyńsk Wielki: neogotycki kościół'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://prostki.wm.pl/8706,Rozynsk-Wielki-neogotycki-kosciol.html#axzz2mz8sqSaY www.prostki.wm.pl] [dostęp 09.12.2013 r.] | #''Rożyńsk Wielki: neogotycki kościół'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://prostki.wm.pl/8706,Rozynsk-Wielki-neogotycki-kosciol.html#axzz2mz8sqSaY www.prostki.wm.pl] [dostęp 09.12.2013 r.] | ||
[[Category:Obiekty architektury]] | [[Category:Obiekty architektury]] | ||
| + | [[Category:Kościoły i kaplice]] | ||
[[Category:Historia kultury]] | [[Category:Historia kultury]] | ||
[[Category:Powiat ełcki]] | [[Category:Powiat ełcki]] | ||
| + | [[Category:Prostki (gmina wiejska)]] | ||
[[Category:1801-1900]] | [[Category:1801-1900]] | ||
Wersja z 08:13, 28 lip 2014
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony pod koniec XIX wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Kościół został wybudowany na terenie wsi Rożyńsk Wielki (niem. Groß Rosinsko). Wieś położona jest w powiecie ełckim, w gminie Prostki.
Historia
Pierwszy kościół powstał w tej miejscowości najprawdopodobniej około 1500 roku. Był on drewniany, kryty strzechą i poświęcony św. Erazmowi. Budowla składała się z korpusu o kwadratowym rzucie i wyodrębnionego, wielobocznie zamkniętego prezbiterium. Od zachodu znajdowała się wieża częściowo włączona w obręb korpusu. Kościół ten został rozebrany w 1894 roku z powodu złego stanu technicznego. Na jego miejscu w kolejnych latach wzniesiono obecną budowlę. Od czasów reformacji do zakończenia II wojny światowej kościół znajdował się w posiadaniu ewangelików. Po 1945 roku przejęli go katolicy. Parafię rzymskokatolicką utworzono tu w 1982 roku. W latach 2005-2008 świątynia przeszła gruntowny remont.
Opis
Jest to kościół orientowany, trójnawowy, wzniesiony w stylu neogotyckim z czerwonej cegły na kamiennej podmurówce. Do prostokątnego korpusu od zachodu przylega dwukondygnacyjna, kwadratowa wieża. Zdobią ją liczne blendy, prześwity, pojedyncze okna oraz schodkowe półszczyty. Wieżę nakrywa dach namiotowy z miedzianej blachy, korpus – dach siodłowy z dachówki, a nieco niższe od korpusu prezbiterium wraz z aneksami (od strony wschodniej) – dachy wielospadowe z dachówki. Ściany korpusu zostały oszkarpowane. W elewacji północnej i południowej znajdują się dwa poziomy okien: niżej małe parzyste, wyżej pojedyncze duże. Całość wieńczy gzyms. W elewacji wschodniej zastosowano centralnie usytuowane pojedyncze okna. Podobnie jest po stronie zachodniej z centralnie i skrajnie usytuowanymi wejściami, pomiędzy którymi umieszczono duże okna. We wnętrzu sklepienie wsparte zostało na 10 filarach. Przęsła sklepień i obwódki okien wykończono czerwoną cegłą. Kościół ogrodzono nieregularnym wielobokiem muru kamienno-ceglanego.
Wyposażenie
Ustawiony w prezbiterium drewniany ołtarz główny jest współczesny i pochodzi z 1960 roku. W jego centralnej części znajduje się obraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy, zasłaniany obrazem św. Szczepana z 1964 roku. Na miejscu, gdzie niegdyś stał ołtarz z XVII wieku, ustawiony jest dziś obelisk z napisem: Hierstand der Altarder alten Kirche. Groß Rosinsko. 1589-1892. W ścianie głównej prezbiterium znajdują się trzy zabytkowe witraże, przedstawiające sceny Narodzenia Pańskiego, Śmierci na Krzyżu, Wniebowstąpienia, natomiast przed prezbiterium – ambona prawdopodobnie z 1687 roku. Naprzeciw ołtarza głównego znajduje się chór muzyczny, a na nim osiemnastogłosowe organy z 1895 roku. Zostały one wykonane z drewna i cynku w warsztacie Wilhelma Sauera we Frankfurcie nad Odrą. Neogotycki prospekt organowy ustawiono na wysokim cokole z płycinami. W wieży znajduje się żeliwny dzwon. Drugi dzwon został wywieziony po zakończeniu drugiej wojny światowej do kościoła w Białaszewie.
Ciekawostki
- W 1656 roku w czasie wojny polsko-szwedzkiej wieś została najechana przez Tatarów. Kronika kościelna podaje, że na widok witraża przedstawiającego św. Erazma żołnierze ugasili już rozniecony ogień, dzięki czemu świątynia przetrwała najazd w przeciwieństwie do większości zabudowań wsi.
- Dawny ołtarz główny z XVII wieku znajduje się obecnie w Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku.
Zobacz też
Bibliografia
- Guzewicz, Wojciech: Kościoły i parafie Ziemi Ełckiej / Wojciech Guzewicz. – Ełk : Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum, 2008. – S. 147-151.
Linki
- Historia powstania naszej parafii, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.rozynsk.diecezja.elk.pl [dostęp 09.12.2013 r.]
- Rożyńsk Wielki: neogotycki kościół, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.prostki.wm.pl [dostęp 09.12.2013 r.]
