Tekst źródłowy strony Relikwiarz św. Andrzeja Apostoła z Bazyliki Archikatedralnej we Fromborku


XVII-wieczny zabytek złotniczej sztuki sakralnej z [[Bazylika Archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja we Fromborku|bazyliki we Fromborku]].

==Historia==
Relikwiarz jest darem księcia Jana Olbrachta Wazy, syna Zygmunta III Wazy dla Księstwa Warmińskiego. Jego twórca jest nieznany. Przypuszcza się, iż mógł być on królewskim serwitorem w Warszawie. Postument powstał prawdopodobnie w Augsburgu w XVII wieku, zaś figura w Rzymie około 1687-1688 roku z fundacji prymasa kardynała [[ewim:Michał Radziejowski|Michała Stefana Radziejowskiego]]. Należy zaznaczyć, iż istnieją starsze informacje o figurze św. Andrzeja zawarte w wykazie biskupa [[Marcin Kromer|Marcina Kromera]] z 1565 roku. Pierwsza figura została „sprzedana, aby zaradzić kłopotom wynikłym po wojnie”.<ref>''Słownik Biograficzny Kapituły Warmińskiej'', red. Jan Guzowski, Olsztyn, Hosianum, 1996, s. 71</ref> Także w latach 60-tych XVII wieku, kanonik warmiński, [[ewim: Andrzej Glaznocki|Andrzej Glaznocki]] zapisał specjalne fundusze na ponowne wykonanie figury, która miała zastąpić poprzednią. Relikwie świętego umieszczono w skrzyni w 1731 roku. Po 1945 roku relikwiarz został wraz ze wszystkimi cennymi zabytkami [[Skarbiec Fromborski|Skarbca Fromborskiego]] wywieziony przez wojska radzieckie, a następnie w drodze rewindykacji trafił do Muzeum Narodowego w Warszawie. Pod koniec XX wieku wrócił na swoje pierwotne miejsce.

==Opis==
Relikwiarz jest złotą figurą świętego umieszczonego na hebanowej skrzynce ze znajdującymi się wewnątrz relikwiami. Wysokość całego relikwiarza wynosi 55 cm. Sama figura św. Andrzeja mierzy 35,5 cm. Pod stopą widnieje herb [[ewim: Warmia|Warmii]], czyli Baranek. Rzeźba przedstawia postać Apostoła ze skośnym krzyżem na plecach i owalną aureolą na głowie. Na skrzynce znajdują się ponadto cztery późnorenesansowe ażurowe plakietki, emaliowane dekoracje, kamee i wypukłe gemmy ze scenami z życia Chrystusa. 

==Przypisy==
<references/>

==Hasła powiązane==
*[[Szpital pw. Św. Ducha we Fromborku]]
*[[Kościół pw. św. Mikołaja we Fromborku|Kościół pw. św. Mikołaja we Fromborku]]
*[[Kaplica pw. Zbawiciela w Bazylice Archikatedralnej we Fromborku|Kaplica pw. Zbawiciela w Bazylice Archikatedralnej we Fromborku]]
*[[Kaplica pw. św. Anny we Fromborku|Kaplica pw. św. Anny we Fromborku]]
*[[ewim:Kaplica pw. św. Jerzego we Fromborku|Kaplica pw. św. Jerzego we Fromborku]]
*[[Kaplica pw. św. Jerzego w Bazylice Archikatedralnej we Fromborku]]
*[[ewim:Wieża dzwonna katedry we Fromborku|Wieża dzwonna katedry we Fromborku]]
*[[ewim:Wieża Mikołaja Kopernika we Fromborku|Wieża Mikołaja Kopernika we Fromborku]]
*[[ewim:Grota we Fromborku|Grota we Fromborku]]
*[[ewim:Cmentarz kanonicki we Fromborku|Cmentarz kanonicki we Fromborku]]
*[[ewim:Zespół kurii kanonicznych we Fromborku|Zespół kurii kanonicznych we Fromborku]]
*[[Muzeum_Mikołaja_Kopernika_we_Fromborku|Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku]]

==Bibliografia==
#Piskorska, Józefa: ''Złotnictwo sakralne na Warmii w okresie baroku'' / Józefa Piskorska. Cz. 2, Ilustrowany katalog zachowanych dzieł. - Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2007. – S. 38.
#''Katedra we Fromborku'' / zdj. Jacek Maciej Wojtkowski ; tekst Janina Bosko. - Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2010. - S. 134-135.

[[Category:Rzemiosło artystyczne]][[Category:Przedmioty sakralne]]
[[Category:Historia kultury]]
[[Category:Powiat braniewski]] 
[[Category:Frombork (gmina miejsko-wiejska)]]
[[Category:1601-1700]]