Tekst źródłowy strony Kościół pw. św. Anny w Sokolicy

[[image:kosc sokolica.jpg|thumb|right|290px|Fot. Mieczysław Kalski]]
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w drugiej połowie XIV wieku. 	

==Lokalizacja==
Kościół wybudowano na terenie wsi [[ewim:Sokolica|Sokolica]] (niem. Falkenau). Wieś znajduje się w [[ewim:Powiat bartoszycki| powiecie bartoszyckim]], w [[ewim: Bartoszyce (gmina wiejska) |gminie Bartoszyce]] (13 km na wschód od miasta).

==Historia==
Świątynia ta została wzniesiona w latach 1350-1360. Niedługo później – w latach 1386-1400 – przeprowadzono jej rozbudowę. Z tego okresu pochodzi ściana wschodnia wraz ze szczytem, a także górne kondygnacje wieży. Wieżę podwyższono też w latach 1401-1415. Znajdującą się po stronie północnej gotycką zakrystię rozebrano około 1890 roku, a w roku 1896 całość odrestaurowano. Od roku 1525 do 1945 kościół znajdował się w posiadaniu gminy ewangelickiej. Po drugiej wojnie światowej przejęli go katolicy. Samodzielną [[ewim:Parafia pw. św. Anny w Sokolicy|parafię]] erygowano tu w 1962 roku 

==Opis==
Jest to kościół gotycki, orientowany, salowy, bez wyodrębnionego prezbiterium. Wzniesiono go na rzucie prostokąta, z cegły, na kamiennej podmurówce. Po stronie południowej znajduje się kruchta, natomiast od zachodu – masywna, czterokondygnacyjna wieża z kruchtą w przyziemiu, do której prowadzi portal ostrołukowy, uskokowy. Górne jej kondygnacje ozdobione zostały płycinami, pojedynczymi i bliźnimi, zamkniętymi łukiem ostrym. Całość zwieńczono szczytami sterczynowo schodkowymi. Podobne szczyty osłaniają ścianę wschodnią korpusu nawowego. Korpus został oszkarpowany, a jego elewacje podzielone zostały oknami ostrołukowymi i ozdobione blendami i gzymsem opaskowym. Całość zamknięto dachem dwuspadowym krytym dachówką. Wnętrze nawy przykryto drewnianym stropem płaskim.

==Wyposażenie==
Do najcenniejszych elementów wyposażenia należy barokowy ołtarz główny i ambona, pochodzące z fundacji Fryderyka i Heleny Barbary Kreytzenów. Zostały one wykonane w 1681 roku w warsztacie [[ewim:Jan Pfeffer |Jana Pfeffera]] w [[ewim:Królewiec|Królewcu]] (polichromie wykonano w 1687 roku). Dużej wartości dziełem pruskiej rzeźby jest tryptyk z figurą Matki Boskiej z Dzieciątkiem na tronie oraz figurami Kolegium Apostołów z lat 1420-1430 (zawieszony na ścianie południowej). W kościele znajduje się także marmurowa płyta nagrobna Georga von der Kanitza z 1681 roku, z płaskorzeźbioną postacią zmarłego, a także barokowe epitafium Barbary Reimann wykonane około 1678 roku. 

==Zobacz też==
*[[Kościół pw. Matki Boskiej Zwycięskiej w Łabędniku]]
*[[ewim:Parafia pw. św. Anny w Sokolicy|parafia pw. św. Anny w Sokolicy]]
*[[ewim:Jan Pfeffer |Jan Pfeffer]]

==Ciekawostki==
*Podczas prac restauratorskich, przeprowadzonych w 1896 roku w kościele odsłonięto malowidła gotyckie z około 1500 roku. Zostały one ponownie zakryte tynkiem. 
*Kościół w Sokolicy zbudowano tak blisko [[Kościół pw. Matki Boskiej Zwycięskiej w Łabędniku |świątyni]] z pobliskiego [[ewim:Łabędnik|Łabędnika]], iż z wieży jednego widać drugi. 

==Bibliografia==
#''Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej''. Tom 2 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn : Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 233. 
#Rzempołuch, Andrzej: ''Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich'' / Andrzej Rzempołuch.  - Olsztyn : Remix, 1992. – S. 10-11. 
#Skurzyński, Piotr: ''Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny'' / Piotr Skurzyński. - Gdynia : Wydawnictwo Region, 2012. – S. 155.


[[Category:Kościoły i kaplice]]

[[Category:Powiat bartoszycki]] 
[[Category:Bartoszyce (gmina wiejska)]]
[[Category:1401-1500]]