Dwór w Tarpnie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
(→Bibliografia) |
|||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
| − | Rezydencja ziemska została wybudowana w pobliżu jeziora, na terenie wsi [[ewim:Tarpno|Tarpno]] (niem. Terpen), w otoczeniu zabudowań gospodarczych i założenia parkowego (po stronie południowo-zachodniej). Wieś położona jest w powiecie iławskim, w | + | Rezydencja ziemska została wybudowana w pobliżu jeziora, na terenie wsi [[ewim:Tarpno|Tarpno]] (niem. Terpen), w otoczeniu zabudowań gospodarczych i założenia parkowego (po stronie południowo-zachodniej). Wieś położona jest w [[ewim:Powiat iławski| powiecie iławskim]], w [[ewim:Gmina Zalewo| gminie Zalewo]], około 6 km na południowy zachód od [[ewim:Małdyty|Małdyt]]. |
==Historia== | ==Historia== | ||
Wersja z 08:18, 20 mar 2014
Zabytek architektury wzniesiony w połowie XIX wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Rezydencja ziemska została wybudowana w pobliżu jeziora, na terenie wsi Tarpno (niem. Terpen), w otoczeniu zabudowań gospodarczych i założenia parkowego (po stronie południowo-zachodniej). Wieś położona jest w powiecie iławskim, w gminie Zalewo, około 6 km na południowy zachód od Małdyt.
Historia
Majątek ziemski istniał w tym miejscu już w XV wieku. Na przełomie XVIII i XIX wieku, był własnością rodu von Sydow, a od końca wieku XIX wieku do 1945 roku, rodziny von Reichel. Ostatnią właścicielką dóbr była Manuela von Reichel. Rezydencja pochodzi z połowy XIX wieku, kiedy to dokonano jej przebudowy według projektu Johanna Larassa. Powstała ona jednak w miejscu i z częściowym wykorzystaniem budowli dużo wcześniejszej, o czym świadczą m.in. kolebkowo sklepione piwnice. W latach 30-tych XX wieku w dworze prowadzono pensjonat. Po drugiej wojnie światowej zaadaptowano go na mieszkania. W kolejnych latach nieremontowany i dewastowany, stopniowo popadł w ruinę. Obecnie jest to własność prywatna.
Opis
Jest to budynek murowany z cegły, dwukondygnacyjny, podpiwniczony, z użytkowym poddaszem. Nosi ślady licznych przebudów. Wzniesiono go na planie litery E. Składa się z korpusu i dwóch niższych skrzydeł bocznych: większego, od strony wjazdu i mniejszego od strony parku. Po obu stronach budynku znajdują się ryzality, zwieńczone trójkątnymi szczytami z okulusem. Od frontu ryzalit jest mocno wysunięty, od strony ogrodu posiada taras, niegdyś połączony z drewnianym pomostem usytuowanym na brzegu jeziora. Elewacje dworu były tynkowane i boniowane. We wnętrzach zachowały się niektóre elementy dawnego wyposażenia: w tym m.in. reprezentacyjne schody w głównym holu, płycinowe drzwi w szerokich, drewnianych, profilowanych odrzwiach, boazerie, ozdobny kaflowy piec, dwupiętrowy, z koroną. Na terenie parku znajduje się cmentarz rodowy ostatnich właścicieli majątku – von Reichlów.
Ciekawostki
- Na początku lat 30-tych XX wieku w dworze mieszkał hrabia Ofttried Finck von Finckenstein (1901-1987), niemiecki pisarz i poeta, urodzony na zamku w Szymbarku. Tutaj powstała jego pierwsza powieść pt. Fünfkirchen, wydana w 1936 roku i uhonorowana nagrodą literacką.
Bibliografia
- Jackiewicz-Garniec, Małgorzata: Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich : dobra utracone czy ocalone? / Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec. – Olsztyn : Studio Wydawnicze Arta Mirosław Garniec, 2001. - S. 106-107.
- Skrodzki, Kazimierz Lech: Dzieje ziemi zalewskiej 1305-2005 / Kazimierz Lech Skrodzki, Wanda Cydzik, Janusz Sokołowski. – Zalewo : Urząd Miejski, 2005. – S. 378.
- Wańkowska-Sobiesiak, Joanna: Świat bliski, znajomy? / Joanna Wańkowska-Sobiesiak. - Olsztyn : Studio Poligrafii Komputerowej „SQL”, 2008. – S. 12-15.
Zobacz też
- Materiał zamieszczony na stronie internetowej www.marienburg.pl [dostęp 04.03.2014 r.]
- Ziemia Zalewska: dzieje wsi Tarpno, oprac. Jarosław Błażowski, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.zapiskizalewskie.republika.pl [dostęp 04.03.2014 r.]
