Tekst źródłowy strony Wojewódzki Obywatelski Komitet Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa w Olsztynie

Organizacja z siedzibą w Olsztynie, funkcjonująca na terenie Warmii i Mazur od 1961 r.; obecnie (2011 r.) organ opiniodawczo-doradczy Wojewody Warmińsko-Mazurskiego
==Adres== 
Al. Marsz. J. Piłsudskiego 7/9<br>
10-575 Olsztyn
==Historia==
Komitet został utworzony 31 maja 1961 r. W jego skład weszli przedstawiciele [[ewim:PZPR na Warmii i Mazurach|regionalnej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej]] i stronnictwa politycznych, wojska, prasy i [[Polskie Radio Olsztyn|radia]], Milicji Obywatelskiej, Związku Bojowników o Wolność i Demokrację na Warmii i Mazurach, stowarzyszeń młodzieżowych oraz organizacji społecznych, a także historycy i literaci. W latach 60-tych XX w., na początku swojej działalności Komitetu, jego przewodniczącym był [[Walter Późny]]. Komitet powołał wówczas trzy sekcje: historyczną, propagandową oraz sekcję opieki nad grobami. Z czasem w związku z transformacją ustrojową Polski Komitet został zreorganizowany. Obecny funkcjonuje w składzie powołanym Zarządzeniem Wojewody Warmińsko-Mazurskiego Nr 42 z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie powołania składu osobowego Wojewódzkiego Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w Olsztynie.
==Cele==
Pierwotnie do głównych zadań należało ustalenie i rejestracja wszystkich miejsc walki i męczeństwa na terenie województwa olsztyńskiego, otoczenie tych miejsc opieką przez organa administracji i społeczność mieszkańców, jak również inicjowanie i nadzorowanie budowy pomników. Kolejnym ważnym celem Komitetu była również popularyzacja miejsc lub wydarzeń związanych z walką i martyrologią Polaków na terenie Warmii i Mazur. 
==Zadania==
Obecnie (2011 r.) zadania Komitetu, współpracującego z wojewódzką Radą Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, obejmują:
*sprawowanie opieki nad miejscami walk i męczeństwa oraz trwałe upamiętnianie związanych z tymi miejscami faktów, wydarzeń i postaci
*ocena stanu opieki nad miejscami i trwałymi obiektami pamięci narodowej, a w szczególności nad pomnikami, cmentarzami i mogiłami wojennymi oraz walk narodowowyzwoleńczych, cmentarzami ofiar terroru hitlerowskiego, a także izbami pamięci narodowej
*opiniowanie pod względem historycznym i artystycznym wniosków o trwałe upamiętnienie miejsc wydarzeń historycznych, a także wybitnych postaci związanych z dziejami walk i męczeństwa
*inspirowanie oraz współdziałanie w organizowaniu obchodów uroczystości, przedsięwzięć wydawniczych i wystawienniczych, a także popularyzowanie – za pomocą środków masowego przekazu – miejsc wydarzeń i postaci historycznych związanych z walkami i męczeństwem
*opiniowanie wniosków o nadanie medalu „Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej”<Br>
==Działalność==
W pierwszych latach działalności Komitet rozszerzył pole działalności włączając do jej programu opiekę nad grobami działaczy plebiscytowych, bojowników o polskość okresu przedwojennego, działaczy politycznych i społecznych. Zaczął upamiętniać również wszystkie ważniejsze miejsca wiążące się w polskimi tradycjami na Warmii i Mazurach. Współpracował wówczas z Towarzystwem Polsko-Radzieckim w Olsztynie, ze Związkiem Bojowników o Wolność i Demokrację, Związkiem Harcerstwa Polskiego, Towarzystwem Rozwoju  Ziem Zachodnich, Wojewódzkim Zrzeszeniem Gospodarki Komunalnej, Wojskiem Polskim, Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej oraz Powiatowymi Radami Narodowymi. Komitet współdziałał również z Kuratorium Okręgu Szkolnego oraz [[Polskie Radio Olsztyn|radiem]] i prasą regionalną. W latach 60-tych zbudowano i odsłonięto wiele pomników (w tym obelisków, tablic i płyt) ku czci poległych żołnierzy – polskich radzieckich i francuskich, straconych więźniów obozów koncentracyjnych. Wiele uwagi i środków poświęcono też konserwację lub renowację cmentarzy i pomników, m.in. w Działdowie, w Komornikach k. Działdowa, Suwie, Lidzbarku Warmińskim, Morągu, Królikowie, Pieniężnie oraz Braniewie. Wyróżniającym się opiekunom przyznawano dyplomy i odznaki. Komitet zajmował się również publikacją wydawnictw tematycznych, poświęconych historii walk i męczeństwa Polaków na ziemi Warmii i Mazur, monografie cmentarz, foldery na temat miejsc pamięci oraz mapy i przewodniki. Komitet zajmował się również werbowaniem opiekunów społecznych, którzy otaczali staraniem miejsca pamięci.
==Skład<ref>Dane na lipiec 2011 r.</ref>==
*Marian Podziewski – Wojewoda Warmińsko-Mazurski (przewodniczący)
*Edyta Jędrzejowska (sekretarz)
*[[Stanisław Achremczyk]]
*Leopold Ażgin
*[[Grzegorz Jasiński]]
*[[Andrzej Kaliczyński]]
*[[Wiktor Knercer]]
*Krzysztof Młynarczyk]]
*[[Ewa Olkowska]]
*Izabela Sielicka-Werner
*[[Jerzy Sikorski]]
*[[Joanna Wańkowska-Sobiesiak]]
*[[Janusz Wierzyński]]
*[[Bolesław Wolski]]
*Sławomir Zdunek
*ks. dr Julian Żołnierkiewicz
==Bibliografia==
#Późny, Walter: ''Pomniki walki i męczeństwa w Olsztyńskiem'' / Walter Późny; rozm. przepr. Piotr Napiórkowski // „Pojezierze”. – 1969, [nr] lato, s. 8-10.
#''Wojewódzki Obywatelski Komitet Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa w Olsztynie'' //W: [http://bip.uw.olsztyn.pl/pl/bip/zespoly_i_komisje_dzialajace_przy_wojewodzie/wojewodzki_komitet_ochrony_pamieci_walk_i_meczenstwa http://bip.uw.olsztyn.pl]

==Przypisy==
<references/>
[[Category:Animacja kulturalna]] [[Category:Historia kultury]] [[Category:Olsztyn]][[Category:1945-1989]] [[Category:1990-]]