Tekst źródłowy strony Ambona w Bazylice w Dobrym Mieście

[[Image: ambona _dobre miasto_1.jpg|thumb|right|200px| Fot. A. Ulbrich. Fragment ambony. 1904/1909.<br>Źródło: ''Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji'', Warszawa IS PAN, 2006, nr 55421.]]

[[Image: ambona _dobre miasto_2.jpg|thumb|right|200px| Fot. A. Ulbrich. Bramka ambony. 1904/1909.<br>Źródło: ''Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji'', Warszawa IS PAN, 2006, nr 55419.]]


XVII-wieczny zabytek sztuki sakralnej, stanowiący wyposażenie [[Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście| Bazyliki Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych]] w [[ewim:Dobre Miasto|Dobrym Mieście]].

==Historia==
Dzieło powstało w 1693 roku ze wspólnej fundacji [[ewim:biskupi warmińscy|biskupa warmińskiego]] [[ewim:Jan Zbąski|Jana Stanisława Zbąskiego]] oraz [[ewim:Jerzy Teschner |Jerzego Ignacego Teschnera]], dziekana i proboszcza dobromiejskiej świątyni. Świadczą o tym herby fundatorów, z których pierwszy umieszczono po wewnętrznej stronie w zwieńczeniu bramki na ozdobnym barokowym kartuszu w otoczeniu inicjałów, drugi analogicznie po stronie zewnętrznej. Ambona wykonana została najprawdopodobniej w królewieckim warsztacie [[ewim:Jan Krzysztof Döbel| Jana Krzysztofa Döbla]]. 

==Opis==
Ambona należy do wyjątkowych dzieł sztuki rzeźbiarskiej i malarskiej. Wykonana została w drewnie. Wyróżnia się pod względem ikonograficznym spośród wszystkich tego typu realizacji na Warmii. W bogatej dekoracji dominuje cykl rzeźb czterech Ewangelistów, Ojców Kościoła, umieszczony po bokach drzwiczek i figura Jana Chrzciciela nad nimi. W zwieńczeniu hełmu znajduje się cykl rzeźb aniołów z „Chrystusem tryumfującym w chwale niebios”. Ponadto ambonę zdobią: obraz Siewcy (w płycinie drzwiczek) i Dobrego Pasterza (na zaplecku korpusu). Spójną wymowę symboliczną przypisuje się pozostałym obrazowaniom (cykl: Sen Jakuba), rzeźbie Chrystusa Zmartwychwstałego (Tryumfującego) oraz licznym figurom aniołów umieszczonych na baldachimie. Wszystkie te elementy mają symbolizować tryumf nauki Kościoła. Kazalnica wykonana została w stylu manierystycznym i jest mocno ornamentyzowana oraz grubo złocona. Cechy barokowe noszą natomiast spiralne kolumienki i bujny, plastyczny ornament roślinny.

==Bibliografia==
#''Dobre Miasto : Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych''. - Wrocław : Wydawnictwo AGA, 2006. - S. 23.
#Rzempołuch, Andrzej: ''Zespół kolegiacki w Dobrym Mieście'' / Andrzej Rzempołuch. - Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1989. - S. 94-96
#''Kolegiata pw. Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście = Kollegiatkirche Sanctissimi Salvatoris et Omnium Sanctorum in Dobre Miasto. Przewodnik'' / tekst Andrzej Rzempołuch ; tłum. Aniela Konopacka. - Dobre Miasto : Parafia NZiWS, [2004]. - S. 10.

[[Category:Rzeźba]]
[[Category:Historia kultury]]
[[Category:Powiat olsztyński]]
[[Category: Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)]] 
[[Category:1601-1700]]