Kościół pw. św. Anny w Mołtajnach: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| Linia 8: | Linia 8: | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
| − | Kościół został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Mołtajny| Mołtajny]] (niem. Molteinen). Wieś położona jest w powiecie kętrzyńskim, w | + | Kościół został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Mołtajny| Mołtajny]] (niem. Molteinen). Wieś położona jest w [[ewim:Powiat kętrzyński| powiecie kętrzyńskim]], w [[ewim:Gmina Barciany| gminie Barciany]], nad [[ewim:Jezioro Arklickie| jeziorem Arklickim]]. |
==Historia== | ==Historia== | ||
Wersja z 11:12, 20 mar 2014
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony pod koniec XIV wieku.
Lokalizacja
Kościół został wybudowany na terenie wsi Mołtajny (niem. Molteinen). Wieś położona jest w powiecie kętrzyńskim, w gminie Barciany, nad jeziorem Arklickim.
Historia
Pierwsze wzmianki o świątyni w tej miejscowości pochodzą z 1384 roku. W 1404 roku wspomina się już kamienną świątynię, które była rozbudowywana do końca XV wieku. Wieżę podwyższono w pierwszej ćwierci wieku XVI. Od czasów reformacji do 1945 roku była to świątynia ewangelicka, po drugiej wojnie światowej przejęła ją napływowa ludność katolicka. Samodzielną parafię utworzono tu z dniem 1 września 1986 roku. W latach 1989-1991 w kościele przeprowadzono gruntowny remont, natomiast w roku 2009 odrestaurowano wieżę.
Opis
Jest to kościół gotycki, orientowany, salowy, murowany z kamienia polnego i cegły. Po stronie północnej znajduje się zakrystia i kruchta, po zachodniej – kwadratowa, czterokondygnacyjna wieża, w przyziemiu przewiązana z nawą. Wieżę ozdobiono ostrołukowymi blendami i płyciznami w tym samym kształcie i zwieńczono szczytem sterczynowo-schodkowym. Podobne szyty (dodatkowo wzbogacone blendami) zdobią elewację wschodnią, a także zakrystię i kruchtę. Korpus budowli został oszkarpowany. W poszczególnych elewacjach znajdują się głęboko osadzone okna ostrołukowe. Całość zwieńczono dachem dwuspadowym krytym dachówką. Nawę przykryto sklepieniem kolebkowym, zakrystię sklepieniem gwiaździstym, a w kruchcie zastosowano pozorne sklepienie beczkowe.
Wyposażenie
Przez całe stulecia o wyglądzie i wyposażeniu świątyni decydowały przede wszystkim fundacje pochodzące z rąk dziedziców pobliskich Arklit. W XVI i XVII wieku patronat nad kościołem sprawowała rodzina von Schliebenów. Z tego okresu pochodzi renesansowa płyta nagrobna w posadzce z herbem Schliebenów i datą 1561, chorągiewka na wieży kościoła z inicjałami G.v.S. i datą 1650 oraz oryginalny żyrandol mosiężny wykonany w latach 1686-1700. W wieku XVIII majątek, a także patronat nad kościołem przejęła rodzina Egloffstein. W 1782 roku jej przedstawiciele ufundowali do kościoła ołtarz główny (dawniej kazalnicowy) i organy, które wykonał Karol Henryk Obuch z Morąga. Z fundacji pochodzą też lichtarze z końca XVII wieku i część sprzętu kościelnego, datowanego na XVI-XVIII wiek. Przed 1945 rokiem były tu także stalle z około 1580 roku oraz manierystyczna empora z lat 1601-1615 z obrazami przedstawiającymi sceny ze Starego Testamentu, umieszczonymi w płycinach (w późniejszym okresie zdemontowane).
Ciekawostki
- Mołtajny były miejscem pielgrzymek do świętej Anny, której obraz znajdował się w dzwonnicy do 1730 roku.
- Na przykościelnym cmentarzu znajduje się pomnik grobowy dziedziców Arklit, Albrechta Dietricha (zm. w 1791 roku) i Henrietty Gottlieby Egloffsteinów (zm. 1776 roku).
Bibliografia
- Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. Tom 2 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn : Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 100-101.
- Rzempołuch, Andrzej: Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich / Andrzej Rzempołuch. - Olsztyn : Remix, 1992. – S. 61-62.
Zobacz też
- Kościół pw. św. Anny w Mołtajnach, materiał zmieszczony na stronie projektu „Zabytkobranie” www.wbp.olsztyn.pl [dostęp 15.02.2014 r.]
