Tekst źródłowy strony Portret pastora Vannoviusa z kościoła ewangelickiego w Orzyszu

[[Image: vannowius_orzysz.jpg|thumb|right|250px|Źródło: ''Malarstwo Warmii i Mazur'', Olsztyn 1978, s. 93.]]

XVIII-wieczny zabytek sztuki malarskiej pochodzący z [[Kościół p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej w Orzyszu |kościoła ewangelickiego w Orzyszu]].

==Historia==
Obraz został namalowany około 1758 roku przez nieznanego z nazwiska malarza, którego należy wiązać z twórczością artystów królewieckich. Praca powstała jako portret epitafijny prawdopodobnie zamówiony przez samego pastora.<ref>Przyjętą praktyką w Prusach Książęcych było malowanie obrazów epitafijnych pod koniec życia portretowanych, czasem z okazji jubileuszy pracy duszpasterskiej.</ref> Portret pochodzi z kościoła ewangelickiego w Orzyszu (współcześnie rzymsko-katolickiego pw. Matki Boskiej Szkaplerznej). Obecnie dzieło znajduje się w zbiorach [[Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie |Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie]]. 

==Opis==
Portret wykonano techniką olejną na płótnie. Jego wymiary to: 70 x 52 cm. U góry z lewej strony obrazu widnieje napis: 
<br>
''CH Wannowius Nat. 1687 Denat 1767''.
<br>
Data śmierci pastora została najpewniej domalowana później. Obraz poddany był zabiegom konserwatorskim w 1970 roku.

==Charakterystyka==
Portret ukazuje Jana Krzysztofa Wannowskiego (łac. Vannoviusa), urodzonego w 1687 roku, zmarłego w 1767 roku pastora z [[ewim:Orzysz|Orzysza]]. Postać ukazana została do pasa na ciemno-ugrowym tle. Mężczyzna na obrazie ubrany jest w czarną sutannę z biało-szarą koloratką pod szyją (element stroju duchownego ewangelickiego). Pełną twarz o czerwono-różowej karnacji, nieco rubasznie uśmiechniętą, z pełnym podbródkiem, okalają szaro-brązowe włosy. Na głowie widoczny jest czarny beret. Pastor trzyma w rękach otwartą książkę z napisem: 
''Sum bone Christe tuus sis bone Christe meus''. 
Portret ma charakter naturalistyczny, prowincjonalny, koncentrujący się na ukazaniu cech fizycznych postaci, nie zaś uzyskaniu wysokiego poziomu artystycznego. W wizerunku tym zwraca uwagę podkreślana mocnym światłocieniem twarz o niewielkich oczach, zmarszczonych brwiach i wydatnym nosie. Podkreśla się, iż w pracy tej mocno uwypuklony został charakter pastora Vannoviusa. Warsztat malarski zdradza natomiast wpływ holenderskiej tradycji portretowania. 

==Przypisy==
<references/>

==Bibliografia==
#Boetticher, A.: ''Bau und Kunstdenkmaler in Masuren'' / A. Boetticher. - Konigsberg 1896, H. VI, s. 23.
#''Dawny portret w zbiorach Muzeum Mazurskiego'' / oprac. Kamila Wróblewska. - Olsztyn : Muzeum Mazurskie, 1965. - S. 15, 27.
#Wróblewska, Kamila: ''Malarstwo Warmii i Mazur od XV do XIX wieku'' / Kamila Wróblewska. - Olsztyn : Pojezierze, 1978. - S. 18, 47, il. 93.

[[Category:Malarstwo]]
[[Category:Obrazy]]
[[Category:Historia kultury]]
[[Category:Powiat piski]] 
[[Category:1701-1800]]