Tekst źródłowy strony Emilia Sukertowa-Biedrawina

[[Image:sukertowa1.jpg|thumb|right|350px|Portret Emilii Sukertowej-Biedrawiny autorstwa Hieronima Skurpskiego<br>Źródło: Ze zbiorów dokumentów życia społecznego WBP w Olsztynie]]

(1887-1970) - działaczka społeczno-oświatowa, pisarka, historyk, związana z regionem [[ewim:Warmia|Warmii]] i [[ewim:Mazury|Mazur]]
== Biografia ==

Urodziła się w Łodzi. Po śmierci ojca, ok. roku 1900, wraz z matką wyjechała do Warszawy, tu ukończyła gimnazjum rosyjskie. Studiowała w Towarzystwie Kursów Naukowych, w prywatnej szkole sztuk pięknych Conti oraz Akademii Eksportowej w Wiedniu.
W 1912 r. poślubiła Stanisława Alfreda Sukerta, urodziła dwie córki, Wandę i Bożenę. Stanisław Sukert zmarł w 1927 r. Rok później kolejnym mężem Emilii został [[ewim:Józef Biedrawa|Józef Biedrawa]]. W 1934 r. Biedrawowie zamieszkali w [[ewim:Działdowo|Działdowie]], następnie wyjechali do Warszawy. Podczas wojny ukrywali się pod nazwiskiem Bernatowicz. Józef Biedrawa zmarł w 1944 r. Emilia Sukertowa-Biedrawina do [[ewim:Olsztyn|Olsztyna]] wróciła w 1945 r. wraz z matką i rodziną córki. Ostatnie lata poświęciła na pisanie wspomnień. 

== Działalność ==

Przed 1914 r. uczestniczyła w tajnym [[ewim:Towarzystwo Równouprawnienia Kobiet|Towarzystwie Równouprawnienia Kobiet]], które później działało jako [[ewim:Stowarzyszenie Umysłowo Pracujących Kobiet. |Stowarzyszenie Umysłowo Pracujących Kobiet]]. Po wybuchu I wojny światowej działała w [[ewim:Towarzystwo Opieki nad Ofiarami Wojny|Towarzystwie Opieki nad Ofiarami Wojny]]. W 1919 r. została skierowana do pracy w [[ewim:Mazurski Komitet Plebiscytowy|Mazurskim Komitecie Plebiscytowym]]. Od 1921 r. działała w [[ewim:Związek Obrony Kresów Zachodnich|Związku Obrony Kresów Zachodnich]], pomagała w powstaniu [[ewim:Mazurski Dom Ludowy w Działdowie|Mazurskiego Domu Ludowego w Działdowie]] (1922), założyła [[Muzeum Mazurskie w Działdowie|Muzeum Mazurskie w Działdowie]] (1927 r.), prowadziła koło krajoznawcze dla młodzieży przy [[ewim:Działdowskie Seminarium Nauczycielskie|Działdowskim Seminarium Nauczycielskim]] (1927 r.), utworzyła [[ewim:Towarzystwo Przyjaciół Mazur|Towarzystwo Przyjaciół Mazur]] (1929). Organizowała kursy rolniczo-gospodarskie dla dziewcząt, które przekształciły się w  Państwową Szkołę Rolniczą Żeńską w Malinowie (1930 r.).
Emilia Sukertowa-Biedrawina ratowała z pożogi wojennej pamiątki polskości (druki, książki), które ocalały po działaniach wojennych. Księgozbiór [[Biblioteka Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie |Biblioteki Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie]] w części pochodził z rozproszonych księgozbiorów poniemieckich.
W 1948 roku biblioteka Instytutu liczyła ok. 5 tys. woluminów. Emilia Sukertowa-Biedrawina publikowała od 1958 r. na łamach [[Komunikaty Warmińsko-Mazurskie| „Komunikatów Mazursko-Warmińskich”]] ogólną bibliografię Warmii i Mazur za lata 1944-1960.
Była sekretarzem generalnym oraz kierownikiem [[Instytut Mazurski| Instytutu Mazurskiego]], który został przekształcony w Stację Naukową Polskiego Towarzystwa Historycznego. Upowszechniała wiedzę o regionie: udzielała informacji, opracowywała kwerendy, dostarczała materiały władzom i naukowcom, publikowała artykuły o działalności i cennych nabytkach Biblioteki, organizowała wystawy, do niektórych z nich opracowywała katalogi i przewodniki (np. „Wystawa Kopernika w Olsztynie” otwarta w 403 rocznicę śmierci wielkiego astronoma 1946 r., „Pokaz druków mazurskich XVI-XX wieku”, „Działacze Mazur i Warmii epoki Mickiewicza” 1956 r., „Walka o społeczne i narodowe wyzwolenie ludności Mazur i Warmii” 1956 r.).

== Twórczość ==
 
Debiut literacki, to ''Legendy mazurskie'' (1923). W latach 1923-1933 tworzyła „Gazetę Mazurską”. W okresie 1924-1938 redagowała „Kalendarz dla Mazurów”, w latach 1957-1965 [[Komunikaty Warmińsko-Mazurskie|„Komunikaty Mazursko-Warmińskie”]].
Napisała wiele artykułów dotyczących przeszłości Mazur, opisywała wydarzenia historii, dzieje miast, miasteczek mazurskich, podejmowała tematy kultury ludowej, zajmowała się świadomością narodową w mazurskiej i warmińskiej pieśni ludowej. Łącznie wydrukowała ok. 1800 tekstów wszystkie cechuje dbałość o formę i treść (jak np. wspomnienia ''[[Dawno i niedawno]]'', wyd. 1965&nbsp;r.).

== Nagrody i odznaczenia ==

*Złota Odznaka Mazurskiego Związku Ludowego (1919)
*Krzyż Kawalerski „Polonia Restituta” (1930)
*Srebrny Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury (1937)
*Złoty Krzyż Zasługi (1954)
*Krzyż Oficerski (1959)
*Komandorski Order Odrodzenia Polski (1967)

=== Honorowe nagrody ===

*Złota Odznaka Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (1950)
*Złota Odznaka Tysiąclecia (1963)
*[[Złota Odznaka „Zasłużonym dla Warmii i Mazur”]] (1965)<br>
W 1965 r. już na emeryturze została honorowym kuratorem Stacji Naukowej oraz honorowym prezesem Olsztyńskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego. W 1967 r. Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie nagrodziło ją za całokształt pracy nagrodą wojewódzką, w 1968 r. otrzymała nagrodę regionalną im. Michała Lengowskiego. Pośmiertnie Emilia Sukertowa-Biedrawina została odznaczona [[Medal „Rodła”| Medalem „Rodła”]] (1986).

==Galeria zdjęć==
<gallery widths=180px heights=180px perrow=5>
File:sukertowa5.jpg|''„Dawno a niedawno”''<br>Źródło: Ze zbiorów WBP w Olsztynie.
File:sukertowa9.jpg|Źródło: Ze zbiorów WBP w Olsztynie
File:Sukertowac.jpg|Tablica pamiątkowa w [[Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie|WBP w Olsztynie]] <br>Źródło: Archiwum [[Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]
</gallery>

== Bibliografia ==

#''Olsztyn 1945-2005 : kultura i nauka : praca zbiorowa'' / pod red. Stanisława Achremczyka i Władysława Ogrodzińskiego ; aut. oprac. Stanisław Achremczyk [et al.]. - Olsztyn : Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, 2006.
#Szostakowska, Małgorzata: ''Emilia Sukertowa-Biedrawina 1887-1970 : zarys biograficzny'' / Małgorzata Szostakowska. - Olsztyn : Pojezierze, 1978.

[[Category:Badacze historii i kultury|Sukertowa-Biedrawina,Emilia]]
[[Category:Działacze społeczni|Sukertowa-Biedrawina,Emilia]]
[[Category:Organizatorzy i animatorzy kultury|Sukertowa-Biedrawina,Emilia]]
[[Category:Bibliotekarze i księgarze|Sukertowa-Biedrawina,Emilia]]
[[Category:Pisarze i poeci|Sukertowa-Biedrawina,Emilia]]
[[Category:Wydawcy|Sukertowa-Biedrawina,Emilia]]
[[Category:Animacja kulturalna|Sukertowa-Biedrawina,Emilia]]
[[Category:Bibliotekarstwo|Sukertowa-Biedrawina,Emilia]]
[[Category:Etnografia|Sukertowa-Biedrawina,Emilia]]
[[Category:Olsztyn|Sukertowa-Biedrawina,Emilia]]
[[Category:Powiat działdowski|Sukertowa-Biedrawina,Emilia]]
[[Category:Działdowo|Sukertowa-Biedrawina,Emilia]]
[[Category:Prusy Wschodnie|Sukertowa-Biedrawina,Emilia]]
[[Category:1801-1918|Sukertowa-Biedrawina,Emilia]]
[[Category:1919-1944|Sukertowa-Biedrawina,Emilia]]
[[Category:1945-1989|Sukertowa-Biedrawina,Emilia]]