Tekst źródłowy strony Jan Dopatka

(1893-1976) - poeta mazurski tworzący w języku niemieckim i polskim, działacz mazurski

== Biografia  ==
Urodził się 21 listopada 1893 r. w Zielonym Gruncie (obecnie [[ewim:Orzeszki|Orzeszki]]) w rodzinie Gustawa i Eufrozyny Zysk-Kantorzewskiej. Szkołę ludową ukończył w Essen, dokąd jego rodzice wyemigrowali jeszcze w końcu XIX wieku. Tam pracował, najpierw w zakładzie malarskim, potem w kopalni węgla. Uczęszczał równocześnie do szkoły górniczej. W 1914 r. został wcielony do armii niemieckiej i wysłany na front wschodni. Dwa lata spędził w niewoli rosyjskiej. W 1918 r. znów podjął pracę w kopalni, a w 1924 r. otrzymał dyplom sztygara. Dwa lata później uległ wypadkowi przy pracy. Odtąd stał się inwalidą. W 1936 r. powrócił na [[ewim:Mazury|Mazury]], zamieszkał w [[ewim:Klon|Klonie]] koło [[ewim:Szczytno|Szczytna]]. Z powodu podejmowanej działalności był prześladowany przez Niemców i ostatecznie musiał przenieść się do Szczytna. 8 stycznia 1939 r. otrzymał nakaz opuszczenia [[ewim:Prusy Wschodnie|Prus Wschodnich]]. Osiedlił się znów w Essen. Tam został aresztowany i przez dziesięć miesięcy był więziony przez hitlerowców. Na Mazury powrócił w połowie 1948 r. Osiedlił się w [[ewim:Świętajno|Świętajnie]], później w sąsiedniej wsi, [[ewim:Kolonia|Kolonii]]. W 1965 r. wyjechał do RFN. Osiedlił się w Botropp. Zmarł 7 października 1976 r.

== Działalność  ==
W czasie pobytu na terenie Niemiec brał udział w działalności [[ewim:Zjednoczenie Zawodowe Polskie|Zjednoczenia Zawodowego Polskiego]], a od l lipca 1934 r. także [[ewim:Związek Polaków w Niemczech|Związku Polaków w Niemczech]]. Po przyjeździe na Mazury w 1936 r. zajmował się m.in. kolportowaniem polskich gazet i książek, starał się również o otwarcie polskiej szkoły w [[ewim:Klon|Klonie]]. Był prezesem okręgu Mazury IV Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech. Brał udział w sejmiku IV Dzielnicy zorganizowanym w [[ewim:Olsztyn|Olsztynie]]. W 1956 r. został przyjęty do [[ewim:Związek Literatów Polskich na Warmii i Mazurach|Związku Literatów Polskich]].

== Twórczość  ==
Wiersze pisał w języku niemieckim. Jego poezję tłumaczyli na język polski. M. J. Kononowicz, E. Matuszewski, oraz A. Niedworok. Siedemnaście z nich zostało zamieszczonych w zbiorze ''U skraju lasu''. Po 1945 r. pisał także po polsku. Swoje utwory publikował w miesięczniku „[[Warmia i Mazury]]”, w „Orce” i „[[Słowo na Warmii i Mazurach |Słowie na Warmii i Mazurach]]”. W dziesiątą rocznicę śmierci poety, w 1986 r. nakładem rodziny wydrukowano w oddzielnej edycji 47 wierszy w tomie zatytułowanym ''Mir ist also ob ich keine Wotutung brauchte. Gedichte, 1914-1976'' (''Czuję się tak jakbym nie miał domu. Wiersze 1914-1976''). 

== Nagrody  ==
*Nagroda Ministra Kultury i Sztuki (1964)

== Ciekawostki  ==
W 2007 r. powstała praca doktorska Alicji Kołakowskiej na temat ''Życie i twórczość Jana Dopatki (1893-1976)'' pod kierunkiem [[Zbigniew Chojnowski |Zbigniewa Chojnowskiego]] (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie).

== Bibliografia  ==
#''Olsztyńskie biografie literackie 1945-1988'' / praca zbiorowa pod red. Jana Chłosty. – Olsztyn : Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha Kętrzyńskiego, 1991. - S. 21.
#''Olsztyn literacki. Przewodnik po wystawie zorganizowanej z okazji jubileuszy 25-lecia olsztyńskiego oddziału Związku Literatów Polskich i 80-lecia urodzin dr. Władysława Gębika'' / tekst Halina Keferstein. – Olsztyn : Muzeum Warmii i Mazur, 1980. - S. [27].
#Rojek, Józef Jacek : ''Literaci & literatura Warmii i Mazur. Przewodnik eseistyczny''. – Olsztyn : Fundacja Środowisk Twórczych, 2008. - S. 16-20. 
#Chłosta, Jan: ''Prawda o Janie Dopatce'' / Jan Chłosta // „Warmia i Mazury”. - 1989, nr 11, s. 9.

[[Category:Organizatorzy i animatorzy kultury|Dopatka,Jan]]
[[Category:Pisarze i poeci|Dopatka,Jan]]
[[Category:Działacze społeczni|Dopatka,Jan]]
[[Category:Literatura|Dopatka,Jan]]
[[Category:Powiat szczycieński|Dopatka,Jan]]
[[Category:Prusy Wschodnie|Dopatka,Jan]]
[[Category:1945-1989|Dopatka,Jan]]
[[Category:Świętajno (gmina wiejska, powiat szczycieński)]]|Dopatka,Jan]]
[[Category:Rozogi (gmina wiejska)|Dopatka,Jan]]