Dwór w Pielach: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | [[Image: dwor_piele_1.jpg|thumb|right|300px|Źródło: [http://photo.bikestats.eu/zdjecie/122390/dawny-dworek-we-wsi-piele www.photo.bikestats.eu] ]] | + | [[Image: dwor_piele_1.jpg|thumb|right|300px| Zachowane zachodnie skrzydło dworu.<br>Źródło: [http://photo.bikestats.eu/zdjecie/122390/dawny-dworek-we-wsi-piele www.photo.bikestats.eu] ]] |
Zabytek architektury wzniesiony w drugiej połowie XVIII wieku. | Zabytek architektury wzniesiony w drugiej połowie XVIII wieku. | ||
| Linia 7: | Linia 7: | ||
==Historia== | ==Historia== | ||
| − | Już na przełomie XIV i XV wieku istniał w tej miejscowości majątek ziemski i dwór krzyżacki. W 1527 roku w ich posiadanie wszedł Klaus von Auer. Jego potomkowie mieli tu swoją siedzibę przez następnych 240 lat. W XVIII wieku majątek przejął Otton von Gaudi, a następnie Carl von Groeben. W 1827 roku posiadłość nabył Albrecht von Brandt. W rękach tej rodziny majątek pozostał do 1945 roku. Ostatnim właścicielem był Hans Hugo von Brandt. Sam dwór wzniesiono w połowie XVIII wieku na kamiennych fundamentach krzyżackiej siedziby (w latach 1470-1527 siedziba komornictwa). W XIX wieku został rozbudowany, a w 1905 roku dobudowano do niego boczne skrzydła. Pod drugiej wojnie światowej na terenie majątku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, natomiast dwór zaadoptowano na biura i mieszkania pracownicze. Jeszcze pod koniec lat 70-tych czytelny był układ całego założenia. Wprawdzie korpus główny zachowany był już tylko fragmentarycznie, ale zamieszkane były oba boczne skrzydła. Do dziś zachowało się tylko skrzydło lewe, z prawego pozostały | + | Już na przełomie XIV i XV wieku istniał w tej miejscowości majątek ziemski i dwór krzyżacki. W 1527 roku w ich posiadanie wszedł Klaus von Auer. Jego potomkowie mieli tu swoją siedzibę przez następnych 240 lat. W XVIII wieku majątek przejął Otton von Gaudi, a następnie Carl von Groeben. W 1827 roku posiadłość nabył Albrecht von Brandt. W rękach tej rodziny majątek pozostał do 1945 roku. Ostatnim właścicielem był Hans Hugo von Brandt. Sam dwór wzniesiono w połowie XVIII wieku na kamiennych fundamentach krzyżackiej siedziby (w latach 1470-1527 siedziba komornictwa). W XIX wieku został rozbudowany, a w 1905 roku dobudowano do niego boczne skrzydła. Pod drugiej wojnie światowej na terenie majątku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, natomiast dwór zaadoptowano na biura i mieszkania pracownicze. Jeszcze pod koniec lat 70-tych XX wieku czytelny był układ całego założenia. Wprawdzie korpus główny zachowany był już tylko fragmentarycznie, ale zamieszkane były oba boczne skrzydła. Do dziś zachowało się tylko skrzydło lewe, z prawego pozostały piwnice. |
==Opis== | ==Opis== | ||
Wersja z 17:15, 6 lut 2014
Zabytek architektury wzniesiony w drugiej połowie XVIII wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Dwór został wybudowany na terenie wsi Piele (niem. Pellen). Wieś położona jest w powiecie braniewskim, w gminie Lelkowo, 16 km na północ od Pieniężna.
Historia
Już na przełomie XIV i XV wieku istniał w tej miejscowości majątek ziemski i dwór krzyżacki. W 1527 roku w ich posiadanie wszedł Klaus von Auer. Jego potomkowie mieli tu swoją siedzibę przez następnych 240 lat. W XVIII wieku majątek przejął Otton von Gaudi, a następnie Carl von Groeben. W 1827 roku posiadłość nabył Albrecht von Brandt. W rękach tej rodziny majątek pozostał do 1945 roku. Ostatnim właścicielem był Hans Hugo von Brandt. Sam dwór wzniesiono w połowie XVIII wieku na kamiennych fundamentach krzyżackiej siedziby (w latach 1470-1527 siedziba komornictwa). W XIX wieku został rozbudowany, a w 1905 roku dobudowano do niego boczne skrzydła. Pod drugiej wojnie światowej na terenie majątku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, natomiast dwór zaadoptowano na biura i mieszkania pracownicze. Jeszcze pod koniec lat 70-tych XX wieku czytelny był układ całego założenia. Wprawdzie korpus główny zachowany był już tylko fragmentarycznie, ale zamieszkane były oba boczne skrzydła. Do dziś zachowało się tylko skrzydło lewe, z prawego pozostały piwnice.
Opis
Dwór, zwrócony fasadą frontową ku południowi, położony był pomiędzy szerokim podjazdem, a rozległym parkiem. (obecnie zaniedbany z kilkoma okazami drzew pomnikowych). Składał się z korpusu głównego i krótkich skrzydeł bocznych. Budynek był parterowy, z piętrowym obustronnym ryzalitem w części głównej. W szczycie, od frontu znajdował się herb von Brandtów. Zarówno od strony podjazdu, jak i od strony elewacji parkowej były drewniane werandy. Całość wieńczyły dachy mansardowe. Obiekt był murowany i otynkowany. Wzniesiono go na planie podkowy.
Bibliografia
- Katalog zabytków sztuki. T. 2: Województwo elbląskie. Braniewo, Frombork, Orneta i okolice. Z. 1: tekst / pod red. Mariana Arszyńskiego i Mariana Kutznera. - Warszawa : Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 1980. - S. 167.
- Jackiewicz-Garniec, Małgorzata: Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich : dobra utracone czy ocalone? / Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec. – Olsztyn : Studio Wydawnicze Arta Mirosław Garniec, 2001. - S. 328-329.
- Wojnowska, Weronika: Piele mała wieś z wielką historią / Weronika Wojnowska // „Cenne, Bezcenne, Utracone”. - 2001, nr 5, s. 18-21.
