Tekst źródłowy strony Wiktor Marek Leyk

[[Image:leyk_wiktor_marek.jpg|thumb|right|200px|Źródło: ''Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej'', Warszawa, Rzeczpospolita, 1986, s. 315.]]
[[Image:leyk_wiktor_marek2.jpg|thumb|right|200px|Podczas uroczystości odsłonięcia tablicy ku czci Tarasa Szewczenki, Olsztyn, marzec 2011.<br> Źródło: [http://www.olsztyn24.com/news/12499-tablica-upamietniajaca-tarasa-szewczenke-zawisla-w-olsztynie.html?f=49235 www.olsztyn24.com] ]]
[[image:taras.jpg|thumb|right|200px|Tablica ku pamięci Tarasa Szewczenki.<br>Źródło: Archiwum [[Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]]]
[[Image:leyk_wiktor_marek3.jpg|thumb|right|180px|Lalka i wiersz zaprezentowany podczas szopki noworocznej w 1987 r. Fot. Wacław Kapusto.<br> Źródło: „Warmia i Mazury”, 1987, nr 6, s. 16.]]
(1951- ) - działacz społeczny, zaangażowany w sprawy mazurskiej społeczności ewangelickiej oraz mniejszości narodowych i etnicznych na Warmii i Mazurach, polityk

==Biografia==
Urodził się 10 maja 1951 w [[ewim:Szczytno|Szczytnie]], w rodzinie mazurskich działaczy społecznych. Jest synem [[Emil Leyk|Emila Leyka]] - działacza plebiscytowego, kuratora [[ewim:Parafia Ewangelicko-Augsburska w Szczytnie|parafii ewangelickiej w Szczytnie]], bratankiem [[Fryderyk Leyk|Fryderyka Leyka]] – poety, działacza społecznego i politycznego oraz wnukiem [[Bogumił Leyk|Bogumiła Leyka]] – działacza ruchu gromadkarskiego na [[ewim:Mazury|Mazurach]]. Po zdobyciu wykształcenia średniego pracował jako robotnik. W latach 1968-1972 studiował na politechnikach w Gdańsku i w Warszawie. Po przerwaniu studiów pracował jako nauczyciel i wychowawca w Zespole Szkół Zawodowych w [[ewim:Nidzica|Nidzicy]] (w latach 1973-1976). 

W 1976 przystąpił do [[ewim:Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne na Warmii i Mazurach|Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego]] (pełnił funkcję wiceprezesa Zarządu Głównego oraz przewodniczącego oddziału w Olsztynie). Z ramienia Stowarzyszenia sprawował mandat radnego Wojewódzkiej Rady Narodowej w [[ewim:Olsztyn|Olsztynie]]. Był członkiem Komitetu Wykonawczego Rady Wojewódzkiej [[ewim:Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego na Warmii i Mazurach|PRON]]. W latach 1978-1980 był dyrektorem eksperymentalnego Zespołu Placówek Kultury i Sztuki w Szczytnie, któremu podlegały [[Miejski Dom Kultury w Szczytnie| Dom Kultury]], [[Miejska Biblioteka Publiczna w Szczytnie| Biblioteka]] oraz [[ewim:Państwowa Szkoła Muzyczna w Szczytnie|Szkoła Muzyczna]]. W 1985 został wybrany posłem na Sejm IX kadencji w okręgu olsztyńskim (nr 45).<ref>''Kandydaci na posłów do Sejmu z okręgu wyborczego nr 45'', „Gazeta Olsztyńska”, 1985, nr 214, s. 4-5.</ref> Zasiadał w sejmowych komisjach nadzwyczajnych ds. II etapu reformy gospodarczej oraz ds. stosunku państwa do kościoła katolickiego. Pomimo podjęcia pracy w Olsztynie i Warszawie nadal mieszkał w Szczytnie. W 1989 r. ponownie kandydował w wyborach do Sejmu z listy krajowej. Nie uzyskawszy mandatu wycofał się z aktywnej polityki. W 1994 r. został mianowany pełnomocnikiem wojewody olsztyńskiego ds. mniejszości narodowych i etnicznych. Urząd ten sprawował do 1998 r. W 2002 r. został doradcą marszałka sejmiku warmińsko-mazurskiego ds. mniejszości narodowych i etnicznych. Jest też szefem kancelarii Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego.

==Działalność==
Od początku swojej działalności społecznej za priorytetowe uznawał zachowanie ekologicznej, historycznej i krajobrazowej spuścizny [[ewim:Warmia|Warmii]] i [[ewim:Mazury|Mazur]].<ref>Bohdan Dzitko, ''Pasje Wiktora Marka Leyka'', „Warmia i Mazury”, 1985, nr 19, s. 9.</ref>. Podczas licznych wystąpień poruszał trudne kwestie sprawy mazurskiej, m.in. podejmował starania o ratowanie historycznej wsi [[ewim:Klon|Klon]] oraz zgłaszał interpelacje w sprawie przeznaczenia budynku Konsulatu Polskiego czy zawiązania Mazurskiego Zrzeszenia Kulturalnego. Jako wiceprezes Koła Poselskiego Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego odpowiadał za sprawy ekumeniczne oraz za kontakty z zagranicą. Wiele wówczas podróżował. Odbył m.in. wizytę do Grecji, podczas której badał ślady działalności wojennej mazurskich przodków. W latach 1986-1989 pracował w Ogólnopolskim Komitecie Grunwaldzkim. Był założycielem kwartalnika „Studia i Dokumenty Ekumeniczne”. W latach 1983-1990 stał na czele redakcji. W latach 90-tych pełnił funkcję dyrektora generalnego Polskiej YMCA (Chrześcijańskie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej YMCA).<ref>Wiktor Marek Leyk, ''Pomysł na zgiełk'', rozm. przepr. Krzysztof Panasik, „Gazeta Olsztyńska”, 1994, nr 141, s. 3.</ref> Od 1990 r. jest członkiem Kapituły [[Nagroda imienia Biskupa Ignacego Krasickiego |Nagrody imienia Biskupa Ignacego Krasickiego]].<ref>Tomasz Śrutkowski, Waldemar Żebrowski, ''Historia Nagrody imienia Biskupa Ignacego Krasickiego'', Olsztyn, ElSet, 1998.</ref> Wielokrotnie wypowiadał się na łamach pism lokalnych: „[[Warmia i Mazury]]”, „[[Masurische Storchenpost]]”, „[[Gazeta Olsztyńska]]”. Publikował też recenzje książek regionalnych np. ''Rozogi w dziejach pogranicza mazursko-kurpiowskiego'' (1996) czy Waldemara Mierzwy ''Dąbrówno-Gilgenburg, którego nie ma...= Gilgenburg, das nicht mehr Gilgenburg gibt...'' (2000).
Angażuje się w organizację i uczestniczy w imprezach kulturalnych poświęconych integracji środowisk mniejszości etnicznych i narodowych: Cyganów, Ukraińców, Romów w regionie Warmii i Mazur. Występował m.in. z wykładami podczas Międzynarodowego Dnia Romów organizowanego w Olsztynie przez Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego, [[Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie]] oraz Fundację Sztuki „[[Pantomima Olsztyńska]]” (2001, 2002). 

==Udział w organizacjach==
Poza aktywną działalnością w Chrześcijańskim Stowarzyszeniu Społecznym był członkiem organizacji międzynarodowych: m.in. 
*Komitetu Roboczego Chrześcijańskiej Konferencji Pokojowej w Pradze
*Ekumenicznej Grupy ds. Informacji w Europie
Ponadto działał w organizacjach regionalnych:
*[[Towarzystwo Przyjaciół Szczytna]] (przez wiele lat pełnił funkcje prezesa)
*[[Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pojezierze”]] (do 1981 r. był członkiem Zarządu Głównego oraz jego prezydium)
Od 2004 r. jest członkiem Kuratorium Fundacji Laurentius.

==Ciekawostki==
W lutym 1987 r. w [[Dom Środowisk Twórczych w Olsztynie| Domu Środowisk Twórczych w Olsztynie]] odbyła się coroczna prezentacja szopki noworocznej. Jedną z postaci zaprezentowanych podczas przedstawienia był Wiktor Marek Leyk. Autorem tekstu jest [[Władysław Katarzyński]].<ref>Władysław Katarzyński, ''Olsztyńska Szopka Noworoczna'', „Warmia i Mazury”, 1987, nr 6, s. 16.</ref>

==Multimedia==

<b>2 marca 2017 - Wypowiedź w ramach "Debaty z Debatą" - źródło: kuprawdzie.pl</b>

<youtube>OrUO8ZvPUsE</youtube>

==Przypisy==
<references/>

==Bibliografia==
#eska: ''Pełnomocnik mniejszości'' / eska // „Gazeta Olsztyńska”. – 1999, nr 208, s. 2.
#Leyk, Wiktor Marek: ''Praca w Sejmie przekroczyła moje o niej wyobrażenia'' / Wiktor Marek Leyk ; rozm. przepr. Grażyna Sokołowska // „Warmia i Mazury”. – 1987, nr 17, s. 7.
#Leyk, Wiktor Marek: ''W bufecie ceny rosną'' / Wiktor Marek Leyk ; rozm. przepr. Władysław Katarzyński // „Gazeta Olsztyńska”. – 1989, nr 124, s. 3.

==Zobacz też==
*Leyk, Marek Wiktor: ''Zakorzenione wizje'', materiał na stronie [http://www.domwarminski.pl/content/view/350/484/ www.domwarminski.pl] ; Toż: Leyk, Marek Wiktor: ''Zakorzenione wizje'' / Marek Wiktor Leyk // „Warmia i Mazury”. – 2001, nr 3, s. 16-17.
*Leyk, Wiktor Marek, ks. Otello, Ryszard: ''Saga rodu Leyków. Mazurskie życiorysy'', materiał na stronie [http://diec.mazurska.luteranie.pl/pl/biuletyn/Leyk.htm diec.mazurska.luteranie.pl] ; Toż: Stańczyk, Tomasz: ''Saga jednego rodu'' / Tomasz Stańczyk // „Razem”. – 1990, nr 19, s. 6-7.

[[Category:Organizatorzy i animatorzy kultury|Leyk,Wiktor Marek]]
[[Kategoria:Politycy|Leyk,Wiktor Marek]]
[[Category:Działacze społeczni|Leyk,Wiktor Marek]]
[[Category:Powiat szczycieński|Leyk,Wiktor Marek]]
[[Category:Olsztyn|Leyk,Wiktor Marek]]
[[Category:Szczytno|Leyk,Wiktor Marek]]
[[Category:Badacze historii i kultury|Leyk,Wiktor Marek]]
[[Category:Posłowie|Leyk,Wiktor Marek]]

[[Category:1945-1989|Leyk,Wiktor Marek]]
[[Category:1990-|Leyk,Wiktor Marek]]