Tekst źródłowy strony Epitafium pastora Wojciecha Pessaroviusa z kościoła ewangelickiego w Mikołajkach

[[Image: portret_wojciech_pessarovius_mikolajki.jpg|thumb|right|250px|Źródło: Malarstwo Warmii i Mazur od XV do XIX wieku, Olsztyn 1978, il. 96.]]

XVII-wieczny zabytek sztuki malarskiej z [[ewim:Kościół ewangelicko-augsburski pw. Świętej Trójcy w Mikołajkach|kościoła ewangelickiego w Mikołajkach]].

==Historia==
Portret datuje się na koniec XVII wieku. Namalowany został przez nieznanego z nazwiska malarza-rzemieślnika, działającego blisko parafii w Mikołajkach. Dzieło, mimo epitafijnego charakteru, powstało najprawdopodobniej jeszcze za życia samego pastora. Obraz znajduje się w [[ewim:Kościół ewangelicko-augsburski pw. Świętej Trójcy w Mikołajkach|kościele ewangelickim w Mikołajkach]]. Określany mianem wybitnego, wyróżnia się spośród zachowanych w regionie portretów epitafijnych pastorów ewangelickich, działających na terenie [[ewim:Mazury|Mazur]]. Na tle prymitywistycznego malarstwa zwraca uwagę wyraźnie większym kunsztem malarskim, bogatszą kolorystyką i wyczuciem kompozycji.

==Opis==
Dzieło wykonano techniką olejną na płótnie. Praca ma wymiary 220 x 135 cm. Obraz poddano zabiegom konserwatorskim w 1970 roku.

==Charakterystyka==
Portret przedstawia całopostaciowy wizerunek Wojciecha Pesarowskiego (Pessaroviusa, Pessariviusa) herbu Pomian (ur. 18 V 1653 w Mikołajkach - zm. 11 IX 1709 roku w Gdańsku), długoletniego pastora z [[ewim:Mikołajki|Mikołajek]]. Postać ukazana została w czarnej todze duchownego ewangelickiego, z szarobiałymi mankietami i befkami. Twarz mężczyzny o różowo-ugrowej karnacji okalają siwe włosy, broda i wąsy. Pastor zgodnie z często spotykanym kanonem portretowania duchownych ewangelickich oparty jest o stół okryty złocistą, aksamitną tkaniną, na którym zaprezentowana została Biblia oprawna w czerwonobrązową skórę z guzami i zapinkami, a także zwój papieru. Mężczyzna prawą ręką wsparty jest o mebel, lewą natomiast złożoną ma na piersi. Na dość ciemne tło kompozycji składa się czarno-biała szachowa posadzka oraz draperia zawieszona na kolumnie i fragmencie arkady. Portret zwraca uwagę doskonałym modelunkiem światłocieniowym, dzięki któremu fragmenty odsłoniętego ciała, czyli twarzy i dłoni, wydają się niezwykle żywe i naturalne. Malarz, koncentrując uwagę oglądającego na ascetycznej, nieco surowej twarzy duchownego, wyłaniającej się z ciemnego tła, nadaje portretowi niespotykanie indywidualny charakter.

==Ciekawostki==
*W [[Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu|muzeum w Morągu]] znajduje się [[Portret pastora Dawida Pessaroviusa z kościoła pw. św. Jana Ewangelisty w Zalewie|portret Dawida Pessaroviusa]], pastora w [[Kościół pw. św. Jana Ewangelisty w Zalewie|kościele w Zalewie]].
*W [[ewim:Kościół ewangelicko-augsburski pw. Świętej Trójcy w Mikołajkach |kościele ewangelickim w Mikołajkach]] zachował się także [[Portret pastora Andrzeja Kowalewskiego z kościoła ewangelickiego w Mikołajkach|portret epitafijny pastora Andrzeja Kowalewskiego]].

==Bibliografia==
#Celińska Elżbieta, Wróblewska Kamila: ''Nad ikonografią polskich pastorów ewangelickich z terenu Mazur'' / E. Celińska, K. Wróblewska // „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”. - 1969, nr 4, s. 493.
#Wróblewska, Kamila: ''Malarstwo Warmii i Mazur od XV do XIX wieku'' / Kamila Wróblewska. - Olsztyn : Pojezierze, 1978. - S. 18, 48, il. 96.
#Oracki, Tadeusz: ''Słownik biograficzny Warmii, Prus Książęcych i Ziemi Malborskiej od połowy XV do końca XVIII wieku'' / Tadeusz Oracki. - Olsztyn : OBN, 1988. - S. 75. 
 
[[Category:Malarstwo]]
[[Category:Obrazy]]
[[Category:Historia kultury]]
[[Category:Powiat mrągowski]] 
[[Category:1601-1700]]