Tekst źródłowy strony Ołtarz główny w kościele pw. Świętego Krzyża w Braniewie

[[Image: oltarz_krzyza_braniewo_1a.jpg|thumb|right|200px|Źródło: [http://krzyzbwo.jimdo.com/ krzyzbwo.jimdo.com] ]]
[[Image: oltarz_krzyza_braniewo_2.jpg|thumb|right|200px| Fot. Adolf Bötticher. 1890/1893  rok.<br>Źródło: ''Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji'', Warszawa IS PAN, 2006, nr 055295.]]

Zabytek sztuki sakralnej z pierwszej połowy XVIII wieku, stanowiący element wyposażenia [[Kościół pw. Świętego Krzyża w Braniewie |kościoła pw. Świętego Krzyża w Braniewie]].  

==Historia==
Ołtarz został wykonany w 1738 roku w warsztacie [[ewim:Jan Chrystian Schmidt |Jana Chrystiana Schmidta]] w [[ewim:Reszel|Reszlu]]. Fundatorem dzieła był kupiec z [[ewim:Braniewo |Braniewa]], [[ewim:Antoni Ignacy Halmann|Antoni Ignacy Halmann]]. W 1741 roku na koszt fundatora ołtarz został pozłocony i polichromowany. W 1968 roku przeprowadzono renowację ołtarza. Zrekonstruowano wówczas, uszkodzone z biegiem czasu, ornamentalne uszy, wazy płomieniste i figurę św. Jerzego. 

==Opis==
Jest to ołtarz drewniany, dwukondygnacyjny, ustawiony na wysokim dwuczęściowym cokole. W wysuniętych do przodu częściach bocznych zastosowano w dolnej kondygnacji układ trzech kolumn, z których środkowa występuje najdalej ku przodowi. W górnej kondygnacji znajdują się tylko dwie kolumny. Po bokach nastawę zdobią ornamentalne uszy, łączące regencyjną wstęgę i kratkę z liści akantu. W centralnym miejscu ołtarza umieszczono [[Obraz „Tron Łaski” w kościele pw. Świętego Krzyża w Braniewie |obraz „Tron Łaski”]] z 1625 roku. W dolnej kondygnacji, przy kolumnach, znajdują się rzeźby świętych: Andrzeja, Jakuba Młodszego, Tomasz i Mateusza, a na bocznych skrzydłach św. Floriana i św. Jerzego oraz figury aniołów. W górnej kondygnacji ustawiono figury św. Antoniego Padewskiego, św. Franciszka z Asyżu, św. Katarzyny, św. Barbary, św. Heleny i św. Elżbiety. W glorii ołtarza usytuowano figurę Chrystusa Zwycięskiego. Nieco wyżej znajduje się także wizerunek św. Jana Nepomucena, drugiego patrona świątyni.

==Zobacz też==
*[[Kościół pw. Świętego Krzyża w Braniewie]]
*[[ewim:Jan Chrystian Schmidt |Jan Chrystian Schmidt]]
*[[ewim:Antoni Ignacy Halmann|Antoni Ignacy Halmann]]
*[[Obraz „Tron Łaski” w kościele pw. Świętego Krzyża w Braniewie]]
*[[Ołtarz Matki Boskiej Bolesnej w kościele pw. Świętego Krzyża w Braniewie]]

==Bibliografia==
#Bosko, Janina: ''Braniewski „Tron Łaski”'' / Janina Bosko // „Posłaniec Warmiński”. – 2009, nr 10, s. 49. 
#Kopiczko, Andrzej: ''Porta Domini: kościoły jubileuszowe i sanktuaria Świętego Krzyża w archidiecezji warmińskiej'' / Andrzej Kopiczko. - Olsztyn : „Posłaniec Warmiński”, 2002. – S. 130-135. 
#Smoliński, Mariusz: ''Rzeźbiarz Jan Chrystian Schmidt: rola Warmii jako prowincji artystycznej w XVIII wieku'' / Mariusz Smoliński. - Olsztyn : Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, 2006. – S. 50-51. 

==Linki==
*''Sanktuarium p.w. Krzyża Świętego'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://www.it.braniewo.pl/?page=89&lang=1 www.it.braniewo.pl] [dostęp 24.10.2013 r.]

[[Category:Rzemiosło artystyczne]]
[[Category:Ołtarze]]
[[Category:Rzeźba]]
[[Category:Malarstwo]]
[[Category:Historia kultury]]
[[Category:Powiat braniewski]] 
[[Category:Braniewo]]
[[Category:1701-1800]]